Người Khơ Mú ơn Đảng

Từng là bản bị cái nghèo đeo bám suốt nhiều năm, bản Lách, xã Mường Chanh đã hoàn thành XDNTM trong sự hân hoan, phấn khởi của đồng bào dân tộc Khơ Mú nơi biên cương.

Diện mạo mới của bản Lách, xã Mường Chanh.

Vào bản Lách hôm nay đã có tuyến đường bê tông kiên cố chạy đến từng hộ dân và các cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư đồng bộ. Ông Hà Văn Khứm, người có uy tín trong bản, phấn khởi cho biết: “Ngày trước, đây là con đường mòn, mùa mưa đi lại cực lắm. Bà con được Đảng, Nhà nước quan tâm làm cho con đường sạch sẽ, khang trang đi lại thuận lợi. Dân bản biết ơn Đảng, Nhà nước nhiều lắm!”.

Bản Lách có diện tích canh tác lúa nước ít, mỗi hộ chỉ từ 40 - 50m2, lại thiếu kỹ thuật sản xuất nên năng suất, sản lượng hằng năm đạt thấp. Thu nhập bấp bênh, lại thêm các hủ tục trong ma chay, cưới hỏi, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống khiến đời sống bà con luẩn quẩn trong nghèo nàn, lạc hậu. Trước năm 2016, bản Lách có 100% hộ nghèo, tình trạng thiếu ăn diễn ra liên tục. Nhờ các chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất và hướng nghiệp, dạy nghề thuộc Chương trình 135, Nghị quyết 30a của Chính phủ và Đề án “Ổn định đời sống và phát triển kinh tế - xã hội đồng bào Khơ Mú tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020” được triển khai ở bản Lách đã mở ra con đường thoát nghèo và những triển vọng mới cho vùng đất “thâm sơn cùng cốc” này.

Bên cạnh đó, chi bộ bản Lách đã phối hợp với Đồn Biên phòng Quang Chiểu và tiếng nói của người có uy tín tuyên truyền, vận động bà con hiểu rõ tác hại của việc phá rừng làm rẫy. Đồng thời, tích cực khai hoang trồng lúa nước và chuyển từ canh tác nương rẫy sang sản xuất định canh, nhất là thực hiện canh tác bền vững trên đất dốc. Trong vòng 5 năm, đồng bào Khơ Mú ở bản Lách đã khai hoang được hơn 6ha lúa nước và có thể tự bảo đảm an ninh lương thực tại chỗ; tự nguyện trồng, chăm sóc, bảo vệ 26ha rừng sản xuất. Hiện, bà con bản Lách đang chăn nuôi gần 200 con gia súc, gần 500 con gia cầm.

Gia đình ông Khứm là một trong những hộ dân đi đầu trong khai thác đất rừng để phát triển kinh tế. Đầu năm 2022, khi xã Mường Chanh triển khai thí điểm trồng cây gai xanh trên diện tích đất ven sườn đồi, ông Khứm đã mạnh dạn chuyển đổi đất nương rẫy để trồng loại cây này, với diện tích 0,5ha. Những năm sau, ông tiếp tục mở rộng diện tích cây gai xanh lên gần 1ha. Ngoài ra, gia đình ông còn nuôi hơn 10 con gia súc, gần 100 con gia cầm, canh tác 4 sào lúa nước và ngô. Ông Khứm chia sẻ: “Nhờ sự hướng dẫn của cán bộ khuyến lâm, bộ đội biên phòng, bà con mạnh dạn canh tác, chăn nuôi thử nghiệm những giống mới. Lúa Cay Nọi, cam Lào, dưa hấu đã cho gia đình tôi và nhiều hộ dân trong bản thu nhập ổn định”.

Cùng với phát triển kinh tế, Ban Dân tộc đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh (cũ) và huyện Mường Lát (cũ) tổ chức tập huấn, phổ biến kiến thức nâng cao nhận thức của người dân về hệ lụy của tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Nhờ được mở mang nhận thức, thanh niên Khơ Mú đã vươn đến những vùng đất xa hơn làm ăn kinh tế. Bản Lách hiện có số người đi xuất khẩu lao động cao nhất của huyện Mường Lát (cũ), với 30 lao động.

Từ xuất khẩu lao động đã làm thay đổi tích cực đời sống người dân bản Lách. Nhiều hộ gia đình có con em đi làm việc ở nước ngoài đã xây được nhà cao tầng. “Những ngôi nhà to ở bản đều là của gia đình có con em đi xuất khẩu lao động. Nếu không có nguồn tiền từ lao động nước ngoài gửi về, chúng tôi cũng không dám mơ đến chuyện NTM. Vì có xuất khẩu lao động, mới có bản Lách như bây giờ” - trưởng bản Lương Văn Phành khẳng định.

Tuy nhiên hiện nay, nhiều hộ gia đình có con em trong độ tuổi lao động muốn xuất khẩu lao động nhưng do điều kiện kinh tế không cho phép nên đành tạm gác giấc mơ thoát nghèo. Ông Phành chia sẻ: “Để đi xuất khẩu lao động, mỗi lao động cần khoản chi phí lên tới cả trăm triệu đồng. Đây là số tiền lớn đối với bà con dân bản. Do đó, chúng tôi mong muốn Đảng, Nhà nước có cơ chế, chính sách hỗ trợ thêm kinh phí cho lao động trong quá trình học tập, chi phí xuất khẩu lao động để bà con đỡ vất vả”.

Từ chỗ “cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc”, cuộc sống luôn thiếu trước, hụt sau, thì nay thu nhập bình quân đầu người ở bản Lách đạt hơn 35 triệu đồng/năm. Đặc biệt, bản Lách đã hoàn thành XDNTM vào cuối năm 2024. Hiện tại, bản có 53 hộ/280 khẩu và chỉ còn duy nhất 2 hộ nghèo, thuộc diện bảo trợ xã hội. Bức tranh nông thôn tươi mới hôm nay chính là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng của cán bộ và Nhân dân bản Lách trong suốt thời gian qua.

Bài và ảnh: Tăng Thúy