Cảng Hàng không Thọ Xuân: Ngày ấy - bây giờ!

Mới ngày nào đi đón chuyến bay từ TP Hồ chí Minh về Sân bay Sao Vàng (Thọ Xuân) chính thức khai trương hoạt động thương mại của sân bay quân sự cấp 1. Cũng từ ngày đó 5/2/2013, trên bản đồ hàng không quốc tế có tên: Cảng Hàng không Thọ Xuân! Hơn 7 năm đã trôi qua, tôi vẫn còn nhớ như in những ngày đầu ấy và hy vọng cảng hàng không non trẻ này liên tục phát triển, lớn mạnh đáp ứng lòng mong mỏi của đồng bào các dân tộc tỉnh Thanh Hóa.

Ghi chép của Cao Ngọ

Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa và Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam tặng hoa cho hành khách thứ 1 triệu qua Cảng Hàng không Thọ Xuân.

Nhớ lại những ngày đầu, được Bộ GT-VT, Bộ Quốc phòng quan tâm trình Chính phủ cho phép tỉnh Thanh Hóa sử dụng một phần Sân bay quân sự Sao Vàng để hoạt động thương mại. Quân chủng PK-KQ mà trực tiếp là Sư đoàn Không quân 371 đã chỉ đạo Trung đoàn không quân 923 (đóng quân tại Sân bay Sao Vàng) tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để tiến hành khẩn trương ra đời Cảng Hàng không Thọ Xuân. Trung đoàn 923 đã nhường khu nhà làm việc của bộ đội thông tin sân bay để tỉnh Thanh Hóa cải tạo, nâng cấp, sửa chữa làm nhà ga hàng không. Mặc dù còn rất nhiều khó khăn về ngân sách chi tiêu thường xuyên, nhưng Thanh Hóa vẫn ưu tiên dành khoảng 100 tỷ đồng làm đoạn đường khoảng 3km từ nhà ga ra Quốc lộ 47 để phương tiện lưu thông đưa đón khách và hàng hóa được thuận lợi. Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) điều động một Phó Giám đốc Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài về Thọ Xuân kiêm nhiệm Giám đốc, cùng ê kíp 50 cán bộ, nhân viên nghiệp vụ, chuyên môn đến Thọ Xuân làm việc. Công tác chuẩn bị từ mặt đất đến bầu trời được gấp rút hoàn chỉnh cho chuyến bay khai trương...

Sáng ngày 5/2/2013, khắp các ngả đường dẫn về khu vực Sân bay Sao Vàng, hàng ngàn cán bộ và nhân dân dồn về, háo hức chờ đợi chuyến bay khai trương từ TP Hồ Chí Minh về Cảng Hàng không Thọ Xuân. Quá trưa, chừng 12 giờ hơn, những người được ra đón chuyến bay đã tề tựu nơi sân đỗ máy bay nóng lòng chờ đợi. Tôi đứng cạnh ông Lê Trần Hùng - Giám đốc Cảng Hàng không Thọ Xuân. Với hàng chục năm trong nghề, ông Hùng là người đầu tiên nhìn thấy một chấm sáng trên bầu trời đang di chuyển. Ông Hùng reo to, kia rồi, kia rồi. Mọi người đều hướng mắt dõi theo tay ông Hùng chỉ lên bầu trời nhưng không ai phát hiện ra. Một lát sau, chấm sáng nhỏ li ti dần hiện rõ, chiếc máy bay đang hạ dần độ cao để tiếp đất trong sự căng thẳng, hồi hộp xen chút lo âu trên khuôn mặt mọi người. Khi chiếc máy bay lăn vào sân đỗ an toàn, ngay lập tức tiếng hò reo âm vang cả một góc trời...

Chuyến bay khai trương an toàn tuyệt đối đồng nghĩa với việc Cảng Hàng không Thọ Xuân chính thức đi vào hoạt động. Có lẽ, thấy được những khó khăn trước mắt cũng giống như các cảng hàng không khác khi đi vào khai thác mà Bộ GT-VT cũng như ACV giao kế hoạch hoạt động cho cảng hàng không này rất khiêm tốn. Cụ thể, đến hết năm 2020, Cảng Hàng không Thọ Xuân phải vận chuyển cho được 330.000 lượt hành khách. Thực ra việc cấp trên giao kế hoạch với con số khiêm nhường là có lý do, bởi hoạt động hàng không dân dụng ở nước ta không hề đơn giản, nhất là những cảng mới ra đời. Chả thế mà một cán bộ lãnh đạo (xin giấu tên) khi ra Hà Nội làm việc với một vài hãng bay đề nghị khai thác hành khách từ Thọ Xuân thì nhận được câu trả lời: Thanh Hóa lấy đâu ra khách mà khai thác. May ra được ít người đi làm ăn xa có nhu cầu thôi, chúng tôi còn phải tính toán...

Nhưng, điều kỳ diệu đã xuất hiện và làm cho rất nhiều người, nhất là những người công tác trong lĩnh vực hàng không đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác và vô cùng sững sốt về tốc độ tăng trưởng của Cảng Hàng không Thọ Xuân. Kế hoạch giao từ ngày khai trương (5/2/2013) đến hết năm 2020 phải đạt cho được 330.000 lượt hành khách qua cảng. Thế mà, mới bay được hai năm sáu tháng, ngày 6/8/2015, hành khách thứ 330.000 đã qua Cảng Hàng không Thọ Xuân trên chuyến bay VJ 360 chặng bay TP Hồ Chí Minh - Thanh Hóa, đưa cảng hàng không này về trước kế hoạch giao 5 năm, một con số cực kỳ ấn tượng. Tuy nhiên, với những người không mặn mà lắm về hàng không thì cho rằng, tăng trưởng như trên chỉ là nhất thời và chưa có tính bền vững. Song, nếu ai thường xuyên theo dõi hoạt động của Cảng Hàng không Thọ Xuân suốt hơn 7 năm qua mới thấy được sự tăng trưởng ấn tượng mà rất nhiều người gọi làbứt phá ngoạn mục.

Cảng Hàng không Thọ Xuân.

Năm 2013, tổng lượng hành khách đạt 90.929 lượt khách; hàng hóa, bưu kiện đạt 2.808 kg, tổng hạ, cất cánh (HCC) 608 lượt. Năm 2014, lượng hành khách đạt 160.270 lượt; hàng hóa, bưu kiện 83.823kg, tổng lượt HCC 1062 lượt. Năm 2015, lượng hành khách đạt 570.713 lượt, hàng hóa, bưu kiện đạt 928.260kg, HCC 3.590 lượt. Năm 2016, lượng hành khách đạt 828.930 lượt khách, hành hóa, bưu kiện đạt 2.130.353kg, HCC 5.378 lượt. Năm 2017, hành khách đạt 865.534 lượt khách, hàng hóa, bưu kiện 5.792.921kg, HCC 5.126 lượt. Năm 2018, hành khách đạt 939.409 lượt, hàng hóa, bưu kiện 6.790.412kg, HCC 5.518 lượt. Năm 2019 lượng hành khách qua cảng đã đạt 1.054.212 lượt, hàng hóa, bưu kiện đạt 6.080.813kg, HCC 6.500 lượt. 9 tháng năm 2020, mặc dù hoạt động hàng không gặp vô vàn khó khăn bởi dịch Covid-19, nhưng lượng hành khách qua cảng cũng đã đạt 851.749 lượt. Kể từ ngày đi vào hoạt động đến nay hơn 7 năm (tháng 2/2013 - tháng 9/2020) Cảng Hàng không Thọ Xuân đã đón, đưa 5.364.743 lượt khách và 24.838.561kg hàng hóa, trở thành cảng hàng không tăng trưởng ấn tượng nhất trong 22 cảng hàng không của đất nước...

Điều dễ dàng nhận thấy, liên tục tăng trưởng ấn tượng qua các năm đã buộc các nhà hoạch định chính sách phát triển hàng không của nước ta phải nhìn nhận và điều chỉnh kế hoạch phát triển của Cảng Hàng không Thọ Xuân. Trong ngày đón hành khách thứ 1 triệu (10/12/2019), sau khi biểu dương tốc độ tăng trưởng ấn tượng từ khi đi vào hoạt động đến nay, Chủ tịch ACV - ông Lại Xuân Thanh nói: "Chúng tôi xin nhận lỗi với Đảng bộ, chính quyền, quân dân tỉnh Thanh Hóa vì chưa đánh giá chính xác về tiềm năng, thế mạnh của Cảng Hàng không Thọ Xuân"... Còn Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm khi phát biểu: ..."Tôi chưa thấy ai nhận lỗi mà tươi cười như anh Lại Xuân Thanh"...! Biểu cảm tươi rói của Chủ tịch ACV Lại Xuân Thanh khi nhận lỗi và “đỡ lời” ông Thanh của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã nói lên tất cả về quá trình hoạt động của Cảng Hàng không Thọ Xuân trên vùng đất Lam Kinh lịch sử.

Đài kiểm soát không lưu Cảng Hàng không Thọ Xuân hiện đại nhất trong các đài kiểm soát không lưu địa phương.

Trở lại Cảng Hàng không Thọ Xuân hôm nay đã thấy khác rất nhiều so với trước. Vẫn còn đó nhà ga cũ, bên cạnh đã có nhà ga mới khang trang hiện đại hơn rất nhiều. Vẫn còn đó sân đỗ máy bay cũ, nhưng cạnh sân đỗ mới, đã được xây dựng khang trang đủ cho 6 máy bay cũng đỗ một lúc. Vẫn đoạn đường 3 km nối từ ga hàng không ra Quốc lộ 47, nhưng nhiều cây xanh tỏa bóng, khoe hoa, sạch sẽ ngăn nắp hơn nhiều. Đặc biệt, Đài không lưu được xây mới hoàn toàn hiện đại đáp ứng hoạt động bay cả quân sự và thương mại 24/24. Đây là đài không lưu hiện đại, hoành tráng nhất trong các đài không lưu địa phương ở Việt Nam. Bên cạnh hoạt động thương mại, Căn cứ không quân chiến lược Sao Vàng mà Trung đoàn Không quân 923 anh hùng thuộc Sư đoàn Không quân 371 - Quân chủng PK-KQ đồn trú, những chiếc SU 30MK vẫn thường xuyên luyện tập, giữ bình yên cho vùng trời, vùng biển, hải đảo của Tổ quốc thân yêu...

Cảng Hàng không Thọ Xuân đã chính thức được nâng cấp thành Cảng Hàng không Quốc tế Thọ Xuân, và mới đây Bộ GT-VT đã công bố điều chỉnh Quy hoạch cảng hàng không này thời kỳ 2021 - 2030 tầm nhìn đến năm 2050 là cảng hàng không quốc tế có chức năng dự bị cho Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài... Từ nơi đây các chuyến bay thương mại không chỉ chở khách đến TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Nha Trang, Buôn Mê Thuột, Phú Quốc, Đà Lạt, Quy Nhơn, Thái Lan mà trong tương lai gần còn bay đến nhiều vùng quê khác cũng như một số quốc gia khác trên thế giới...

Cao Ngọ