Chuyện ‘cụ cây’ ở khu sinh thái Linh Kỳ Mộc

Du khách vào tham quan khu sinh thái Linh Kỳ Mộc (thôn Thịnh Vạn, xã Quảng Thịnh, TP Thanh Hóa) không khỏi ngỡ ngàng khi đứng trước một cây cổ thụ hơn một ngàn năm tuổi. “Cụ cây” được gia chủ đặt cho cái tên Linh Kỳ Mộc, bởi cây rất linh thiêng và gắn với một câu chuyện hết sức thú vị.

Anh Đỗ Quang Trung - Giám đốc Công ty Cổ phần Linh Kỳ Mộc dẫn chúng tôi đi thăm một vòng quanh khu sinh thái. Chậm bước dừng lại trước một cây cổ thụ to lớn, anh nói: Cây Linh Kỳ Mộc này có tên gọi là cây nhội hay cây lội, được công ty đưa về đây trồng, khởi nguồn cũng từ một giấc mơ. Giấc mơ báo rằng, ở trên một triền núi, bên cạnh một khe suối có một cây cổ thụ rất linh thiêng, đã tồn tại khá lâu. Trên cây có những đoạn bị phong hóa mục rỗng, có thể đổ xuống bất cứ lúc nào. Giấc mơ còn báo rằng, nếu như người nào “có duyên” đưa được cây nhội này về trồng, chăm sóc thì sẽ gặp được nhiều may mắn, mang lại nguồn lực dồi dào cho gia chủ…

Giấc mơ quả là kì lạ, đã thôi thúc gia chủ tìm hiểu, tìm kiếm. Sau nhiều ngày lặn lội, vượt suối băng rừng, cây nhội đã được phát hiện thấy ở xã Vạn Xuân (Thường Xuân). Hiện thực từ trong mơ, gặp được cây nhội, lãnh đạo công ty đã nhanh chóng làm việc với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng để được cấp phép đưa cây nhội về thành phố trồng, chăm sóc và bảo tồn. Để đưa được cây nhội này về đến khu sinh thái quả là một kì công, bởi cây có kích thước lớn. Công ty đã huy động rất nhiều người và các loại xe đặc chủng, lên kế hoạch thực hiện tuần tự từng bước một. Đầu tiên là cắt tỉa những cành nhánh ngọn, thậm chí cả rễ cây để thu hẹp diện tích cây (cây nhội nguyên bản có chiều cao 30m, đường kính thân cây khoảng hơn 1m, đường kính tán cây 8m). Sau đó, dùng xe múc để đào đất xung quanh cây, dùng luồng để làm giàn giáo đỡ cây, rồi từ từ cho cây ngã xuống trước hàng trăm cây chuối lớn kết thành những chiếc bè làm lớp đệm, để cây khỏi bị trầy xước. Khi cây đã ngã xuống an toàn thì dùng ván bọc quanh thân cây, tạo cho cây một chiếc áo giáp bảo vệ an toàn. Cuối cùng, dùng hai xe cần cẩu đấu lại với nhau để đưa “cụ cây” lên xe về thành phố.

Việc di chuyển cây cũng là một điều gian nan, vì đường sá xa xôi (80km), địa hình hiểm trở, công ty đã mở một con đường vào rừng dài 500m cho xe ra vào. Khi di chuyển cây ra đến đường quốc lộ thì phải tiến hành vào ban đêm để tránh tắc nghẽn giao thông, vì cây đã chiếm hết diện tích mặt đường. Cứ như thế, ban ngày nghỉ, ban đêm lại tiếp tục di chuyển. Sau hơn một tháng kể từ khi phát hiện, mọi tâm sức của gia chủ, bao cố gắng của mọi người trong công ty đã được đền đáp, cây nhội đã được đưa về khu sinh thái vẹn toàn.

Cây nhội này ngoài tác dụng trồng để làm cảnh, che bóng mát và có ý nghĩa mang lại may mắn cho gia chủ, còn có thể dùng lá non để nấu canh, ăn gỏi cá. Nhội còn được biết đến là loài cây có nhiều dược tính, có thể dùng gỗ cây để chế tạo thuốc chữa một số bệnh về đường ruột (bệnh tiêu chảy, dạ dày), bệnh ngoài da (viêm nhiễm, ghẻ lở)…

Một điều thú vị nữa là cây nhội khi ở trên núi, cây mẹ mọc trên một sườn núi và rễ của nó chui qua một con suối dài đến 11m, phía bên kia mọc lên một cây con. Cây nhội sau khi đưa về khu sinh thái được trồng trên một gò đất cao, có cả cây mẹ và cây con. Nhìn tổng thể cây như một dãy núi với nhiều hang động đẹp mắt, trường tồn và vững chãi… Các nhà nghiên cứu về cây cho rằng, những lỗ rỗng trên thân cây thẳng hàng và thông nhau tạo nên thế gọi là “thông tâm hữu trạch”, rất có lợi cho đất đai, vận mệnh của gia chủ. Và quan trọng là “cụ cây” được chăm sóc, bảo tồn và phát huy tương xứng với giá trị vốn có.

Hồng Đức