Hàng loạt sai phạm trong khai thác mỏ đá ở Hà Tân

Khai thác không đúng thiết kế mỏ, khai thác vách đứng, bụi bặm, phương tiện chở vật liệu xây dựng không che bạt ngang nhiên đi lại trong khu vực dân cư... đó là những gì đang diễn ra hàng ngày tại công trường khai thác đá xã Hà Tân (Hà Trung).

Kể từ khi đi vào hoạt động, một số mỏ đá trên địa bàn xã Hà Tân gặp nhiều phản ứng gay gắt từ nhiều hộ dân. Theo người dân nơi đây, khai thác đá không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường, còn gây phiền toái cho họ bởi tiếng ồn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng... Sau thời gian dài khai thác, nhiều mỏ đá đã để lại nhiều hệ lụy, bất cập.

Trên địa bàn xã Hà Tân hiện có 12 doanh nghiệp tham gia khai thác, sản xuất đá, với trên 14 mỏ đá, chủ yếu là mỏ đá vôi, trữ lượng, diện tích mỏ tương đối lớn, thời gian khai thác thường kéo dài nhiều năm. Theo quan sát của PV, nhiều mỏ đá do gần khu dân cư, khi khai thác, dễ mang bụi đá vào nhà dân, gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa việc thường xuyên nổ mìn trong khai thác cũng ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.

Trong khi tại các điểm mỏ, nhiều phương tiện có trọng tải lớn mặc sức tung hoành ra vào, tiếng nghiền, xẻ đá “inh tai nhức óc”, nhiều nơi khai thác vách đứng, khai thác không đúng thiết kế mỏ...

Hàng loạt phương tiện chở vật liệu ngang nhiên đi trong khu dân cư, gây khói bụi, nguy hiểm cho người tham gia giao thông, xã Hà Tân, huyện Hà Trung.

Thực hiện Công văn số 616/UBND-CN ngày 15/1/2019 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về việc kết quả kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác đá làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn, UBND huyện Hà Trung đã chỉ đạo dừng hoạt động khai thác đá đối với 4 đơn vị/4 mỏ (HTX công nghiệp Đông Đình, HTX công nghiệp Thạch Bền, Doanh nghiệp tư nhân Tân Hải, Doanh nghiệp tư nhân Thành Đồng) trên địa bàn xã Hà Tân về việc khai thác không đúng hệ thống khai thác mỏ đã được thẩm định, phê duyệt. UBND huyện Hà Trung cũng yêu cầu các đơn vị khẩn trương xử lý các vách đá treo, bạt mái, tạo độ dốc các moong khai thác theo đúng thiết kế mỏ.

Ngày 29/3/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 1108/QĐ-XPVPHC trong lĩnh vực khai thác tài nguyên khoáng sản đối với Doanh nghiệp tư nhân Tân Hải (có trụ sở chính tại thôn Tam Quy, xã Hà Tân), đã thực hiện việc khai thác không đúng phương pháp khai thác, khai thác không đúng trình tự khai thác đã xác định trong thiết kế mỏ được phê duyệt. Số tiền xử phạt là 60 triệu đồng, đồng thời tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản 6 tháng đối với hành vi vi phạm trên. Yêu cầu đơn vị chi trả, khai thác đúng thiết kế, trình tự khai thác; khẩn trương xử lý các vách đá treo; bạt mái, tạo độ dốc các mỏ khai thác theo đúng thiết kế mỏ được thẩm định, phê duyệt.

Đối với 3 đơn vị còn lại (HTX công nghiệp Đông Đình, HTX công nghiệp Thạch Bền, Doanh nghiệp tư nhân Thành Đồng) cũng vi phạm tại điểm C khoản 3 Điều 37 Nghị định số 33/2017/NĐ-CP của Chính phủ trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản...

Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản đối với Doanh nghiệp tư nhân Tân Hải, xã Hà Tân, huyện Hà Trung.

Nói về ảnh hưởng của việc khai thác đá trên địa bàn, ông Nguyễn Thành Chung - Chủ tịch UBND xã Hà Tân, cho biết: Hoạt động khai thác đá ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống người dân, ngoài việc bụi đá gây ô nhiễm môi trường, một số phương tiện chở vật liệu xây dựng không che chắn, giằng buộc đá nguyên khối, tự do đi trong khu vực dân cư, gây tâm lý lo lắng cho người dân. Xã cũng thường xuyên gửi văn bản yêu cầu các đơn vị nghiêm chỉnh chấp hành nội quy, quy định trong khai thác, vận chuyển khoáng sản.

Cũng theo ông Chung, do có nhiều mỏ, nằm rải rác, trong khi lực lượng an ninh mỏng, chức năng xử phạt đối với cấp xã có hạn, nên có nhiều khó khăn trong công tác quản lý, giám sát.

Theo thống kê, không chỉ riêng ở xã Hà Tân, toàn huyện Hà Trung hiện có trên 30 mỏ khai thác đất, đá các loại, phân bố không đều tại các xã. Phần lớn các mỏ đều bị chủ mỏ xem nhẹ vấn đề an toàn lao động; một số máy, thiết bị về an toàn lao động hết hiệu lực, chưa huấn luyện hoặc đã huấn luyện an toàn lao động đối với lao động nhưng hết hiệu lực; thiếu hồ sơ, hoàn thiện thủ tục theo quy định; khai thác không đúng thiết kế mỏ theo thẩm định, phê duyệt...

Ông Đặng Văn Thiện - Trưởng phòng TN&MT huyện Hà Trung, cho biết: Huyện đã thành lập ban giám sát liên ngành, khảo sát tại một số điểm mỏ, tiến tới lắp đặt hệ thống camera giám sát, theo dõi. Hiện có 4 đơn vị lắp đặt camera giám sát của UBND huyện.

Riêng đối với một số đơn vị sai phạm tại xã Hà Tân, UBND tỉnh Thanh Hóa đã đồng ý chấp thuận phương án xử lý vách đá treo, bạt mái, tạo độ dốc từ đề nghị của Sở Xây dựng cho các đơn vị trên. Thời gian thực hiện từ 10 - 12 tháng. Sau thời điểm trên, UBND huyện sẽ tiếp tục kiểm tra công tác khắc phục sai phạm tại các đơn vị, báo cáo UBND tỉnh và các ngành liên quan...

Trung Lê