Họa sĩ Nguyễn Chuyên: Còn trẻ và không vội

Mỹ thuật Thanh Hóa gần đây xuất hiện những khuôn mặt mới, trẻ, năng động, nhiệt huyết. Bên cạnh những cái tên như Nguyễn Thị Ngọc, Văn Sỹ, Phạm Khải, Phạm Thành, Văn Biên...; họa sĩ Nguyễn Chuyên (hiện đang sống tại thị trấn Triệu Sơn, huyện Triệu Sơn) là một cái tên đã để lại dấu ấn không nhỏ.

Họa sĩ Nguyễn Chuyên.

Tốt nghiệp 2 trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp ngành Thiết kế đồ họa và Đại học Mỹ thuật Việt Nam khoa đồ họa, sau một thời gian lăn lộn ở Hà Nội, năm 2018 anh về Thanh Hóa. Về quê nhà, dự phần vào đời sống mỹ thuật của xứ Thanh, anh bớt “chinh chiến” với đồ họa mà “lấn sân” theo đuổi hội họa sơn dầu.

Tranh Nguyễn Chuyên có thể không mới trong phong cách. Nhưng ưu thế của anh là sức trẻ, sự lạc quan, nhiệt huyết. Tại sao nói tranh của anh chưa phải là mới. Bởi, cũng con đường đó, cũng cái cây đó, hoa lá đó, nhân vật ngoài đời đó, đã có hàng ngàn họa sĩ vẽ. Một dáng người quay đi, dăm ba con thuyền đỗ bến, trong hội họa có lẽ chẳng phải là lạ. Nhưng ở Nguyễn Chuyên, vì trẻ mà anh luôn phải học hỏi, tìm tòi, trăn trở và có đủ đầy thời gian để đeo bám. Tại Triển lãm Mỹ thuật khu vực Bắc miền Trung năm nay (2023), Nguyễn Chuyên trình làng tác phẩm sơn dầu cỡ lớn (170x160cm) có tên là Bình yên. Ở bức tranh này ta thấy có sự chuyển mình trong tư duy sáng tác của anh. Cái mạnh bạo trong cách đặt bố cục lệch, tương phản về hòa sắc nhưng lại rất khéo léo trong xử lý ánh sáng đã cân bằng lại hiệu quả thị giác của người xem. Tương phản nóng – lạnh được đặt hòa hợp với chữ ký trên tác phẩm tạo thành một bộ phận của bố cục, hợp lý đến khó tin.

Tác phẩm Chiều trên bến (tranh sơn dầu, kích thước 100x150cm).

Bất cứ nghề nào cũng cần sự chăm chỉ để thành công nhưng lao động nói chung cần nghệ sĩ phải thực sự chăm chỉ và ý chí, thậm chí phải khôn ngoan. Thiếu những yếu tố đó, họa sĩ chỉ là người khơi, người thưởng thức nghệ thuật do chính mình tạo ra. Người nghệ sĩ thực sự muốn đến với công chúng phải có tình yêu mãnh liệt với công việc của mình, tình yêu đó không phải chỉ vun đắp một chút thời gian là có được mà là cả một quá trình dài vật vã, hy sinh, dấn thân và chấp nhận. Nghệ thuật không có điểm cuối cùng, nó liên tục thay đổi, liên tục tiến tới, không có vạch đích trong chính tư duy của nghệ sĩ. Bởi vì thế, nghệ sĩ ngoài cống hiến cho xã hội, điều đầu tiên anh cũng phải biết cống hiến và thưởng thức cho chính mình. Nguyễn Chuyên chia sẻ: Lợi thế họa sĩ trẻ là sức trẻ, họ dám nghĩ, dám làm. Nhưng lại gặp khó khăn trong tiếp cận, vì va chạm ít, đường hướng chưa rõ ràng. Đó là còn chưa kể bị chi phối ở khía cạnh kinh tế để duy trì quá trình hoạt động nghề.

Để lấy cái trước mắt nuôi cái lâu dài, Nguyễn Chuyên cũng phải lăn lộn kiếm sống như bao thế hệ đàn anh khác - bằng đủ nghề: vẽ tường, làm non bộ, làm con giống, làm tiểu cảnh... “Trước đó, sau khi học trung học phổ thông, tôi đã từng vào Bình Dương để vẽ gốm. Thỉnh thoảng tôi vẫn nhớ lại cảnh cả ngày ngồi tãi màu để ra một bông sen nhẵn mịn trên gốm”, Chuyên tâm sự.

Xem tranh của Nguyễn Chuyên ta nhận thấy sự phong phú về đề tài. Dẫu vẽ chân dung hay phong cảnh thì tranh của anh vẫn phảng phất ý niệm về cuộc sống tươi sáng và hồn nhiên mà đầy tính triết lý. Tôi đặc biệt thích những bức tranh nhân vật của Chuyên. Ngoài trình độ hình họa vững vàng trong việc diễn tả vóc dáng, hình hài nhân vật; sự chỉn chu trong bố cục, sự pha trộn về màu sắc thì điều đem lại cảm xúc cho người thưởng thức là sự tươi mới, chân thật và dễ chịu.

Nguyễn Chuyên chia sẻ về lý do anh chuyển sang vẽ tranh sơn dầu, bởi anh thích cảm nhận về màu, mà điều này thì sơn dầu lợi thế hơn rất nhiều so với tranh khắc. Đơn giản là cảm xúc thường đến bất chợt, nếu không phải sơn dầu thì rất có thể xúc cảm ấy sẽ trôi đi nhanh, vụt qua rồi rơi vào khoảng không.

Tác phẩm Bình yên (tranh sơn dầu, kích thước 170x160cm).

Tranh của Chuyên không kén người xem, nhưng để bán được tranh thì Chuyên cho rằng phải duy trì làm việc liên tục và thường xuyên. Nhiều khách hàng của tôi là các nhà sưu tập, chỉ 1 - 2 tháng tôi không ra tác phẩm mới là họ dừng... Xác định vẽ tranh là nghề nghiệp gắn bó suốt cả cuộc đời, vì thế dẫu cơm áo gạo tiền bủa vây thì một tuần ít nhất tôi ngồi trước giá vẽ 3 ngày. Khi tôi hỏi rằng: để tác phẩm tiếp cận với công chúng/nhà sưu tập với cá nhân anh, có phải thay đổi để thích nghi không? Chuyên nhanh nhẹn trả lời: “Ở thời đại hiện nay, để tiếp cận với nhà sưu tập, không quá khó khăn, qua internet, qua giới thiệu, qua các cuộc triển lãm... thì họ sẽ tìm đến mình. Quan trọng là chất lượng sản phẩm, quá trình làm việc liên tục và cái riêng của họa sĩ. Đối với họa sĩ, theo tôi nghĩ không cần thay đổi theo nhà sưu tập mà quan trọng mình có cái riêng biệt để nhà sưu tập tìm đến. Giữ được lối riêng của mình mới chính là sự thích nghi đúng hướng”.

Chuyên còn khá may mắn khi vợ anh vừa là người mẫu, vừa là “nhân vật” của rất nhiều bức tranh. “Vợ tôi rất hợp tác với công việc này. Hầu hết nhân vật trong tranh tôi có nguyên mẫu từ vợ, con”. Ở đề tài này, thực sự Nguyễn Chuyên đã để lại được dấu ấn riêng.

Trăn trở với nghề - yêu nghề, yêu đời, tươi sáng, yêu những điều giản dị xung quanh và có cái nhìn tổng quát về nghề, luôn suy ngẫm, đặt vấn đề và chờ đợi cơ hội – lao động để tỏa sáng, nhưng Chuyên không vội vàng mà có những bước đi thận trọng. Anh đã 2 lần được nhận giải họa sĩ trẻ tại Triển lãm Mỹ thuật khu vực Bắc miền Trung năm 2021 và 2023. Đây là điều không nhiều họa sĩ trẻ làm được.

Sinh năm 1989, sự nghiệp của Nguyễn Chuyên mới bắt đầu và đang có những thăng hoa. Tôi tin với khả năng tạo hình vững vàng, Nguyễn Chuyên sẽ đi được đường dài và cho ra đời những tác phẩm có giá trị.

Bài và ảnh: Huyền Chi