Nơi ươm mầm nhiều nhà báo, văn nghệ sĩ xứ Thanh

Hơn 31 năm hoạt động và trưởng thành từ Văn hóa - Thông tin đến Văn hóa và Đời sống, nhiều cán bộ, phóng viên của báo đã trưởng thành.

Nhà báo Phạm Minh Trị

Nguyên Tổng Biên tập Báo Văn hóa và Đời sống

Báo Văn hóa và Đời sống (trước đây là Báo Văn hóa - Thông tin) được thành lập từ 20/6/1989 sau hơn hai năm đất nước thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Với xứ Thanh vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa, truyền thống yêu nước và cách mạng chính là mạch nguồn màu mỡ để các nhà báo, văn nghệ sỹ thâm nhập thực tế phản ảnh, sáng tác nhiều mảng màu hiện thực đời sống xã hội. Bám sát tôn chỉ, mục đích hoạt động, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin đã chọn: Phó Giám đốc Sở Hoàng Hoa Mai phụ trách tờ báo và là Tổng Biên tập đầu tiên của Báo. Một số cán bộ ở các phòng ban sở cũng được điều động về làm phóng viên, biên tập viên của báo như các anh, chị: Vũ Nguyên Ngữ, Lê Công Dậu, Trần Triều Nguyệt, Trịnh Huy Trụ, Nguyễn Thị Xuây...

Phát huy và kế thừa thành quả hoạt động của Tập san Văn hóa - Thông tin Thanh Hóa, các anh, các chị đã dồn sức tập trung trí tuệ hoàn thành ấn phẩm đầu tiên được bạn đọc ghi nhận. Những ngày đó phương tiện, kỹ thuật làm báo còn nghèo nàn, thô sơ, nhưng bằng tình yêu và trách nhiệm với đứa con tinh thần, các anh, các chị đã nỗ lực vượt qua. Chưa có trụ sở tòa soạn, sở chỉ dành vài phòng ở gần cửa ra vào cơ quan sở để báo thuận lợi trong việc tiếp đón, làm việc với các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp đến giao dịch, cộng tác viên đến gửi tin, bài cho báo. Lúc này khí thế công cuộc đổi mới bước đầu lan tỏa ở các sở, ngành, địa phương, cơ quan, doanh nghiệp. Sự xuất hiện của một ấn phẩm mới của báo chí xứ Thanh trong đó phản ánh nhiều lĩnh vực đời sống xã hội mà trọng tâm là đời sống văn hóa được bạn đọc hồ hởi đón nhận. Bám sát tôn chỉ, mục đích hoạt động, ngay từ những ngày đầu lãnh đạo báo xác định cần tập trung phản ánh đậm nét sắc thái văn hóa xứ Thanh cả mảng văn hóa truyền thống và hiện đại. Thông qua các bài viết nhằm giúp người dân hiểu sâu sắc, toàn diện hơn về vốn di sản văn hóa của các tộc người cư trú trên địa bàn Thanh Hóa; cũng như hoạt động của các đơn vị sự nghiệp văn hóa như thư viện, bảo tàng, chiếu bóng, triển lãm, hội chợ quảng cáo, nhà văn hóa, các đơn vị nghệ thuật...

Báo tập trung phản ánh hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở mà trọng tâm là xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang lễ hội; xây dựng các thiết chế văn hóa như phòng đọc sách báo, thư viện, đội văn nghệ, thông tin tổng hợp, nhà văn hóa, tụ điểm sinh hoạt văn hóa; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” góp phần tạo khí thế thi đua sôi nổi ở các ngành, các cấp, cơ quan, đơn vịđưa phong trào của tỉnh phát triển khá toàn diện được xếp ở tốp đầu toàn quốc.

Chính vì bám sát hiện thực đời sống phản ánh trung thực và khách quan nhiều lĩnh vực đời sống xã hội nên báo ngày càng chiếm được cảm tình, mến mộ của bạn đọc. Các số báo thường kỳ được gửi tới Bộ Văn hóa - Thông tin, các cục, vụ chức năng của bộ, các Sở Văn hóa - Thông tin các tỉnh, thành toàn quốc. Sự phản hồi tích cực của bạn đọc cả trong và ngoài tỉnh là niềm khích lệ, động viên cán bộ, phóng viên, biên tập viên của báo vượt qua mọi khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động nỗ lựcvươn lên hoàn thành tốt kế hoạch nhà nước giao hàng năm. Nhờ đi sâu vào các lĩnh vực, vùng miền, nội dung phản ánh đậm nét văn hóa nên sức lan tỏa của báo ngày càng qui tụ được nhiều, nhà quản lý, nghiên cứu lịch sử, văn hóa xã hội tham gia viết bài như: Nguyễn Xuân Dương, Bùi Sĩ Miên, Hoàng Tuấn Phổ, Mai Bình, Minh Hiệu, Lê Xuân Đức, Lê Tuấn Lộc, Quốc Chấn, Trọng Miễn, Trịnh Ngữ, Lê Văn Bài, Phạm Tấn, Lê Ngọc Tạo, Hà Mạnh Khoa, Viên Đình Lưu, Nguyễn Ngọc Khiếu, Phạm Tuấn, Phạm Văn Đấu, Trần Thị Liên, Hoàng Khôi, Lê Xuân Đồng, Phạm Ngọc Quang, Nguyễn Hữu Chúc, Hoàng Minh Tường, Lưu Minh Túy, Cao Xuân Thưởng, Nguyễn Huy Sơn, Nguyễn Hữu Ngôn... Bằng vốn sống và sự trải nghiệm ở rất nhiều lĩnh vực cương vị công tác khác nhau các tác giả đã có nhiều bài viết sắc sảo, hành văn trong sáng, nguồn tư liệu phong phú có sức hấp dẫn cuốn hút bạn đọc, tạo sự lan tỏa trong cộng đồng. Chính sự cần mẫn, nghiêm túc và khoa học của các bài viết trên tạo nguồn cảm hứng lan truyền tới mọi cán bộ, phóng viên, biên tập viên của báo càng phải nỗ lực phấn đấu rèn luyện về bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp để có nhiều bài viết có chất lượng phản ánh trung thực, khách quan đời sống xã hội đáp ứng nhu cầu bạn đọc.

Với sự mến mộ tờ báo và tình yêu quê hương xứ sở, nhiều văn nghệ sĩ xứ Thanh cũng thường xuyên tới thăm, trao đổi về hoạt động của tòa soạn và gửi tin bài cho báo. Đó là các nhà văn, nhà thơ: Mai Ngọc Thanh, Nguyễn Bao, Định Hải, Mã Giang Lân, Nguyễn Huy Sanh, Kiều Vượng, Lê Hữu Thuấn, Lê Xuân Giang, Từ Nguyên Tĩnh, Văn Đắc, Trần Đàm, Phạm Phú Thang, Mạnh Lê, Lê Đình Bằng, Đào Phụng, Nguyễn Ngọc Quế, Vũ Thị Khương, Đỗ Xuân Thanh, Lã Hoan, Nguyễn Minh Khiêm, Lê Văn Sự, Lê Khắc Tuế, Trịnh Minh Châu, Đinh Ngọc Diệp, Nguyễn Cẩm Hương, Phạm Khang, Nguyễn Văn Đệ, Viên Lan Anh, Xuân Long,Trịnh Ngọc Dự... Những vần thơ, bút ký, ghi chép sinh động với ngôn từ trau chuốt, tinh tế của các văn nghệ sỹ góp phần làm tờ báo ngày càng đi sâu vào lòng bạn đọc.

Năm 2008 Sở Văn hóa - Thông tin, Sở Thể thao, Sở Du lịch sáp nhập thành Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới của sở đa ngành đa lĩnh vực lãnh đạo báo đề nghị Sở VH,TT&DL, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin và Truyền thông đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo Trung ương cho đổi tên Báo thành Văn hóa và Đời sống. Ngày 15/1/2009 Cục Báo chí Bộ Thông tin và Truyền thông có Công văn số 55 đồng ý cho báo đổi tên thành Văn hóa và Đời sống. Phạm vi hoạt động đa ngành, đa lĩnh vực giúp địa bàn, lĩnh vực hoạt động của báo mở rộng. Sau hơn ba năm hoạt động hiệu quả, ở tên gọi mới báo tiếp tục đề nghị tăng thêm một kỳ xuất bản trong tuần và phát hành vào thứ 2 thứ 5 hàng tuần từ 5/4/2012 theo Quyết định 563/GP Bộ TT&TT. Tiếp đó ngày 28/11/2012, báo được Cục quản lý Phát thanh - Truyền hình và Thông tin điện tử cấp phép hoạt động hàng ngày cho Trang Thông tin điện tử. Có được thành quả trên là do sự nỗ lực, cố gắng của lãnh đạo báo qua các thời kỳ, sự phấn đấu vươn lên của nhiều thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, sự góp sức của các nhà giáo, nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, xã hội, văn nghệ sĩ tâm huyết với nghề, say nghề, đặc biệt là quan tâm ủng hộ của Tỉnh ủy, UBND, sở chủ quản, các ngành chức năng của tỉnh.

Hơn 31 năm hoạt động và trưởng thành từ Văn hóa - Thông tin đến Văn hóa và Đời sống, nhiều cán bộ, phóng viên của báo đã trưởng thành trở thành những cán bộ của các cơ quan quản lý báo chí, lãnh đạo cơ quan báo chí như Vũ Đình Thường, Nguyễn Đại Bàng, Mai Ngọc Toản, Vũ Nguyên Ngữ, Trần Triều Nguyệt, Vương Anh, Phạm Minh Trị, Bùi Phương Hạ, Lê Văn Nam, Vũ Tuấn Anh; là trưởng, phó các phòng, ban báo, tạp chí của bộ, ngành đại diện cơ quan báo chí tại Thanh Hóa như Đào Nguyên Lan, Phạm Công Thắng, Tuyết Nhung, Huy Trụ, Huy Tưởng... Nhiều người còn đang công tác hoặc đã nghỉ hưu nhưng các anh, các chị vẫn luôn nhiệt huyết với nghề và luôn dõi theo cổ vũ, khích lệ những lớp đàn em tiếp tục sự nghiệp trong giai đoạn tới.

Theo quy hoạch báo chí toàn quốc báo Văn hóa và Đời sống sẽ sáp nhập vào Báo Thanh Hóa từ đầu năm 2021. Ở môi trường hoạt động mới chắc là nhiều bỡ ngỡ, thách thức. Nhưng chúng tôi tin là các bạn sẽ nhanh chóng hòa nhập thích nghi, với phương pháp, phong cách làm việc của tờ báo xuất bản hàng ngày. Bằng bản lĩnh, lương tâm, trách nhiệm nghề nghiệp các bạn cần nỗ lực học hỏi vươn lên xây đắp, vun trồng để sắc thái văn hóa xứ Thanh luôn là dấu ấn tốt đẹp trong lòng bạn đọc từ mỗi bài viết tâm huyết của mình.