Vì sao tình trạng “cát tặc” trên sông Mã vẫn nóng?!

Thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép (cát tặc) vẫn tiếp diễn, thậm chí diễn ra rầm rộ ở một số đoạn tuyến trên sông Mã. Dù lực lượng chức năng đã tăng cường, siết chặt quản lý với hàng loạt phương tiện bị bắt giữ, xử phạt... Song, vì sao vấn nạn trên vẫn tiếp diễn? Phải chăng chế tài xử phạt vẫn chưa đủ sức răn đe?!

Trước đó, Báo VH&ĐS đã có bài “Lợi dụng địa bàn giáp ranh, cát tặc đua nhau quần thảo sông Mã”, cụ thể là địa bàn giáp ranh giữa xã Hoằng Phượng (huyện Hoằng Hóa) với phía bên kia sông là địa phận xã Thiệu Thịnh (huyện Thiệu Hóa) các đối tượng đã bất chấp quy định ngày đêm khai thác cát trái phép.

Sau khi có phản ánh, đại diện chính quyền các xã đã có trao đổi, biện giải lý do cũng như đưa ra những giải pháp. Cụ thể, ông Nguyễn Xuân Yêm - Trưởng Công an xã Hoằng Phượng cho rằng, các đối tượng “cát tặc” lộng hành, liều lĩnh. Trong khi đó, lực lượng công an xã thì mỏng, nghiệp vụ sông nước không có. Có những vụ tận mắt thấy tàu hút cát nhưng không có phương tiện nên chỉ ra xua đuổi.

Ông Lê Xuân Thủy - Phó Chủ tịch UBND xã Thiệu Thịnh (huyện Thiệu Hóa) cho rằng, các tàu hút cát lợi dụng vào địa bàn giáp ranh giữa 2 xã để khai thác trái phép. Hễ lực lượng chức năng xã này ra xua đuổi là các đối tượng lại rồ máy chạy sang địa phận xã khác không thuộc thẩm quyền xử lý?! Trước sự việc trên, lãnh đạo huyện Thiệu Hóa khẳng định sẽ thành lập đoàn liên ngành do công an huyện chủ trì, tiến hành kiểm tra tình trạng trên. Đồng thời, kiên quyết xử lý chủ tịch UBND các xã nếu để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn.

Song, việc phối hợp với các huyện bạn, đơn vị ngành chức năng ra sao thì vị lãnh đạo huyện này lại bỏ ngỏ?!

Và thực tế, sau nhiều phản ánh, nhiều vụ vây bắt tàu từ lực lượng chức năng, thời điểm những ngày đầu năm 2019, người dân các xã Hoằng Phượng (Hoằng Hóa), Thiệu Thịnh (Thiệu Hóa) tiếp tục khẳng định “các tàu cát tặc vẫn lén lút khai thác! Chỉ là chúng hoạt động tinh vi hơn. Thậm chí chúng cắt cử lực lượng do thám, báo tin khi có cơ quan chức năng thì dừng hút, di chuyển đi nơi khác”.

Chế tài xử phạt còn chưa đủ sức răn đe dẫn đến tình trạng “cát tặc” vẫn tiếp diễn.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đình Tuy - Phó Chủ tịch UBND huyện Hoằng Hóa cho rằng: UBND huyện đã chỉ đạo UBND các xã dọc sông Mã lập các tổ trông coi, túc trực thường xuyên kiểm tra, phát hiện, xua đuổi và phối hợp với đoàn kiểm tra của huyện bắt giữ, xử lý theo quy định.

Đơn cử, địa phương đã phối hợp với Công an tỉnh bắt giữ 8 tàu khai thác cát tại xã Hoằng Khánh, xử lý 223 triệu đồng; UBND xã Hoằng Khánh bắt giữ 2 tàu, xử lý 10 triệu đồng. Đặc biệt, ngày 11/11/2018, phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ 3 tàu khai thác cát trái phép trên sông Mã tại xã Hoằng Phượng xử phạt 120 triệu đồng...

Những con số trên đây mà ông Tuy cung cấp tưởng chừng lớn, song thực tế con số xử phạt trên đây chỉ như “muối bỏ bể” trước nguồn lợi khủng mà các đối tượng “cát tặc” trục lợi. Và rồi, vấn nạn trên vẫn từng ngày tiếp diễn. Hệ lụy để lại “đổ đầu” người dân. Hàng trăm, thậm chí hàng nghìn héc ta đất nông nghiệp đã “không cánh mà bay”!...

Trường hợp hộ bà H. (xã Hoằng Phượng, Hoằng Hóa) bức xúc “Các anh coi, đất nông nghiệp chúng tôi ngày càng bị mất. Sạt lở sâu cả gần chục mét. Không biết chính quyền, công an đường thủy ăn ngủ ở đâu mà để cho bọn hút cát lộng hành. Cứ đà ni, chắc người dân không còn đất để sản xuất!”.

Lý giải thêm cho tình trạng vì sao “cát tặc” vẫn tồn tại, thậm chí sống khỏe, theo ông Tuy thì bên cạnh những nỗ lực cố gắng vẫn còn những tồn tại cố hữu như: Với cấp chính quyền địa phương các xã lý do lực lượng mỏng, nghiệp vụ sông nước không có, phương tiện đối phó “cát tặc” cũng không. Trong khi đó, để có được sự phối hợp với đơn vị chức năng như công an môi trường, cảnh sát đường sông thì các đối tượng “cát tặc” đã cao chạy xa bay. Công tác phối hợp còn thấp, cộng với thẩm quyền, chế tài xử phạt cấp xã thấp chỉ từ 5 triệu đồng trở xuống... là lý do

Đình Giang