Xã Hải Lộc “tạo điều kiện” cho cầu cảng hoạt động trái phép?

Những cầu cảng mọc lên trái phép từ nhiều năm nay thu hút hàng chục tàu, thuyền về neo trú. Chính quyền xã Hải Lộc (huyện Hậu Lộc) biết nhưng làm ngơ? Trong khi đó, cảng cá Hòa Lộc cách đó không xa vốn được đầu tư theo quy hoạch Nhà nước, xây dựng khang trang, đáp ứng đầy đủ điều kiện neo trú đậu thì đang phải gồng mình, lay lắt từng ngày với hư danh, cảng lớn nhưng “đói” tàu neo đậu?

Từ bức xúc của vị Giám đốc cảng

Sau nhiều lần phản ánh, chúng tôi có mặt ở cảng cá Hòa Lộc. Dường như, những gì phản ánh về thực tại một trong 3 cảng lớn nhất của tỉnh Thanh đang gặp khó là rõ! Thay vì thời tiết đẹp, sự tấp nập, nhộn nhịp của tàu cập cảng, các hoạt động mua đi, bán lại thì một nghịch cảnh đập vào mắt chúng tôi là sự đìu hiu, vắng bóng?

Ông Lê Văn Thăng - Giám đốc cảng cá Hòa Lộc lắc đầu cho rằng, hiện tại cảng cá hoạt động hết sức khó khăn. Từ việc kêu gọi tàu thuyền đến các cơ sở chế biến, doanh nghiệp vào cảng hoạt động. Số lượng tàu thuyền cập cảng ít dần và dẫn tới mọi hoạt động kéo theo bị chững lại. “Không có tàu ắt không có cá, có tôm, có hoạt động bốc dỡ... Và đồng nghĩa với đó, là không có hậu cần nghề cá”, ông Thăng thở dài.

Hỏi lý do nào khiến cho một cảng cá lâu năm, được đầu tư quy mô lại rơi vào thảm cảnh này? Ông Thăng lý giải, việc luồng lạch bồi lắng, lâu không được khơi thông, nạo vét dẫn tới tàu thuyền gặp khó khi vào neo đậu. Dù đã có chủ trương, dự án từ lâu nhưng không thấy triển khai là lý do chính. Bên cạnh đó, một trong những nguyên nhân không thể không nhắc tới, nhiều lần Ban Giám đốc cảng đã đề nghị các cấp chính quyền, cấp ngành chức năng cũng như UBND tỉnh phải sớm có biện pháp chấn chỉnh là tình trạng một số cầu cảng trái phép mọc lên, tồn tại khu vực lân cận.

“Bây giờ tàu thuyền sang bên kia hết, họ có chở cá mắm về đây nữa đâu. Bên xã Hải Lộc có 2, 3 bến do tư nhân họ quản lý. Họ có chính sách, có thủ đoạn lôi kéo tàu thuyền trong xã cũng như các xã lân cận. Tình trạng này xảy ra 3, 4 năm nay và chúng tôi cũng đã phản ánh rất nhiều lần lên chính quyền cấp huyện, tỉnh nhưng vô vọng!” - ông Thăng bức xúc.

Ông Lê Văn Thăng - Giám đốc cảng cá Hòa Lộc bức xúc trước việc đìu hiu, vắng bóng tàu thuyền nguyên do từ những cầu cảng trái phép mọc lên tại xã Hải Lộc.

Hồi tưởng lại thời điểm những năm trước kia, khi chưa có các cảng cá trái phép mọc lên, toàn bộ tàu thuyền đều tập trung về cảng Hòa Lộc. Cảng cá bấy giờ hoạt động sôi nổi. Tiềm năng đó, mà nguồn vốn lớn đầu tư, mở rộng cảng của Nhà nước ai cũng hồ hởi, kỳ vọng về sự thịnh vượng. Không ai dám tin lại rơi vào thực tế như nay?

“Ngày trước, mỗi ngày cảng đón khoảng 10 - 15 chiếc tàu vào đây bốc dỡ hàng hóa. Họ đi theo đợt trăng, có ngày họ về đến 50 chiếc. Bây giờ, ở cảng tổng chỉ còn khoảng50 - 60 tàu câu vào neo đậu. Chủ yếu các tàu thuyền của Minh Lộc, Hải Lộc, Ngư Lộc họ chuyển vào các cảng tại xã Hải Lộc gần nhà, số lượng tàu khoảng 100 chiếc” - ông Thăng nhẩm tính.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Tuấn - Chủ tịch UBND xã Hòa Lộc cho rằng: Việc cảng cá hoạt động kém hiệu quả, dẫn tới việc thu hút nguồn lao động dôi dư của địa phương kém. Hệ lụy này, gây áp lực không nhỏ cho xã khi nghề muối nơi đây đang dần bị “khai tử”. Từ kỳ vọng về một cảng cá hoạt động tấp nập, thu hút, giải quyết phần lớn nguồn lao động dôi dư từ nghề muối, giờ là nỗi thất vọng.

Nghị định 42 của Chính phủ ra đời, Bộ NN&PTNT đã chỉ định ở Thanh Hóa có 3 cảng là Lạch Trường, Lạch Hới và Lạch Bạng đã có quy hoạch, quy định. Chiếu theo nghị định thì tất cả các tàu thuyền có chiều dài từ 15m trở lên đều phải vào cảng để chỉ định bốc dỡ hàng, kiểm soát sản lượng qua cảng, sản lượng hàng hóa ngoài biển... Nhưng thực tại lại không như vậy?!

Chính quyền địa phương ở đâu?

Có mặt mục thị tại các cầu cảng tự phát chưa phép tại xã Hải Lộc, qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, chủ nhân của các cảng này là ông Nguyễn Tiến Lực và ông Trương Văn Huê (thôn Tân Lộc). Hiện tại 2 cầu cảng này đón nhận khoảng gần 100 tàu thuyền vào neo trú đậu. Từ một vài thuyền ban đầu, các chủ cầu cảng này đã cơi nới, xây dựng mở rộng các cầu cảng để thu hút tàu thuyền.

Cụ thể, cầu cảng của hộ ông Nguyễn Tiến Lực với lợi thế là xưởng sửa chữa tàu thuyền, từ một vài tàu ban đầu, đến nay đã có 40 đến 50 chiếc về neo đậu, bốc dỡ hàng hóa. Trong khi đó, cầu cảng của hộ ông Trương Văn Huê được đầu tư mở rộng bằng việc đổ đất san lấp hàng trăm mét vuông đất với quy mô rộng lớn, xây mố trụ để tàu thuyền tập kết. Cầu cảng này đón nhận khoảng 20 đến 30 tàu thuyền.

Với nhiều chính sách ưu đãi, tàu thuyền địa phương gần nhà nên những cầu cảng này đã thu hút số lượng lớn tàu thuyền tại chỗ thuộc các xã Hải Lộc, Ngư Lộc, Minh Lộc. Việc đậu đỗ không đúng quy định cũng gây ách tắc về đường thủy, cụ thể là đoạn tuyến sông De (một nhánh của sông Lèn) đã nhiều lần cơ quan hữu trách làm việc nhưng đâu lại vào đó?

Tìm hiểu từ các chủ cầu cảng được biết, mỗi tàu thuyền về đây neo đậu, bốc dỡ hàng hóa thì hàng tháng phải đóng khoản phí là 300 nghìn đồng/tàu, thuyền cho chủ cảng.

Trước thực tế trên, ông Nguyễn Quốc Tý - Chủ tịch UBND xã Hải Lộc thừa nhận tình trạng hoạt động lâu nay của các cầu cảng trái phép tại xã. Tuy nhiên đó là tồn tại từ những năm trước.

Thực tại trên không khỏi khiến dư luận đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của chính quyền sở tại cũng như UBND huyện Hậu Lộc?

Sơn Đình