Xây dựng kênh hơn 4.000 tỷ, hàng trăm nhà dân rạn nứt vẫn chưa được đền bù

Hàng trăm ngôi nhà nứt toác ở xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc do bị ảnh hưởng bởi quá trình thi công dự án Kênh bắc sông Chu - nam sông Mã nhưng đến nay vẫn chưa được hỗ trợ, đền bù di dời. Trong khi đó nhiều người dân sống trong nỗi sợ hãi vì nhà có thể sập bất cứ lúc nào.

Người dân địa phương cho biết, dự án Kênh bắc sông Chu - nam sông Mã (thuộc dự án hồ chứa nước Cửa Đạt) do Ban quản lý Đầu tư Xây dựng thủy lợi 3 (Bộ NN&PTNT) làm chủ đầu tư với tổng dự toán hơn 4.300 tỷ đồng, được khởi công từ năm 2011. Trong quá trình thi công qua xã Nguyệt Ấn, do nhiều đá ngầm lớn nên nhà thầu buộc phải sử dụng phương án nổ mìn mở kênh. Tuy nhiên chính phương án này đã dẫn đến hàng trăm ngôi nhà bị nứt toác, ảnh hưởng, mất đi nguồn nước sinh hoạt.

Người dân nơm nớp sợ hãi

Theo tìm hiểu của chúng tôi, vào khoảng tháng 3/2015, gói thầu số 22 thuộc dự án (hợp phần kênh bắc sông Chu - nam sông Mã) thi công qua xã Nguyệt Ấn, với chiều dài khoảng 7km. Cũng trong khoảng thời gian thi công này, nhà thầu chỉ có thể sử dụng phương án nổ mìn để mở kênh và cũng chỉ sau thời gian ngắn thi công đã khiến 349 nhà dân ở các thôn Minh Thạch, Liên Cơ 1, Liên Cơ 2, Liên Cơ 3, Nán, Tường, Khe Ba bị rạn nứt, hư hỏng.

Dự án Kênh bắc sông Chu - nam sông Mã qua địa bàn xã Nguyệt Ấn.

Không chỉ bị rạn nứt, nhiều hộ dân khác đang còn phải sống trong những ngôi nhà có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào. Đối với những hộ dân nằm trong diện phải di dời khẩn cấp, nhưng đến nay họ vẫn chưa thể di chuyển đến nơi ở mới được vì chậm đền bù, có những ngôi nhà dù chỉ mới xây hàng trăm triệu đồng đã bị nứt toác, hư hại nghiêm trọng.

Ông Nguyễn Hữu Tư (61 tuổi), ở thôn Liên Cơ 1 cho biết, gia đình ông đã phải nhon góp cả đời mới xây dựng được ngôi nhà 2 tầng khang trang với giá trị khoảng 600 triệu đồng, nhưng khi nhà thầu nổ mìn nhà ông bắt đầu có dấu hiệu rạn nứt. Theo ông Tư, lúc đầu chỉ khoảng từ 1 đến 2cm nhưng theo thời gian thì vết nứt to dần lên, có những vết lên đến 18cm và toàn bộ ngôi nhà có khoảng 60 điểm nứt, rạn.

Cũng theo ông Tư, nhà ông được cơ quan chức năng xác định ngôi nhà không đảm bảo an toàn, buộc phải di dời khẩn cấp. Gia đình ông là một trong số những hộ nằm trong diện đặc biệt nguy hiểm, dù gia đình muốn chuyển đến nơi khác sống nhưng vì nghèo, không có tiền nên cứ đành ở liều.

“Sự việc xảy ra đã gần 3 năm, xã, huyện, chủ đầu tư họp không biết bao nhiêu lần nhưng vẫn chưa đền bù cho dân. Mỗi lúc mưa xuống, nước ngấm qua trần, tường ướt hết nhà. Gia đình tôi đã có đơn đề nghị di dời khẩn cấp từ 4 tháng nay nhưng vẫn chưa có hồi âm” - ông Tư cho biết.

Dân mòn mỏi đợi đền bù

Anh Nguyễn Văn Tứ (35 tuổi), ở Liên Cơ 1, cho biết: Ngôi nhà cách vị trí nổ mìn cả trăm mét, nhưng vẫn bị ảnh hưởng tới mức phải di dời, tường nhà bong tróc, nền nhà tường đều bị rạn nứt, nguy hiểm. Thấy không thể ở được, anh Tứ đã phải đưa vợ con về quê ngoại. Anh cho hay: “Công việc làm tiệm áo cưới, trang điểm, chụp ảnh đều phải dừng lại vì nhà có nguy cơ đổ sập. Dù là nhà trong diện di dời nhưng nhà đầu tư, đơn vị thi công vẫn không thấy nói gì đến chuyện đền bù”.

Tương tự, nhiều hộ dân khác cũng sống trong cảnh đi không đành ở không xong. Kể từ ngày xây dựng kênh, nhiều hộ dân ở thôn Liên Cơ 1 phải khốn khổ, chịu cảnh thiếu nước sinh hoạt. Theo bà Lê Thị Sen (65 tuổi) ở thôn Liên Cơ 1 (Nguyệt Ấn), kể từ khi nổ mìn thi công kênh, giếng nhà bà cũng như hàng trăm giếng khác trong xã không còn một giọt nước. Có gia đình thuê máy khoan về nhưng khoan không có nước. Gia đình bà Sen thường phải bỏ ra từ 50.000 -100.000 đồng để mua nước sạch sinh hoạt, trong khi mọi người trong gia đình đều nơm nớp nỗi lo sập nhà.

Một ngôi nhà bị rạn nứt nghiêm trọng, được cơ quan chức năng kết luận nguy hiểm nhưng người dân vẫn bất chấp để ở, trong khi đó công tác giải quyết đền bù chậm.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Hữu Đức - Phó chủ tịch UBND xã Nguyệt Ấn (Ngọc Lặc), cho biết: Xã có 349 nhà dân bị rạn nứt, hư hỏng, trong đó có 28 nhà thuộc diện cảnh báo nguy hiểm. Hiện nay tất cả các hộ đều chưa nhận được tiền hỗ trợ, đền bù vì do chưa thống nhất được đơn giá. Toàn xã có hơn 400 giếng bị mất nước, trong đó 300 giếng mất nước hoàn toàn, hơn 100 giếng lúc có lúc không.

Phó Chủ tịch UBND huyện Ngọc Lặc Phạm Công Cúc cho biết: "Về tiền hỗ trợ, đền bù nhà dân bị rạn nứt chủ đầu tư chưa bố trí được vốn. Hiện nay huyện cũng đang bàn bạc, đôn đốc nhà đầu tư đền bù nhà bị ảnh hưởng; xây dựng nhà máy nước sạch; di chuyển những hộ gần khu vực kênh để tránh bị ảnh hưởng. Tổng số tiền dự toán để giải quyết các vấn đề trên khoảng 58 tỷ đồng. Hiện chủ đầu tư đang trình các đơn vị liên quan xem xét, quyết định nên huyện cũng phải chờ”.

Đặng Trung