An toàn hay “phản chủ”?

So với hơn 10 năm về trước, ngày nay nhiều người đã quan tâm hơn đến sự an toàn của ngôi nhà. Theo tìm hiểu của chúng tôi, camera an ninh phổ biến trên thị trường hiện nay chia làm 2 loại chính: camera IP không dây và camera đầu ghi có dây với mức giá từ vài trăm nghìn đồng đến vài chục triệu đồng.

Rất nhiều sản phẩm camera được nhân viên Công ty TNHH Hằng Bách Khoa giới thiệu tới khách hàng.

Phong phú về giá cả

Đáp ứng nhu cầu thị trường, các nhà sản xuất và kinh doanh đã đa dạng sản phẩm camera. Khách hàng bình dân có thể lựa chọn loại camera sản xuất hàng loạt không tem mác hoặc sản xuất theo đơn đặt hàng gắn mác công ty, mà theo cách nói của dân kinh doanh online là hàng bán cân ở chợ biên giới, giá khoảng 200-300 nghìn đồng/chiếc. Khách hàng có điều kiện kinh tế trung bình khá thì lựa chọn mức giá từ 800.000- 2.000.000 đồng của các hãng Dahua, Hikvision, Vantech, Bosch, Assa Abloy... Cao cấp hơn là những camera có độ phân giải Full HD (1920x1080), hay camera ngoài trời có khả năng chống nước, chống bụi, chịu nhiệt, có pin dự phòng, hình ảnh ghi lại có thể nhận diện rõ mặt người, biển số xe... dù quay trong đêm. Thậm chí, nhiều loại camera có thể khoanh vùng cấm, nhận diện những khuôn mặt đã cài đặt và có báo động, với giá vài chục triệu đồng.

Với tiện ích đảm bảo an ninh cho ngôi nhà, gia chủ có thể xem lại toàn bộ diễn biến trong tầm ngắm của camera với khoảng thời gian cho phép lưu. Chính vì thế nhiều người đã sẵn sàng chi tiền để lắp đặt camera ở nhiều vị trí trong ngôi nhà của mình. Rất khó chịu vì chỉ có hai bồn hoa ngoài cổng, nhưng thỉnh thoảng lại bị nhổ trộm, anh L.V.C (phường Đông Vệ, TP Thanh Hóa) đã quyết định lắp camera ngoài cổng. Anh chia sẻ: “Tâm lý của kẻ gian khi nhìn thấy camera thì sẽ không dám đột nhập hay ăn trộm nữa. Kể từ ngày lắp camera ở cổng, bồn hoa của tôi không bị nhổ trộm. Thỉnh thoảng gia đình có đi xa cũng an tâm hơn rất nhiều. Tôi thực sự hài lòng với quyết định của mình”.

Để giám sát khách ra vào mua hàng cũng như xe cộ để trước cửa hàng, bà H. (xin dấu tên), chủ một shop quần áo trẻ em ở phố Đinh Công Tráng (phường Ba Đình, TP Thanh Hóa) đã lắp đặt camera, cho biết: “Từ ngày sử dụng, tôi khá yên tâm vì có thể giám sát nhân viên của mình làm việc từ xa qua điện thoại thông minh”.

Tính năng và lợi ích an toàn về an ninh khi sử dụng camera chính là điểm hấp dẫn người tiêu dùng. Chi vài ba triệu đồng, người sở hữu thấy an tâm hơn về tài sản của mình, hoặc quản lý công việc.

Camera – xu hướng sử dụng của mọi người

Công ty TNHH Hằng Bách Khoa (số 369, Nguyễn Trãi, phường Phú Sơn, TP Thanh Hóa) ra đời được gần 20 năm, là một trong những công ty có vị trí trong ngành công nghệ thông tin ở Thanh Hóa, chuyên cung cấp máy văn phòng. Đánh giá về xu hướng sử dụng camera, chị Nguyễn Thị Hằng, Giám đốc công ty cho biết: Trước đây, camera chủ yếu được sử dụng ở các công sở, hiện nay đã trở thành nhu cầu của mọi người, mọi nhà. Tuy vậy, số lượng hộ gia đình sử dụng mới chiếm khoảng trên 30%, nên đây vẫn là “mảnh đất màu mỡ” của các nhà kinh doanh và lắp đặt.

Trực tiếp theo dõi thị trường camera ở Thanh Hóa gần 10 năm nay, chị Phạm Thị Bích, Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng và công nghệ an ninh Trần Gia (99, Trần Phú, phường Lam Sơn, TP Thanh Hóa), cho biết: “Nếu khoảng năm 2012, Thanh Hóa mới có 4-5 cửa hàng bán camera thì hiện nay con số đã gấp cả trăm lần. Điều này cho thấy thị trường khá hấp dẫn nhưng tính cạnh tranh rất lớn”.

Chị Bích chia sẻ thêm: Đời sống kinh tế đã thay đổi, 10 năm trước hộ gia đình phải có điều kiện kinh tế cao mới nghĩ đến lắp camera, vì chi phí khoảng vài chục triệu đồng. Còn hiện nay chỉ với khoảng 5 triệu đồng đã có bộ camera 4 “mắt”. Giá đã giảm đi nhiều nhưng các nhà kinh doanh luôn phải tìm cách giảm giá thành để tìm kiếm khách hàng. Tuy vậy, “hàng nào của ấy”, khi đã giảm giá hết cỡ thì chế độ bảo hành và hậu mãi cũng sẽ bị cắt giảm đi nhiều.

Phong phú về chủng loại, nhưng hầu hết các cửa hàng khuyên khách hàng gia đình nên dùng sản phẩm phân khúc trung bình khá 1,5 - 2 triệu một chiếc, không nhất thiết phải dùng các loại cao cấp.

Vì sao bị "phản chủ"?

Hầu hết loại camera an ninh được nhiều gia đình sử dụng hiện nay đều là dạng camera IP kết nối qua Internet wifi. Việc lắp đặt loại camera này đơn giản, chỉ cần kết nối mạng wifi, gắn ở vị trí nào cũng được, miễn có nguồn điện để thiết bị hoạt động liên tục. Tuy nhiên, khâu lắp đặt ban đầu có chút khó khăn trong thao tác thiết lập tài khoản quản lý, theo dõi từ xa trên các thiết bị thông minh. Nhiều chủ sở hữu các “mắt thần” đã giao phó toàn bộ quyền thiết lập cho nhân viên kỹ thuật, hoặc có thể thuê nhân viên dịch vụ kỹ thuật đến nhà cài đặt. Thường họ đặt niềm tin cho người lắp đặt với lý do: “Tôi dốt công nghệ, ông làm hết đi tôi chỉ việc dùng thôi”. Vì thế, người lắp nắm giữ hầu hết mật khẩu của khách hàng và có thể truy cập vào bất cứ nhà nào. Đây là thói quen nguy hiểm trong việc sử dụng camera an ninh gia đình, khiến việc bảo đảm bí mật không an toàn, không loại trừ khả năng có người lợi dụng điều này để truy cập phần mềm quản lý của khổ chủ và có thể “sở hữu” những hình ảnh, clip “nóng” từ camera an ninh.

Rõ ràng, chỉ vì lười mà người sử dụng rất có thể bị “lợi dụng”. Thêm nữa, nhiều người không chú ý đến việc tránh đặt camera ở những nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động riêng tư như... phòng ngủ, phòng tắm. Chính điều nay đã đặt gia chủ vào nguy cơ bị theo dõi ngược mà không hề hay biết.

Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) từng cảnh báo, camera an ninh là một trong những thiết bị có lỗ hổng an ninh mạng nhiều nhất tại Việt Nam. Cụ thể, đang có đến hơn 310.000 thiết bị có lỗ hổng, gây nguy cơ mất an toàn thông tin.

Mặc dù, hầu hết những lỗ hổng này chưa gây nhiều thiệt hại cho người dân, song không nên quá chủ quan suy nghĩ, camera an ninh là an toàn. Rủi ro lúc nào cũng tiềm ẩn nếu người sử dụng không hiểu thấu đáo tính hai mặt của công nghệ, và quá phụ thuộc vào người tư vấn lắp đặt.

Bài và ảnh: Kiều Huyền