BHXH tự nguyện - Điểm tựa của người dân

Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội luôn được xác định là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của ngành BHXH. Trong đó, mở rộng phạm vi bao phủ BHXH là mục tiêu trước mắt và lâu dài để hướng tới BHXH toàn dân, bảo đảm an sinh xã hội cho mọi người lao động. Tuy nhiên, công tác phát triển BHXH, nhất là BHXH tự nguyện hiện nay đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Với quyết tâm đưa Nghị quyết 28-NQ/TW nói riêng và các chính sách an sinh xã hội nói chung đi vào cuộc sống, thời gian qua, BHXH Thanh Hóa đã nỗ lực, triển khai nhiều giải pháp và đạt được những kết quả tích cực. Là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong việc vận động người dân tham gia BHXH, tính đến nay, tỉnh Thanh Hóa đã có hơn 800.000 người tự nguyện tham gia. Để có được kết quả này, BHXH tỉnh đã phải đưa ra nhiều cách làm mới sáng tạo và một trong những cách làm được Bưu điện, BHXH tỉnh thực hiện là xác định, phân loại nhóm đối tượng mục tiêu, sau đó “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà” để vận động. Đổi mới, tăng cường công tác truyền thông, nhất là trên môi trường Internet, khuyến khích mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành BHXH là một tuyên truyền viên để giới thiệu, vận động người dân tham gia. Với việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng ngay từ đầu năm đã giúp BHXH cấp tỉnh, cấp huyện chủ động trong việc xây dựng kế hoạch triển khai và giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện cho từng đại lý.

Cán bộ BHXH tới từng thôn, bản tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cho người dân.

Đặc biệt, thực hiện Quyết định số 1676/QÐ-TTg ngày 21/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ, tháng 5 hằng năm là Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân, ngày 23/5 và 11/7/2020, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam tổ chức 02 đợtra quân trực tuyến toàn quốc hưởng ứng “Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân - Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện” và “ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam 1/7/2020”. Sáng 16/5, Phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng (BHXH tỉnh Thanh Hóa) phối hợp với Chi đoàn BHXH tỉnh và Chi đoàn Bưu điện tỉnh tổ chức Lễ ra quân hưởng ứng Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân. Đây là đợt ra quân mở màn trong chiến dịch tuyên truyền, vận động người dân trên địa bàn tỉnh tích cực, chủ động tham gia BHXH, để góp phần đảm bảo an sinh xã hội và ổn định cuộc sống của người dân. Ngay sau Lễ phát động, 120 đoàn viên thanh niên của BHXH tỉnh và Bưu điện tỉnh đã chia thành 31 nhóm xuống đường, len lỏi đến từng đường làng, ngõ xóm tuyên truyền, giải thích, trực tiếp hướng dẫn, giúp người dân hoàn thiện các thủ tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Sau một ngày ra quân, toàn tỉnh đã vận động, phát triển mới được hơn 400 người tham BHXH tự nguyện và 340 người tham gia BHYT hộ gia đình. Và trong hai ngày ra quân đợt 2 về tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình Nhân ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam,từ 11-12/7, BHXH tỉnh đã vận động 2.772 người tham gia BHXH tự nguyện và 3.264 người tham gia BHYT hộ gia đình.

Ông Nguyễn Thế Sợi - Phó Giám đốc BHXH tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Ngoài những cách làm ở trên, BHXH tỉnh cũng đặt ra những mục tiêu cụ thể cho nhân viên và lấy đây là căn cứ để đánh giá hiệu quả công việc nên ai cũng nỗ lực làm việc. Mua BHXH tự nguyện đồng nghĩa với việc phát triển đối tượng mới và giữ chân những người đã tham gia không rời bỏ hệ thống. Các đối tượng này được quan tâm chăm sóc, khi khó khăn có thể cho giãn đóng hoặc tạm dừng đóng một thời gian. Đây chính là điểm khác biệt và tính nhân văn của BHXH mà bảo hiểm thương mại không có được. Với những điểm ưu việt này chúng tôi kỳ vọng sẽ hoàn thành, vượt mục tiêu đã đề ra”.

Tuy nhiên, theo thống kê, vẫn còn gần 99% lực lượng lao động khu vực phi chính thức chưa tham gia BHXH tự nguyện, đây là một vấn đề lớn để vận động mọi người dân tham gia đảm bảo mục tiêu BHXH toàn dân. Hiện nay, hầu hết người dân chưa có thông tin đầy đủ về chính sách BHXH tự nguyện. Người dân thường so sánh, BHXH bắt buộc có 5 chế độ nhưng BHXH tự nguyện chỉ có 2 chế độ là hưu trí và tử tuất. Tuy nhiên, nhiều người chưa biết, hưởng 5 chế độ vì người tham gia BHXH bắt buộc phải đóng tiền cho 5 chế độ, hưởng 2 chế độ vì người dân chỉ đóng tiền cho 2 chế độ. Trong khi đó, nếu đóng cả 5 chế độ thì với người lao động tự do, không có sự đóng góp cùng của doanh nghiệp sẽ là một gánh nặng lớn.

Về số tiền hưởng BHXH tự nguyện, nhiều người nghĩ là không hấp dẫn, không bằng việc gửi tiết kiệm. Trong khi với một phép tính đơn giản như: Nếu người dân đóng BHXH tự nguyện 22% trên mức 700.000 đồng của chuẩn hộ nghèo hằng tháng thì trong vòng 20 năm khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi thì nhận lương hưu mỗi tháng được 400.000 đồng lớn hơn rất nhiều số tiền đóng hằng tháng 154.000 đồng; cũng lớn hơn số tiền trợ cấp của Nhà nước 270.000 đồng/tháng cho người từ 80 tuổi. Mà số tiền này, người dân được hưởng ngay từ năm 55, 60 tuổi, không phải đợi đến 80 tuổi để nhận trợ cấp xã hội. Bên cạnh đó, số tiền lương hưu này cũng được điều chỉnh tăng lên theo chính sách tiền lương của Nhà nước. Chỉ một phép tính đơn giản có thể thấy chính sách BHXH tự nguyện mang lại lợi ích rất lớn cho người tham gia.

Mai Hoa