Những thách thức trong công tác phòng, chống HIV/AIDS

(VH&ĐS) Theo số liệu thống kê từ Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tính đến tháng 6/2017 lũy tích số người nhiễm HIV là 7.622 người, số quản lý được 5.030 người. Số bệnh nhân tử vong là 1.983 bệnh nhân, bệnh nhân đang điều trị ARV là 3.380 bệnh nhân. Hiện lũy tích số bệnh nhân đã điều trị Methadone 4.899 đạt 92,4% (trong đó bệnh nhân hiện đang duy trì điều trị là 2.775 người).

Qua số liệu giám sát ca bệnh và giám sát trọng điểm cho thấy dịch HIV/AIDS vẫn đang trong giai đoạn tập trung nhóm nghiện chích ma túy và mại dâm. Các ca nhiễm HIV tập trung chủ yếu ở nhóm người nghiện chích ma túy và lây qua đường máu, phân bổ ở nam giới 79% và trong độ tuổi từ 20 - 39 tuổi chiếm tỉ lệ 88%. Số liệu nhiễm HIV mới, điều trị ARV mới đều tăng so với những năm trước đây là những tác động của mục tiêu 90 - 90 - 90 đang hỗ trợ Thanh Hóa trong việc phát hiện thực trạng HIV/AIDS ở cộng đồng dân cư, đồng thời góp phần tăng số người nhiễm được tiếp cận với ARV. Tuy vậy Thanh Hóa vẫn còn nhiều thách thức trong thực hiện mục tiêu trên bởi là tỉnh có diện tích rộng, 11 huyện miền núi giao thông đi lại khó khăn, là rào cản không nhỏ khi người nhiễm HIV, nghiện chích ma túy muốn tiếp cận với dịch vụ chương trình. Bên cạnh đó tình hình HIV/AIDS diễn biến ngày càng phức tạp, có chiều hướng lan rộng ra cộng đồng ở nhóm người ít có nguy cơ cao như người nội trợ, người làm nông nghiệp và cả những đứa trẻ sinh ra. Đặc biệt vấn đề kì thị với người nhiễm HIV/AIDS đến nay tuy đã được cải thiện nhưng nhiều người vẫn còn nặng nề, cản trở việc quản lý cung cấp và tiếp cận dịch vụ, trong khi các tệ nạn xã hội ma túy, mại dâm còn diễn biến phức tạp. Mặc dù chương trình can thiệp giảm hại tuy đã được mở rộng độ bao phủ xong vẫn còn những rào cản do phân biệt kì thị. Theo đó việc tiếp cận người nhiễm HIV, người có nguy cơ cao khó dẫn tới việc xét nghiệm HIV cho những người này chưa đúng đối tượng nên số phát hiện người nhiễm HIV thấp.

Cơ sở điều trị Methadone TT AIDS.

Một nguyên nhân quan trọng dẫn đến những hạn chế trên là do cấp ủy, chính quyền, ban ngành ở một số nơi chưa chú trọng đến công tác phòng chống HIV/AIDS. Nhân lực của hệ thống phòng, chống HIV/AIDS từ tỉnh đến cơ sở còn thiếu, cán bộ làm việc kiêm nhiệm, chế độ ưu đãi thấp nên chất lượng hoạt động hạn chế. Công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh chủ yếu bằng nguồn ngân sách cấp hàng năm, từ chương trình mục tiêu quốc gia và sự hỗ trợ của một số dự án như VAAC-US.CDC, Quỹ toàn cầu, ADB..., chưa huy động được nhiều nguồn lực từ địa phương nên một số hoạt động phòng, chống HIV/AIDS chưa đạt được hiệu quả như mong muốn, không được thường xuyên và bền vững...

Do đó để đạt mục tiêu 90 - 90 - 90 Thanh Hóa cần phải nỗ lực nhiều trong việc thực hiện các giải pháp: tăng cường công tác chỉ đạo từ tỉnh đến cơ sở, đẩy mạnh công tác truyền thông vận động sự tham gia và vào cuộc của cấp ủy chính quyền. Chú trọng tiếp cận cộng đồng, trong đó kết hợp cả 2 kênh y tế thôn bản và nhóm đồng đẳng viên. Đồng thời rà soát đánh giá nguy cơ các đối tượng để tiếp cận và kết nối xét nghiệm. Mở rộng xét nghiệm tại xã, phường; chú trọng xét nghiệm lưu động tại các xã vùng sâu, vùng xa nơi nhiều người có nguy cơ cao nhiễm HIV. Tăng cường việc chuyển tiếp chuyển tuyến thành công người nhiễm HIV và điều trị tại PKNT. Đối với công tác điều trị cho người nhiễm HIV phải được triển khai thực hiện tại 27/27 huyện, thị, thành phố, thực hiện chi trả chi phí điều trị cho người nhiễm HIV qua quỹ bảo hiểm y tế, mở rộng điều trị ARV tại tuyến xã, phường...

Hồng Vân