Trẻ em lớn khôn qua trại hè kỹ năng

Hiện nay, không ít trẻ em dành phần lớn thời gian rảnh rỗi để sử dụng điện thoại, máy tính bảng, tivi - một thực trạng đáng lo ngại ảnh hưởng đến cả thể chất, tinh thần lẫn khả năng giao tiếp của các em. Trong bối cảnh đó, trại hè kỹ năng trở thành một “cánh cửa mở” đưa trẻ thoát khỏi không gian công nghệ khép kín, bước vào môi trường sống động, gần gũi với con người, thiên nhiên và xã hội. Vì vậy, các chương trình trại hè như “Trại hè khinh khí cầu”, “Trại hè sinh tồn Tâm Việt”,... tại tỉnh Thanh Hóa được rất nhiều phụ huynh quan tâm. Những chương trình này không chỉ giúp các em rèn luyện kỹ năng sống mà còn mang lại trải nghiệm thực tế quý báu, điều mà trường lớp không phải lúc nào cũng làm được.

Các bạn nhỏ được dạy về cách tạo ra lửa để sinh tồn trong tự nhiên thông qua Trại hè sinh tồn Tâm Việt.

Chị Dương Xuyên, phụ huynh trại sinh tham gia Trại hè khinh khí cầu, cho biết: "Sau trại hè, tôi thấy con thay đổi rất nhiều. Con tự tin, vui vẻ hơn, biết chia sẻ nhiều hơn với bố mẹ. Đặc biệt, các hoạt động của trại hè đã giúp con trưởng thành hơn cả về tinh thần và tính cách".

Một trong những điểm nổi bật của trại hè kỹ năng tại Thanh Hóa hiện nay là sự đa dạng về nội dung và hình thức tổ chức. Tùy vào độ tuổi, năng lực và sở thích của từng nhóm học sinh, các đơn vị tổ chức đã xây dựng những chương trình riêng biệt, mang màu sắc đặc trưng và giá trị giáo dục rõ rệt. Đối với lứa tuổi tiểu học, các trại hè thường tập trung vào các kỹ năng cơ bản như: tự chăm sóc bản thân, giao tiếp, làm việc nhóm, phòng tránh tai nạn, ứng xử lịch sự nơi công cộng... Nhiều chương trình lồng ghép các hoạt động thể chất như kéo co, thi nấu ăn, dựng lều trại, giúp trẻ vận động và tăng cường thể lực. Với học sinh THCS, THPT, nội dung được nâng cao hơn, hướng đến phát triển kỹ năng lãnh đạo, tư duy phản biện, quản lý thời gian, định hướng nghề nghiệp và kỹ năng số. Các em được tham gia thuyết trình, tranh biện, làm việc theo dự án và trải nghiệm các nghề nghiệp như nhà báo, kỹ sư, bác sĩ... thông qua trò chơi nhập vai. Ví dụ như các chương trình trại hè kỹ năng tại Tâm Việt đã tổ chức tại Thanh Hóa từ năm 2019, đối tượng tham gia chủ yếu là các bạn học sinh từ 8 - 15 tuổi. Mỗi chương trình trại hè có từ 25 đến 45 bạn tham gia trong môi trường gần gũi với thiên nhiên, với các tình huống cụ thể đã đặt ra yêu cầu cần phải có sự phối hợp ăn ý, khéo léo, tinh thần kỷ luật cao mới có thể tháo gỡ từng nút thắt và xử lý hiệu quả, đem lại sự an toàn cho mình và toàn đội. Qua đó, các em được xây dựng lối sống tích cực, biết yêu thương, chia sẻ và có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.

Trong bối cảnh xã hội thay đổi nhanh chóng, việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Không ít học sinh hiện nay tuy học giỏi nhưng lại thiếu khả năng giao tiếp, làm việc nhóm, không biết tự chăm sóc bản thân, dễ căng thẳng khi gặp áp lực hoặc thất bại. Chị Nguyễn Thị Thùy Linh, ở phường Hàm Rồng, chia sẻ: “Kỹ năng sống không đến từ sách vở, mà đến từ trải nghiệm. Chính vì thế, tôi nghĩ những mô hình như trại hè kỹ năng sẽ có vai trò quan trọng, đặc biệt với trẻ em sống ở thành phố, các con thường chỉ ở trong nhà với tivi, máy tính, máy chơi game mà ít có các hoạt động, hội nhóm lành mạnh để phát triển kỹ năng sống ở ngoài xã hội". Trại hè kỹ năng không chỉ để lại dấu ấn về mặt trải nghiệm, mà còn mang đến những thay đổi tích cực trong hành vi, nhận thức của trẻ em. "Trại hè là một sân chơi bổ ích, khiến cho mùa hè của em bớt nhàm chán. Từ một người rụt rè, em trở nên tự tin hơn, dám phát biểu trước đám đông. Em cũng được gặp gỡ và học hỏi rất nhiều từ các anh chị trong trại hè về việc học tập và rèn luyện, giúp em có định hướng tốt hơn trong tương lai", bạn Trâm Anh, ở phường Hàm Rồng chia sẻ.

Bên cạnh những thành quả tích cực, yếu tố an toàn tại các trại hè vẫn là mối quan tâm hàng đầu của phụ huynh. Từ việc ăn uống, ngủ nghỉ, đến chăm sóc sức khỏe và xử lý tình huống khẩn cấp, tất cả cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nhân sự chuyên môn và quy trình giám sát chặt chẽ. Anh Nguyễn Đăng Phát, Trưởng ban tổ chức Trại hè khinh khí cầu 2025, cho biết: "Trong suốt 5 năm tổ chức Trại hè khinh khí cầu, chúng tôi luôn chú trọng việc lên các phương án đảm bảo vệ sinh, an toàn cho các em rất kỹ lưỡng như việc chuẩn bị đủ các đồ dùng, dụng cụ y tế cơ bản cũng như nhân sự phụ trách đảm bảo vệ sinh, an toàn cho các bạn. Ngoài ra, đồ ăn thức uống cũng được ban tổ chức chọn lựa kỹ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho các em".

Việc cho trẻ em, học sinh tham gia trại hè kỹ năng không chỉ là giải pháp cho mùa hè “trống lịch”, mà còn là một chiến lược giáo dục của những phụ huynh biết nhìn xa. Đó là cách gieo những “hạt mầm” nhân cách, kỹ năng và cảm xúc tích cực vào tâm hồn trẻ, điều mà không ứng dụng nào có thể làm thay được. Không chỉ là sân chơi bổ ích, những ngày hè ý nghĩa này còn là nơi khơi dậy tình yêu quê hương, rèn luyện nhân cách, nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của thế hệ trẻ. Giữa nhịp sống công nghệ hiện đại, khi những giá trị sống đang có nguy cơ bị lãng quên, thì trại hè kỹ năng chính là cánh cửa mở ra thế giới thật cho những đứa trẻ, để các em học cách yêu thương, vượt qua thử thách và biết ơn những điều giản dị trong cuộc sống.

Bài và ảnh: Phương Đỗ