Xây dựng môi trường văn hóa để giáo dục, rèn luyện con người Thanh Hóa phát triển toàn diện

Đánh giá kết quả công tác văn hóa năm 2025, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Thanh Hóa nhận định: “Việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh nhằm phát triển, hoàn thiện con người được coi trọng và thực hiện đồng bộ ở gia đình, nhà trường, cộng đồng dân cư, cơ bản đã phát huy được hiệu quả”.

Các hoạt động văn hóa tiếp tục tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong Nhân dân.

Theo Báo cáo công tác văn hóa, văn nghệ năm 2025; phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 của Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Thanh Hóa, năm 2025, triển khai các văn bản của Trung ương và tỉnh, đặc biệt là việc thực hiện Nghị quyết số 17-NQ/TU ngày 4/7/2024 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, nhằm xây dựng và quảng bá văn hóa, con người Xứ Thanh; công tác văn hóa, văn nghệ nói chung trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã gặt hái nhiều kết quả.

Trong đó, các ngành, các cấp đã tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, danh hiệu “Thôn, bản, tổ dân phố kiểu mẫu”.

Toàn tỉnh đã xây dựng, nhân rộng được nhiều mô hình về “Phòng, chống bạo lực gia đình”, “Tủ sách gia đình, dòng họ, trường học”; “Gia đình đọc sách - gắn kết yêu thương”; “gia đình văn hóa tiêu biểu”...

Hiện có gần 500 mô hình phòng, chống bạo lực gia đình (theo chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); 2.350 câu lạc bộ Gia đình phát triển bền vững; 2.350 nhóm phòng, chống bạo lực gia đình đã được xây dựng và duy trì hoạt động hiệu quả tại các địa phương.

Học sinh Trường THCS Yên Thắng lắng nghe nghệ nhân kể về Lễ hội Chá Mùn của địa phương. (Ảnh: Đình Giang)

Tham gia vào nhiệm vụ này, hệ thống giáo dục các cấp đã tăng cường giáo dục đạo đức, lòng yêu nước, tự hào dân tộc, truyền thống lịch sử, cách mạng của quê hương, đất nước trong học sinh, sinh viên; xây dựng và nhân rộng phong trào “Xã hội học tập suốt đời”, các quỹ khuyến học, khuyến tài ở dòng họ, xã, phường; phát huy hiệu quả Chương trình “Tết khuyến học xứ Thanh”. Đồng thời, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các phong trào “Uống nước, nhớ nguồn”, “Đền ơn, đáp nghĩa”, “Ngày vì người nghèo”...

Cùng với đó, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao từ tỉnh đến cơ sở được chú trọng đầu tư xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động, gắn với việc thực hiện các tiêu chí văn hóa trong xây dựng xã nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Việc thực hiện các quy định về cưới, tang, lễ hội theo nếp sống mới và ứng xử văn minh trong cộng đồng tiếp tục được quan tâm, đã có 100% bản, tổ dân phố xây dựng hương ước, quy ước phù hợp với pháp luật hiện hành và thuần phong mỹ tục của địa phương.

Các mô hình “Vườn sạch, nhà đẹp“,”Đường hoa sinh thái“,”Câu lạc bộ Thanh niên bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp", “Thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ thành phân bón tại hộ gia đình”, “Đám cưới văn minh”... được triển khai nhân rộng, hiệu quả, thu hút được sự quan tâm, hưởng ứng của Nhân dân.

Đáng chú ý, các xã Mường Lý, Nhi Sơn, Mường Lát, Trung Lý, Pù Nhi, Quang Chiểu... đã vận động được hơn 60 hộ gia đình người dân tộc Mông đưa người mất vào quan tài, hạn chế tình trạng ăn uống kéo dài trong thời gian tổ chức đám cưới, đám tang gây lãng phí thời gian và tiền của.

Các hoạt động nhằm cải thiện tầm vóc, thể trạng, chất lượng cuộc sống của người dân được quan tâm tổ chức rộng khắp. Theo đó, Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, phong trào thể dục thể thao quần chúng được đẩy mạnh phát triển. Thể thao thành tích cao của tỉnh trong những năm gần đây luôn ở vị trí tốp đầu cả nước tại các giải đấu và kỳ đại hội Thể dục Thể thao toàn quốc. Công tác y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân tiếp tục được quan tâm; chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế từng bước được nâng lên...

Các giá trị, nhân tố tích cực trong văn hóa tôn giáo, tín ngưỡng được phát huy. Đông đảo chức sắc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo đã có nhiều hoạt động trong xây dựng đời sống tinh thần gắn với các phong trào, hoạt động nhân đạo từ thiện tại địa phương, như: Phong trào “Xây dựng chùa cảnh tinh tiến, gương mẫu” của đồng bào Phật giáo, phong trào “Xây dựng xứ, họ tiên tiến, gia đình Công giáo gương mẫu” của Công giáo và các hoạt động cứu trợ đồng bào bị ảnh hưởng do lũ lụt đang phát huy hiệu quả...

Để các hoạt động văn hóa tiếp tục tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong Nhân dân, tạo môi trường văn hóa lành mạnh, động viên, khích lệ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, trong thời gian tới, cấp ủy các địa phương, đơn vị trong tỉnh tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh tuyên truyền, triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa, đặc biệt là Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc (năm 2021) và Nghị quyết số 17-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục xây dựng, phát triển văn hóa và con người Thanh Hóa trong thời kỳ mới gắn với thực hiện các chương trình, đề án của tỉnh về lĩnh vực văn hóa, nhất là các đề án, chương trình phát triển văn hóa theo nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030.

Nguyên Mai