Về xã biển Hoằng Hải thăm đền An Lạc

Nằm trên địa bàn thôn An Lạc thuộc xã biển Hoằng Hải (Hoằng Hóa), Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia đền An Lạc được khởi dựng vào thế kỷ XVI, là nơi thờ đệ nhất Khai quốc công thần triều Hậu Lê - Lê Lai và các hậu duệ đã có công khai hoang lập ấp ở vùng đất An Lạc ngày nay.

Di tích lịch sử - văn hóa đền An Lạc là nơi thờ Khai quốc công thần Lê Lai và các đời hậu duệ đã có công lập dựng vùng đất An Lạc ngày nay.

Ông Lê Văn Dự - con cháu dòng họ Lê ở xã biển Hoằng Hải đưa chúng tôi xem “sơ đồ” tộc phả dòng họ Lê ở An Lạc và cho biết: “Theo tộc phả, tôi là hậu duệ đời thứ 21 của Khai quốc công thần Lê Lai”.

Ban thờ Trung Túc vương Lê Lai bên trong di tích đền An Lạc.

Trung Túc vương Lê Lai người thôn Dựng Tú, sách Đức Giang, nay là làng Tép, xã Kiên Thọ (Ngọc Lặc). Ông được biết đến là Khai quốc công thần triều Hậu Lê - người đã nguyện một lòng trung cùng thủ lĩnh Lê Lợi tại “Hội thề Lũng Nhai” với quyết tâm đánh đuổi giặc Minh xâm lược. Về sau, trong một thế trận bị kẻ thù vây hãm, ông đã hy sinh để cứu chúa. Nhớ công ơn của kẻ bề tôi trung thành, Vua Lê Thái Tổ đã để lại di huấn, sau khi nhà vua mất, sẽ làm giỗ cho Lê Lai trước ngày giỗ vua. Bởi vậy, đến nay trong dân gian vẫn lưu truyền câu ca: “Hăm mốt Lê Lai, hăm hai Lê Lợi"…

Ở An Lạc, con cháu dòng họ Lê chiếm 70% dân số.

Con cháu Trung Túc vương Lê Lai đời nối đời phụng sự cống hiến cho sự nghiệp của nhà Hậu Lê. Nửa cuối thế kỷ XV, hậu duệ đời thứ 5 của Khai quốc công thần Lê Lai là Tả Thừa Chánh sứ ty Lê Thọ được vua Lê cử về đất Sơn Trang trấn cửa sông Linh Trường phòng giặc quấy phá. Sau khi ông mất, vào đầu thế kỷ XVI, con trai là Tán Trị công thần Đô chỉ huy sứ Lê Dũ đã dời tư gia về làng Thìn (nay là thôn An Lạc) để xây dựng từ đường thờ cúng cha và tiên tổ dòng họ Lê. Người đời sau thường gọi tên đền An Lạc.

Thẻ bài lưu giữ tại đền An Lạc được ban phong dưới triều Nguyễn.

Từ đây, con cháu dòng họ Lê nỗ lực khai khẩn ruộng hoang, chiêu dân lập ấp tạo sự quần cư, xây dựng kinh tế. Đồng thời, đặt tên cho vùng đất này là An Lạc, được hiểu theo nghĩa “an cư lạc nghiệp”.

Kiệu rước là một trong những hiện vật giá trị được lưu giữ trong đền An Lạc.

Sơ đồ tộc phả dòng họ Lê được treo trang trọng trong đền An Lạc để con cháu xa gần tìm hiểu, biết về nguồn cội.

Ở thôn An Lạc có hơn 1.000 nhân khẩu, trong đó dòng họ Lê chiếm đến 70%. Từ đền An Lạc ra bờ biển chỉ hơn 1 km.

Với nhiều giá trị lịch sử, văn hóa được lưu giữ, năm 2001 đền An Lạc được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia. Năm 2019, di tích được trùng tu - tôn tạo với tổng kinh phí hơn 2 tỷ đồng từ nguồn kinh phí Nhà nước hỗ trợ và xã hội hóa.

Con cháu dòng họ Lê ở An Lạc luôn tự hào về công lao, đóng góp của tiên tổ, tiền nhân.

Tại đền An Lạc ngày nay vẫn còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị, có thể kể đến như bức đại tự; câu đối; sắc phong; thẻ bài…

Ông Lê Văn Dự - hậu duệ dòng họ Lê tự hào cho biết: “Từ năm 1997 đến nay tôi được người trong dòng họ tín nhiệm bầu làm thành viên trong ban Quản tộc, với trách nhiệm trông coi, chăm lo hương khói cho tiên tổ. Hàng năm, vào ngày chính kỵ (giỗ) của cụ Lê Lai 29 tháng 4 (âm lịch) con cháu trong dòng họ trở về dâng hương rất đông. Cùng với đó là ngày mùng 5 tháng 8 (âm lịch) kỵ cụ Lê Dũ cũng là dịp để hậu thế tưởng nhớ người đã có công khởi dựng đền thờ, đặt nền móng cho sự phát triển của làng An Lạc đến ngày hôm nay. Con cháu dòng họ Lê tự hào về công lao, đóng góp của cha ông trong lịch sử dân tộc và quê hương, đất nước”.

Khánh Lộc