Cảnh giác với những tệ nạn xung quanh trường học: Chuyện không cũ

Những tệ nạn xung quanh trường học đã được bàn luận ở nhiều diễn đàn, cũng là mối quan tâm của không ít phụ huynh và cả nhà trường. Tuy nhiên, xã hội ngày càng phát triển, những tệ nạn như ma túy, thuốc lá điện tử… lại càng có nhiều cơ hội để len lỏi vào môi trường học đường. Tại một số trường học trên địa bàn tỉnh, đã có những học sinh (HS) bị lôi kéo, dụ dỗ sa vào các tệ nạn, gây nhức nhối cho xã hội và nỗi lo cho các gia đình.

Không khó để học sinh có thể tìm mua thuốc lá điện tử trên các trang mạng xã hội. (Ảnh chụp màn hình)

Tháng 11 vừa qua, tại Trường THCS Quang Trung (TP Thanh Hóa), qua nắm bắt thông tin từ HS, Ban Giám hiệu nhà trường đã tiến hành kiểm tra đột xuất, phát hiện trong cặp của HS N.T. có vape (một loại máy hút thuốc lá điện tử). Ban đầu, N.T. khai nhận, do tò mò nên đã lên mạng xã hội đặt mua máy hút thuốc nhưng chưa sử dụng. Đáng lưu tâm hơn, đây chính là HS có thành tích học tập tốt, ngoan ngoãn, lễ phép.

Theo chia sẻ của em N.T., qua theo dõi các video trên mạng xã hội và lời kể của các bạn về thuốc lá điện tử, do tò mò nên đã đặt mua về để dùng thử cho biết. Em chỉ biết là trong tinh dầu của thuốc lá điện tử có các loại mùi hoa quả hấp dẫn như: cam, dứa, dâu tây, táo… và không hề biết có thể chứa ma túy tổng hợp. Nhưng sau đó được bố mẹ phân tích tác hại và lời khuyên của thầy cô giáo, nên em đã chấm dứt và nhận ra lỗi của bản thân.

Thực tế, trong vài năm trở lại đây, thuốc lá điện tử không còn xa lạ với một bộ phận giới trẻ, thậm chí là những HS mới học lớp 7, lớp 8. Một số “dân chơi” còn thường xuyên lên đời vape để khẳng định “chất chơi” của bản thân. Trước đó, vào năm học 2019 - 2020, qua giám sát và nắm bắt thông tin từ HS, Ban Giám hiệu Trường THCS Quang Trung cũng đã phát hiện ra nhóm 8 HS nam sử dụng thuốc lá điện tử. Qua đấu tranh, các HS này cho biết, thuốc lá điện tử và tinh dầu được mua qua mạng xã hội.

Cô Lê Thị Ngoan, Hiệu trưởng Trường THCS Quang Trung, cho biết: Hiện nay trên thị trường có hàng trăm loại ma túy được lưu hành. Trong đó, các chế phẩm ma túy được bọc trong vỏ kẹo, tem giấy, các đồ ăn vặt, bóng cười, tinh dầu thuốc lá điện tử… nhằm đánh lừa và thu hút HS. Với tâm lý tò mò, muốn khẳng định bản thân, một số HS rất dễ sa ngã vào việc sử dụng các chất kích thích, ma túy thông qua các sản phẩm này. Trong những năm gần đây, qua theo dõi, nhà trường chưa phát hiện ra HS sử dụng ma túy, song đã có một số HS sử dụng thuốc lá điện tử. Đầu tiên là tò mò “thử một lần cho biết”, rồi sau đó rủ các bạn “thử” cùng.

Cũng theo cô Lê Thị Ngoan, để ngăn chặn tình trạng này, nhà trường tăng cường công tác phối hợp với lực lượng chức năng và chính quyền địa phương trong công tác quản lý, giám sát. Hàng năm, vào đầu năm học mới, Trường THCS Quang Trung đã xây dựng kế hoạch cụ thể về phòng, chống ma túy, HIV/AIDS. Đồng thời, đưa nội dung giáo dục phòng, chống tệ nạn ma túy; phòng, chống HIV/AIDS, mại dâm vào chương trình giảng dạy, giáo dục ngoại khóa, giáo dục kỹ năng sống cho HS nhà trường… hướng tới xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn không có tệ nạn xã hội, không có ma túy, HIV/AIDS. Đặc biệt, nhà trường yêu cầu HS không được sử dụng điện thoại thông minh khi đến trường.

Hiện nay, không khó để HS có thể mua vape, shisha điện tử, phụ kiện coil (là phụ kiện trong các thiết bị đầu đốt vape), tinh dầu thuốc lá điện tử… Tất cả đều được bán công khai trên nhiều trang thương mại điện tử, hay trên mạng xã hội. Thậm chí trên các tài khoản bán thuốc lá điện tử còn hướng dẫn cách để người sử dụng không bị người thân phát hiện ra mình hút thuốc lá điện tử. Theo Cục Quản lý thị trường Thanh Hóa, việc bán lẻ các loại vape, tinh dầu đều vi phạm pháp luật. Bởi hiện nay, chỉ có một số doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu, phân phối và bán ra thị trường thuốc lá điện tử. Tình trạng bán lẻ trên mạng xã hội của cá nhân hay bán bằng hình thức qua tay hiện nay là đáng lo ngại, bởi sẽ không kiểm soát được các loại tinh dầu cả về thành phần, nguồn gốc xuất xứ, thậm chí trong một số loại tinh dầu có thể chứa các loại ma túy tổng hợp hoặc chất gây nghiện.

Trường THCS Quang Trung (TP Thanh Hóa) thường xuyên đưa các nội dung về phòng, chống các tệ nạn xã hội vào chương trình giảng dạy.

Được biết, các loại mặt hàng như: vape, shisha điện tử, phụ kiện coil, tinh dầu… được bán chủ yếu là mặt hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ, được các đầu nậu giới thiệu là hàng xách tay từ các nước như: Ma-lai-xi-a, Mỹ, Hàn Quốc… Người dùng rất khó nhận biết trong mỗi chai tinh dầu có ma túy tổng hợp hay chất gây nghiện hay không. Trong khi đó, đây là loại hàng hóa có giá khá đắt và việc bán lẻ qua tay được cho là có lãi khá cao. Chính vì vậy, việc tuồn các loại tinh dầu có chứa chất gây nghiện, ma túy tổng hợp để biến khách hàng, đặc biệt là những đối tượng dễ bị lôi kéo như HS trở thành những "con nghiện” là mục tiêu mà nhiều đầu nậu bán lẻ nhắm tới.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, tránh xa khỏi tệ nạn học đường, Trường THPT Hoằng Hóa 2 (Hoằng Hóa) thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền, phân tích các tác hại của từng loại ma túy, thuốc lá điện tử để HS không sử dụng. Đồng thời, hướng dẫn cho các em nhận biết các thủ đoạn, cách thức đối tượng xấu thường sử dụng để tiếp cận, từ đó nâng cao cảnh giác và chủ động phòng ngừa, ngăn chặn không cho lây lan tệ nạn ma túy cũng như thuốc lá vào trường học.

Cô Hoàng Thị Thúy, Hiệu trưởng Trường THPT Hoằng Hóa 2, cho biết: “Năm học 2021 - 2022, nhà trường tiếp tục bám sát chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo, tổ chức triển khai có hiệu quả các văn bản có liên quan đến công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, ma túy. Đồng thời duy trì và phát huy vai trò của các “tổ giám sát bí mật” trong HS, qua đó kịp thời phát hiện những HS có liên quan đến các tệ nạn xã hội. Cũng thông qua kênh này, năm học 2020 - 2021, chúng tôi đã kịp thời phát hiện và có biện pháp ngăn chặn một nhóm HS nam sử dụng thuốc lá. Bên cạnh đó, nhà trường cũng chú trọng thực hiện các hình thức sân khấu hóa, tổ chức các sân chơi tìm hiểu kiến thức pháp luật để HS dễ dàng nắm bắt”.

Có thể nói, tệ nạn xã hội không chỉ là vấn đề của gia đình và nhà trường mà còn là nỗi lo chung của toàn xã hội, sẽ khó tránh khỏi nếu như HS không được trang bị kỹ năng, kiến thức một cách đầy đủ, kịp thời. Tuy nhiên, lá chắn hữu hiệu nhất trước sự tấn công của tệ nạn xã hội chính là sự quan tâm từ phía gia đình, người thân.

Bài và ảnh: Hoài Anh