Dạy con trẻ biết tự lập

Hiện nay thu nhập và chất lượng cuộc sống người dân được nâng lên, có nhiều dịch vụ, thiết bị giải phóng sức lao động, thế nhưng dạy con việc nhà và nội trợ vẫn được nhiều phụ huynh quan tâm. Một trong những bí quyết dạy con kỹ năng sống tự lập chính là tạo môi trường gần gũi, an toàn giúp con phát huy tính tự lập của bản thân.

Cha mẹ nên dạy con cái làm việc nhà từ nhỏ, tuổi nào làm việc đó để tăng khả năng tự lập của con.

Chị Lê Thị Nga, một tiểu thương kinh doanh tại chợ đầu mối rau quả, thực phẩm Đông Hương chia sẻ: “Công việc kinh doanh vất vả, thường xuyên đi sớm về khuya, nhiều khi về đến nhà là mệt rã rời. May là 2 đứa con nhà tôi thành thạo công việc nhà, giúp đỡ mẹ nên khi về cơm canh tươm tất, nhà cửa gọn gàng”.

Từ khi con gái học lớp 4, chị Nga đã hướng dẫn con những công việc đơn giản phù hợp với lứa tuổi của bé như quét nhà, gấp quần áo, nhặt rau. Bây giờ bé đã học lớp 8, có thể chuẩn bị một mâm cơm tươm tất và con trai đang học lớp 5 giúp mẹ quét dọn nhà cửa... Thời gian không phải đi chợ chị cùng con làm bánh, nấu chè. Đợt Tết Trung thu vừa qua chị cùng bé làm bánh trung thu biếu ông bà và hàng xóm.

Tự lập là một trong những kỹ năng sống cho trẻ mầm non mà bố mẹ và thầy cô cần lưu tâm để tìm ra phương pháp giáo dục trẻ một cách khoa học nhất. Hiện nay, hầu hết các trường mầm non đều đưa phương pháp giáo dục tự lập cho trẻ vào chương trình dạy học (hay còn gọi là phương pháp Montessori). Đây là phương pháp giáo dục được nghiên cứu và phát triển bởi tiến sĩ, bác sĩ, nhà giáo dục người Ý - Maria Montessori. Theo đó, trao cho trẻ cơ hội học tập thông qua các giác quan. Quá trình học tập của mỗi trẻ là độc lập, trẻ tự mình phát triển không hề bị gián đoạn.

Phần lớn các trường mầm non đã đưa phương pháp Montessori vào chương trình giảng dạy.

Chị Trần Thị Thu ở phường Đông Hương (TP Thanh Hóa) chia sẻ: “Gia đình tôi có một bé hơn 3 tuổi, trước khi cho bé đi học mẫu giáo, tôi đã đi tìm hiểu rất kỹ về môi trường và phương pháp giáo dục của các trường mầm non. Nhận thấy kỹ năng sống rất quan trọng cho sự phát triển của con sau này nên gia đình tôi lựa chọn ngôi trường dạy theo phương pháp Montessori, có thể giúp con phát triển đầy đủ, rèn luyện tính tự giác và tự tin, tinh thần trách nhiệm và lòng tự trọng cho bé. Dù nhà có người giúp việc nhưng tôi vẫn khuyến khích để con có thể làm những công việc trong khả năng của mình như tự gấp chăn nhỏ của bé hay lau sạch một góc bàn nơi con ngồi"...

Có lẽ nhiều cha mẹ vì nghĩ rằng làm giúp con là thể hiện tình yêu thương với con, vì muốn con chỉ cần chuyên tâm vào ăn, học và chơi, vì nghĩ rằng con chưa biết làm gì, nhà có người giúp việc rồi và vì ông bà chiều cháu không cho cháu làm...

Có muôn vàn lý do như thế nên cha mẹ đã vô tình cướp đi của con trẻ rất nhiều những việc mà lẽ ra nó phải là công việc và trách nhiệm của cá nhân con trẻ.

Thay vào đó, trong hành trình dạy con tự lập, bản thân cha mẹ cũng phải là những người hiểu biết và bản lĩnh. Hiểu biết khi lựa chọn đúng phương pháp dạy con để phát huy tinh thần tự lập của trẻ từ khi còn nhỏ. Hãy kiên nhẫn chờ đợi con thực hiện, hãy để con được tự làm những công việc theo khả năng. Và trong suốt quá trình cùng con tự lập, dành thời gian đặc biệt cho con để lắng nghe lời nói, hành động của con cũng là cách giúp ba mẹ thấu hiểu, hỗ trợ và gắn kết cùng con trong từng cách xử lý, giải quyết vấn đề theo hướng tích cực.

Trẻ em có kỹ năng sống tự lập sẽ đạt được vô vàn lợi ích. Trẻ tự tin vào khả năng của bản thân, vui vẻ và hãnh diện vì bản thân làm được những điều như người lớn. Cha mẹ không cần quá nhiều thời gian chăm sóc và nâng niu trẻ. Ngoài những điều đó, trẻ có kỹ năng sống này còn có khả năng thích nghi tuyệt vời với mọi hoàn cảnh.

Phương Anh