Khi giáo viên tham gia hội đồng lựa chọn sách giáo khoa

Ngày 26-4-2023, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 1380/QĐ-UBND phê duyệt Danh mục sách giáo khoa (SGK) lớp 4, lớp 8, lớp 11 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa từ năm học 2023-2024. Trước đó, Hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh đã tiến hành làm việc tập trung từ ngày 14-3 đến 13-4-2023. Ngoài lãnh đạo, chuyên viên phòng chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Phòng GD&ĐT, thì giáo viên cũng là ủy viên trong hội đồng lựa chọn SGK.

Quyết định phê duyệt danh mục SGK lớp 4, lớp 8, lớp 11 sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông từ năm học 2023-2024 của UBND tỉnh. Ảnh: Hoàng Anh

Sau khi Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 được triển khai, SGK mới được đưa vào sử dụng lần đầu ở lớp 1 từ năm 2020. Những năm học sau đó, SGK mới đã được sử dụng ở các khối 2, 6, 3, 7 và 10. Năm học 2023-2024 sẽ là lớp 4, 8 và 11. Đến năm 2025, việc thay sách hoàn thành ở tất cả các khối lớp.

Việc tham gia hội đồng lựa chọn SGK, đối với ủy viên là giáo viên cũng có một số quy định cụ thể. Đó là những tổ trưởng chuyên môn, giáo viên giàu kinh nghiệm giảng dạy tại các cơ sở giáo dục phổ thông thuộc các khu vực khác nhau trên địa bàn tỉnh… Các ủy viên nghiên cứu kỹ nội dung cấu trúc, hình thức của từng bộ sách, của từng nhà xuất bản. Từ đó, có những ý kiến trước hội đồng để cùng hội đồng thống nhất lựa chọn ra bộ sách phù hợp nhất với tình hình địa phương.

Tin học là môn học bắt buộc từ lớp 3 năm học 2022-2023 theo Chương trình GDPT 2018. Thầy giáo Lê Văn Ca, giáo viên môn Tin học Trường Tiểu học thị trấn Vạn Hà (Thiệu Hóa) cho rằng: Bên cạnh những ưu điểm khi triển khai như phát huy được phẩm chất, năng lực của học sinh, áp dụng được kiến thức thực tế, hiện đại vào cuộc sống thì vẫn có một số khó khăn. Thầy Ca cho biết: “Số tiết quá ít, chỉ 1 tiết/tuần. Trong khi đó, lượng kiến thức lý thuyết lại nhiều, thời gian học sinh thực hành ít…”.

Là thành viên trong hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh môn Tin học lớp 4 năm học 2023-2024, thầy giáo Lê Văn Ca bày tỏ sự vui mừng khi SGK môn Tin học lớp 4 ở năm học sau có nhiều phần mới, đặc biệt đưa phần mềm lập trình Scratch vào cho học sinh là rất phù hợp. Tuy nhiên, sách viết kênh chữ hơi nhiều đối với đối tượng là học sinh tiểu học.

Giáo viên môn Ngữ văn ở Trường THCS Lý Thường Kiệt (Hà Trung), cô giáo Lý Thị Hương đã có 2 năm tham gia Hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh. Với môn Ngữ văn lớp 8 của năm học 2023-2024, theo cô giáo Hương, các văn bản ở bộ môn này đã giữ lại những văn bản văn học ở SGK Ngữ văn lớp 7, 8, 9 chương trình 2006. Điều này phù hợp với sự tiếp nhận của học sinh, có tính thẩm mỹ, giáo dục. Các văn bản mới theo chủ đề bài học là những tác phẩm tiêu biểu, phù hợp với nhận thức tiếp cận của học sinh. Cô Hương cho rằng: “Về cơ bản, các chủ đề trong SGK Ngữ văn 8 bám sát chương trình tổng thể, chương trình môn học, việc lựa chọn các văn bản văn học vào các chủ đề là những văn bản thực sự hay, tiêu biểu như trước đây”.

“Bộ SGK môn Toán lớp 11 năm học 2023-2024 đã có những điểm mới, gắn với thực tiễn cuộc sống. Có nhiều hình ảnh minh họa sinh động, thân thiện, tích hợp kỹ năng và kiến thức những môn học hướng tới phát triển năng lực và phẩm chất người học. Sách viết rất dễ hiểu, nhẹ nhàng, tự nhiên, thân thiện, giúp học sinh có thể tự học, tự khám phá, tự kiến tạo kiến thức dưới sự hướng dẫn của thầy, cô giáo”. Đây là những chia sẻ của thầy giáo Hoàng Văn Quang, giáo viên môn Toán Trường THPT Đào Duy Từ (TP Thanh Hóa), thành viên của Hội đồng lựa chọn SGK cấp tỉnh.

Buổi làm việc của Hội đồng lựa chọn sách giáo khoa cấp tỉnh. (Ảnh do Sở GD&ĐT cung cấp)

Cũng theo thầy Quang, SGK môn Toán lớp 11 năm học 2023-2024 đã bám sát và cụ thể hóa yêu cầu cần đạt của chương trình môn Toán 11 trong Chương trình GDPT 2018. Tinh giản, giảm tải, thiết thực dạy học gắn liền với các tình huống thực tế bối cảnh thực, đầu mỗi bài học hoặc mỗi chủ đề đều có một tình huống thực tiễn. Tình huống mở đầu luôn được giải quyết ngay trong bài học, giúp học sinh nắm được cách giải quyết vấn đề trong cuộc sống hàng ngày. Tiêu chí học đi đôi với hành được giải quyết trọn vẹn.

Điểm mới của Chương trình GDPT 2018 là trao quyền chủ động và trách nhiệm cho địa phương, nhà trường trong lựa chọn, bổ sung một số nội dung và triển khai kế hoạch phù hợp với đối tượng cũng như điều kiện của địa phương, cơ sở giáo dục. Giáo viên chủ động chọn phương pháp sư phạm và xây dựng bài giảng. Nói về điều này, PGS.TS Trần Văn Thức, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh nhấn mạnh: “Giáo viên là người thường xuyên đọc, nghiên cứu SGK và các học liệu phục vụ cho công tác giảng dạy trực tiếp hàng ngày trên lớp; sát sao với học sinh và có những trải nghiệm, kinh nghiệm từ thực tế. Giáo viên chính là người hơn ai hết nắm rõ tình hình, điều kiện của trường, của lớp, của học sinh. Do đó, giáo viên sẽ là người lựa chọn được những cuốn SGK phù hợp nhất để sử dụng trên địa bàn tỉnh, đáp ứng yêu cầu tiêu chí lựa chọn SGK”.

Vi An