Nâng cao chất lượng dạy và học gắn với bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống ở Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân

Với đặc thù là ngôi trường có 95% học sinh (HS) dân tộc thiểu số, chất lượng đầu vào không đồng đều, ý thức trong học tập còn thấp, nhưng với sự cố gắng, nỗ lực của tập thể cán bộ, giáo viên Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân những năm gần đây, chất lượng dạy và học đã được nâng lên rõ rệt, đặc biệt là chất lượng giáo dục mũi nhọn.

Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân được đầu tư xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu dạy và học.

Cô giáo Cầm Thị Hoàn, hiệu trưởng nhà trường, cho biết: Để nâng cao chất lượng dạy và học, ngay từ đầu năm học, nhà trường tổ chức thi khảo sát, đánh giá để phân luồng chất lượng HS và xem đây là nền móng quyết định chất lượng giáo dục; đồng thời phân công giáo viên có kinh nghiệm bồi dưỡng những học sinh giỏi, phụ đạo HS yếu kém. Bên cạnh đó, nhà trường cũng không ngừng đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá HS theo hướng phát huy tính tích cực, phù hợp với từng đối tượng. Cùng với đó là tăng cường nền nếp, kỷ cương trong dạy học theo đúng chuẩn kiến thức kỹ năng của HS; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý cũng như dạy và học. Tổ chức cho HS tham gia các lớp bồi dưỡng bộ môn để tự nâng cao năng lực học tập, tìm hiểu chuyên sâu để kích thích tinh thần tự học của các em. Công tác kiểm tra, quản lý nội trú đối với HS luôn được nhà trường thực hiện nghiêm ngặt, nhà trường phân công cán bộ, giáo viên hướng dẫn các em tự học buổi chiều, buổi tối đảm bảo thời gian và chất lượng học tập. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống và chăm sóc sức khỏe cho HS luôn được quan tâm.

Năm học 2022-2023, nhà trường có 8 lớp, với 272 HS là người dân tộc thiểu số. Các em đều học tập và sinh hoạt tập trung tại trường. Mặc dù phải xa gia đình, bố mẹ nhưng với tinh thần thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau, cùng với sự quan tâm chăm sóc, động viên của các thầy, cô giáo nên các em luôn thể hiện sự quyết tâm, cố gắng trong học tập và rèn luyện. Cùng với việc nâng cao chất lượng dạy và học, nhà trường tranh thủ sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương, ngành chức năng làm tốt công tác đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị phục vụ các hoạt động giáo dục. Từ những ngày đầu thành lập, với cơ sở vật chất nghèo nàn, tạm bợ, đơn sơ, đến nay cơ sở vật chất phòng, lớp học được xây dựng khang trang, hiện đại, khuôn viên sân trường xanh, sạch, đẹp, an toàn, thân thiện. Năm học 2019-2020, nhà trường được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia và đơn vị kiểm định chất lượng.

Bên cạnh đó, ngoài các giờ học trong lớp, nhà trường còn tổ chức các hoạt động ngoại khóa, văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao, sinh hoạt nội trú và các hoạt động khác, giúp HS có được tinh thần thoải mái sau mỗi giờ lên lớp. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cũng được nhà trường xác định là nhiệm vụ then chốt, quyết định đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Hằng năm, ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên được đi đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đến nay, 100% cán bộ, giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn; đội ngũ nhân viên, cấp dưỡng có tinh thần, trách nhiệm cao trong công việc, luôn đảm bảo tiêu chuẩn, chế độ cho HS, hoàn thành tốt nhiệm vụ chăm sóc và nuôi dưỡng các cháu...

Do đặc thù 95% HS ở lại trường nên Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân đặc biệt chú trọng đến nhiệm vụ xây dựng trường học an toàn, có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó, giáo viên có vai trò đặc biệt quan trọng, không chỉ giảng dạy về kiến thức, truyền lửa đam mê cho HS trong học tập mà còn giáo dục đạo đức, hướng tới những điều tốt đẹp trong cuộc sống, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước... Để nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ, giáo viên và HS về xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh, ban giám hiệu nhà trường đã quán triệt và xây dựng các mô hình như: “Đội HS tự quản”, “Khu nội trú văn minh, an toàn”, “Lớp học tự quản”...

Giờ học chữ Thái của cô và trò Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân.

Việc tích cực hưởng ứng và thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua của ngành và địa phương phát động đã góp phần không nhỏ để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. Nhiều năm qua, chất lượng giáo dục nhà trường luôn đứng tốp đầu bậc THCS của huyện. Kết thúc năm học 2021-2022, nhà trường có 11,4% HS đạt loại giỏi; 60,7% HS đạt loại khá; 27,9% đạt loại trung bình, không có HS xếp loại yếu kém; có 61 HS đoạt giải cấp huyện, 10 HS đạt giải cấp tỉnh. Hằng năm, tỷ lệ tốt nghiệp THCS và đỗ vào THPT luôn đạt 100%; tỷ lệ HS đỗ vào Trường THPT Dân tộc nội trú tỉnh cao; nhiều em được tuyển vào Trường Phổ thông vùng cao Việt Bắc, Trường Hữu Nghị T78...

Ngoài việc nâng cao chất lượng giáo dục, Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân còn vận dụng đưa nội dung giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Thái vào các chương trình hoạt động ngoại khóa. Ngay từ khi tuyển sinh đầu cấp, nhà trường đã yêu cầu mỗi em học sinh nữ người dân tộc Thái phải chuẩn bị một bộ váy truyền thống để mặc vào các buổi sáng thứ 2 hằng tuần, các ngày lễ lớn và ngày nhà trường tổ chức các hội thi, hội diễn văn nghệ. Nhà trường thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa như các lớp tập hát các làn điệu dân ca; tổ chức các trò chơi dân gian ném còn, nhảy sạp, đánh cồng chiêng, bắn nỏ..., dệt thổ cẩm, trình diễn trang phục dân tộc Thái. Nhà trường đã thành lập đội văn nghệ tham gia giao lưu với các trường bạn; tổ chức các hội thi ẩm thực của dân tộc Thái. Đặc biệt, từ năm học 2017-2018, nhà trường đã vận dụng đưa vào dạy và học chữ Thái cho học sinh khối lớp 8, 9. Qua lớp học này, học sinh được học những kiến thức cơ bản về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp tiếng Thái thông qua thực hành ngôn ngữ, rèn luyện kỹ năng nghe, nói, đọc, viết.

Từ những việc làm cụ thể và thiết thực ấy, Trường THCS Dân tộc nội trú Thường Xuân đã khẳng định chất lượng giáo dục được nâng lên qua từng năm. Các em HS khi đến với ngôi trường này không chỉ được học kiến thức, mà còn biết trân trọng những nét đẹp truyền thống của dân tộc, từ đó nỗ lực hết mình trong việc học, khao khát đóng góp một phần công sức nhỏ bé xây dựng và phát triển quê hương.

Bài và ảnh: Khắc Công