Hiệu quả tủ sách pháp luật ở khu vực miền núi

Là kênh thông tin hữu ích cung cấp tài liệu, cập nhật kiến thức phục vụ công tác tuyên truyền và tìm hiểu pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân, trong những năm qua, tủ sách pháp luật ở một số huyện miền núi đã góp phần không nhỏ trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở.

Cán bộ, người dân thị trấn Phong Sơn (Cẩm Thủy) đọc sách tại tủ sách pháp luật ở phòng tiếp dân, trụ sở UBND.

Truyền tải thông tin hữu ích

Ở một số huyện miền núi, do đặc thù địa bàn rộng, dân cư phân bố không đồng đều, trình độ dân trí còn hạn chế, việc tủ sách pháp luật được xây dựng góp phần tích cực trong việc nâng cao trình độ, cập nhật kiến thức về pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn. Tại thôn Trường Thành, xã Thành Hưng (Thạch Thành) tủ sách pháp luật được đặt ở vị trí thuận tiện ở nhà văn hóa nhằm giúp người đọc dễ tiếp cận. Với trên 40 đầu sách pháp luật về các lĩnh vực, như: Đất đai, hành chính, an toàn giao thông, hôn nhân và gia đình... được xếp ngay ngắn, gọn gàng. Theo trưởng thôn Phạm Hùng Phong, hàng năm xã cung cấp nhiều đầu sách phục vụ tra cứu của Nhân dân, đồng thời thực hiện luân chuyển các đầu sách, báo pháp luật và cập nhật đầu sách mới ở các thôn trong xã, thu hút nhiều lượt người dân tới đọc sách, báo. Do có nhiều người đến mượn về nhà để đọc, số đầu sách được đánh số để tiện cho việc quản lý, tránh thất thoát. Thông qua việc xây dựng tủ sách đã khuyến khích mọi người tích cực tìm hiểu thông tin, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước hơn.

Na Mèo là xã biên giới xa xôi, khó khăn của huyện Quan Sơn, tập trung nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, có 4/9 bản có đường biên giới giáp với nước bạn Lào, chủ yếu rừng núi cao hiểm trở, trình độ dân trí không đồng đều, tiếp cận chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước còn hạn chế. Nhận thức của người dân về pháp luật còn nhiều bất cập, dễ xảy ra các hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng không nhỏ tới tình hình an ninh trật tự; cản trở quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Theo anh Lương Văn Nhạn, công chức tư pháp - hộ tịch xã, hàng năm địa phương thường xuyên phối hợp lực lượng chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho đồng bào về các quy định pháp luật trên hệ thống truyền thanh. Trong đó, việc duy trì, phát huy vai trò tủ sách ở 9 thôn, bản thực sự trở thành một kênh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả, giúp người dân sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật...

Và sự thờ ơ

Mặc dù là một hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật được ghi nhận, tuy nhiên vài năm trở lại đây, sự phát triển của công nghệ thông tin và các phương tiện truyền thông, mô hình tủ sách pháp luật truyền thống đã không phát huy được hết vai trò, chỉ đáp ứng nhu cầu của bộ phận cán bộ, công chức chính quyền, còn người dân khó có thể tiếp cận. Với hơn 400 đầu sách được đặt ở khu vực tiếp dân, song số lượng người tìm đến tủ sách pháp luật ở UBND thị trấn Phong Sơn (Cẩm Thủy) để tìm hiểu, tra cứu thông tin, văn bản pháp luật chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thay vì đọc sách, người dân có thể tra cứu thông tin, tìm hiểu chính sách, pháp luật của Nhà nước trên điện thoại, cổng thông tin điện tử của thị trấn. Hơn nữa, tủ sách pháp luật thường chỉ mở cửa theo giờ hành chính, người dân khó bố trí thời gian đến tra cứu. So với trước đây, nhu cầu đọc, tra cứu thông tin ở các tủ sách pháp luật giảm đáng kể. Năm 2023, thị trấn Phong Sơn được cấp trên 50 đầu sách pháp luật, sau đó phân bổ ở 16 tủ sách/16 tổ dân phố. Song, lượng người dân đến đọc hoặc mượn rất ít, chủ yếu là cán bộ hưu trí, người cao tuổi.

Người dân thôn Tân Lập, xã Tân Phúc, huyện Lang Chánh đọc sách tại tủ sách pháp luật ở nhà văn hóa thôn.

Theo bà Vũ Thị Lợi, Trưởng Phòng Tư pháp huyện Cẩm Thủy: Trong năm 2023, huyện đã cấp phát 4.228 đầu sách pháp luật, tài liệu, đề cương tuyên truyền cho 236 tủ sách pháp luật trên địa bàn (119 tủ sách ở các thôn; 17 tủ sách ở các xã, thị trấn; 100 tủ sách của các cơ quan, đơn vị). Hoạt động của tủ sách pháp luật thời gian qua đã góp phần phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành, giải quyết công việc chuyên môn của cơ quan, đơn vị, địa phương. Đáp ứng nhu cầu thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, Nhân dân trong huyện. Hiện nay, việc ứng dụng các công nghệ thông tin bằng điện thoại và mạng internet, tạo điều kiện cho người dân tìm hiểu, khai thác rất thuận lợi nên rất ít người dân tìm đến tủ sách pháp luật. Hơn nữa, tại các tủ sách vẫn còn sách, tài liệu cũ, nhiều sách đơn thuần là tập hợp văn bản, thiếu cả về số lượng và chất lượng đầu sách pháp luật phục vụ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, công chức, sách bằng tiếng dân tộc... dẫn đến hiệu quả khai thác, sử dụng tủ sách pháp luật thấp.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả mô hình tủ sách pháp luật, đồng chí Vũ Văn Đạt, Bí thư Huyện ủy Thạch Thành cho biết: Trong thời gian vừa qua, một số xã trong huyện đã thực hiện luân chuyển sách đến tủ sách ở các xã, thôn, đồng thời đổi mới trong quản lý và khai thác tại cơ quan, đơn vị thông qua việc đảm bảo kinh phí xây dựng, quản lý tủ sách pháp luật trở thành một kênh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả. Thời gian tới, địa phương sẽ đẩy mạnh xây dựng, phát triển, khai thác, sử dụng tủ sách pháp luật điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong tra cứu, khai thác văn bản, tài liệu, phục vụ trực tiếp nhu cầu tìm hiểu của người dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn...

Bài và ảnh: Trung Lê