Nhiều hợp tác xã khó chồng thêm khó

Do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, hầu hết các hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đang rơi vào khó khăn. Các HTX vận tải gần như ngừng hoạt động, HTX thuỷ sản phải mày mò bán lẻ, HTX tiểu thủ công nghiệp thì lượng hàng tồn đọng lớn, khó tiêu thụ, không có hợp đồng mới...

Nhiều HTX nông sản gặp khó khăn do hàng hóa, nông sản không thể xuất bán.

Khó khăn chồng chất khó khăn

Theo thông tin của Sở NN&PTNT, Thanh Hóa hiện có 87 HTX nông nghiệp có tình hình sản xuất bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, chủ yếu là các HTX hoạt động trong các lĩnh vực sản xuất, cung ứng, bao tiêu các sản phẩm.

Bà Nguyễn Thị Thắm - Giám đốc Hợp tác xã Thủ công mỹ nghệ Tân Thọ, xã Tân Thọ (Nông Cống), cho biết: "Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng rất nhiều tới HTX. Bình thường chúng tôi đang thuê 400 lao động ở hầu hết các xã trên địa bàn huyện Nông Cống nhưng hiện nay do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 hầu hết lao động buộc phải ngừng sản xuất. Các đơn hàng của chúng tôi đã bị ngừng, riêng các mặt hàng truyền thống xuất đi các nước bị ngừng hẳn, các mặt hàng đã sản xuất ra thì “nằm im tại chỗ”. Việc đó, dẫn đến người lao động không có việc làm thu nhập không có, kéo theo tất cả các hoạt động của HTX bị đình trệ".

Cũng rơi vào tình cảnh khó khăn không kém là các HTX giao thông vận tải. Bởi đến thời điểm này, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nên hầu hết các phương tiện vận tải khách đều phải ngừng hoạt động.

Qua trao đổi với đại diện một số HTX vận tải trên địa bàn tỉnh, chúng tôi được biết: Nhiều HTX phải vay vốn ngân hàng để mua phương tiện phục vụ hành khách. Từ sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, lượng hành khách đi lại vốn đã ít, nay dịch bệnh bùng phát càng ít người tham gia giao thông bằng các phương tiện vận tải công cộng. Đặc biệt mới đây, thực hiện Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính Phủ, từ 0h ngày 1/4 đến hết ngày 15/4, các HTX vận tải hành khách phải ngừng hoạt động. Xe không khai thác, lãi ngân hàng vẫn phát sinh, tiền lương cho người lao động vẫn phải chi trả... khiến cho HTX khó chồng thêm khó.

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, hàng hóa nông sản của các HTX trong tỉnh cũng khó tiêu thụ, giá cả không ổn định. Nguyên nhân bị ảnh hưởng là do các HTX nông nghiệp có đơn hàng sản xuất và cung ứng nông sản, thực phẩm an toàn với các trường học, nhà hàng, siêu thị, các khu du lịch. Tuy nhiên, do đa phần các cơ sở này đang tạm dừng hoạt động, nên nguồn hàng bị tồn đọng lại. Ước tính, tỷ lệ ảnh hưởng trong sản xuất và cung ứng nông sản, thực phẩm của số HTX nông nghiệp nói trên khoảng từ 40 đến 60%.

Tháo gỡ bằng cách nào?

Ông Nguyễn Văn Hưng - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa, chia sẻ: Đến thời điểm này, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, hầu như tất cả các HTX trên địa bàn tỉnh đều gặp khó khăn. Khó khăn nhất phải kể đến là các HTX giao thông vận tải vì cơ bản đã ngừng hoạt động theo tinh thần Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Tiếp theo là các HTX tiểu thủ công nghiệp. Các HTX nông nghiệp, trong đó có các HTX nông sản, thuỷ sản cũng gặp vô vàn khó khăn khi hàng hoá nông sản không thể xuất bán. Dịch bệnh Covid-19 đã làm cho những khó khăn cố hữu của các HTX như: Thiếu vốn sản xuất, kinh doanh; thiếu nhân lực trẻ có trình độ; thiếu đất làm trụ sở, văn phòng; chưa chủ động trong liên kết sản xuất và tiêu thụ hàng hoá trở nên khó khăn gấp bội...

Bởi vậy, để các HTX vượt qua khó khăn trước đại dịch Covid-19 này, nhiều ý kiến cho rằng các cấp, các ngành và Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ lãi suất vốn vay, giãn thanh toán lãi và tiến độ trả gốc vay Quỹ hỗ trợ. Sau dịch cần hỗ trợ các HTX để tái sản xuất. Có như vậy mới có thể giúp các HTX phục hồi sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, tỉnh cần hỗ trợ các HTX trong việc mở rộng tiêu thụ sản phẩm nông sản tại thị trường trong tỉnh. Tìm cách kết nối phát triển thị trường nội bộ giữa các HTX với các doanh nghiệp trong tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ... Xem xét miễn giảm tiền thuế, phí môn bài, miễn giảm lãi vay, chậm nộp các khoản như bảo hiểm xã hội.

Nguyễn Đạt