Nước mắt cuốn theo nước lũ!

Tôi về vùng ngoại đê thôn Chuế Cầu, xã Hà Trung sau ảnh hưởng của bão số 5, dù “thủy thần” đã đi qua, nhưng cả một vùng vẫn mênh mông sông nước. Trên đê, bà con lũ lượt tránh trú với những túp lều, bạt căng tạm. Phía dưới, hững cánh đồng hoa màu, chuồng trại, ao chum vẫn chìm trong biển nước...

Anh Phạm Văn Trình, thôn Chuế Cầu đứng lặng nhìn đàn lợn thoi thóp!

Giữa bãi đê tả sông Lèn, trong căn lán tạm bằng bạt che sơ sài, anh Phạm Văn Trình (sinh năm 1983), thôn Chuế Cầu ngồi lặng đi, nhìn đàn lợn thoi thóp sau mấy ngày vật vã chạy lũ.

Hơn 15 năm trước, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, anh Trình về quê lập gia đình rồi vợ chồng trẻ quyết định gắn bó với vùng đất hoang hóa ven sông Lèn. Anh nhận thầu gần 2ha đất hoang cùng vợ trẻ dồn sức cải tạo, dựng lán, bắt đầu nuôi cá, nuôi lợn. “Ngày đó, cả vùng cỏ dại mọc um tùm, trời mưa thì lầy lội, nắng lên thì đất khô cằn, phải đắp đổ từng gánh đất bùn, đóng từng cọc tre để gây dựng”, anh Trình nhớ.

Cả vùng ngoại đê thôn Chuế Cầu, xã Hà Trung vẫn chìm trong nước.

Những năm đầu, vợ chồng trẻ vật lộn với đủ khó khăn, vay mượn bạn bè mua cá giống, lợn giống về nuôi. Rồi cũng có những mùa bội thu. Cá trắm, trôi, mè, chép đầy ao, lợn lớn từng đàn, có năm thu về hơn 300 triệu đồng, anh Trình hồ hởi tin rằng tương lai đã mở ra trên vùng đất này.

Nhưng chưa kịp yên tâm, năm 2024 vừa qua, cơn lũ bất ngờ cuốn đi gần 30 con lợn, thiệt hại hơn 90 triệu đồng cùng với ao cá khoảng 50 triệu đồng. Chưa kịp khắc phục sau lũ, số lợn còn lại tiếp tục bị dịch tả lợn châu Phi, gần 200 con phải tiêu hủy, thiệt hại lên đến nửa tỷ đồng.

Những túp lều được dựng tạm trên đê tả sông Lèn.

Anh Phạm Văn Trình trong căn lều dựng tạm để trông nom đàn lợn.

Năm nay, lũ lại đến. Ao với hơn một tấn cá, dự đến Tết bán, trung bình mỗi con đã đạt 2-3kg, trôi sạch. Gần 100 con lợn, anh phải bán rẻ hơn một nửa, số còn lại hơn 30 con lớn, nhỏ thì dựng tạm lều bạt di tản lên đê tránh lũ, nhưng sống chết cũng mong manh.

Anh kể lại, buổi sáng 25/8, dù chính quyền địa phương đã phát loa báo, nhưng nước lũ lên rất nhanh nên bà con vẫn lúng túng. Rất may, chính quyền địa phương đã cắt cử lực lượng công an, dân quân xã... xuống chung tay cùng bà con di dời người và tài sản. Khó nhất là “chạy lũ” cho đàn lợn, rất vất vả, phải đuổi từng con, có con mẹ ì ạch không chịu đứng dậy, phải huy động nhiều người kéo lê, kéo lết.

“Chạy lũ quen rồi, nhưng mỗi lần đối mặt vẫn lúng túng. Có năm phải chạy lũ, di dời hai lần, cũng rất may là có các lực lượng địa phương hỗ trợ, chứ không sớm muộn cũng phải chuyển nghề!”, anh Trình chia sẻ.

Anh Trình lo lắng khả năng sống sót của số lợn còn lại.

Sau trận lũ, nhiều người trong xóm, chính quyền địa phương vẫn ghé qua lán bạt của anh Trình thăm hỏi, động viên. “Chúng tôi ở cùng một vùng trũng, cảnh ngộ giống nhau cả. Thấy nhà anh Trình thiệt hại nặng nề mà thương!”, anh Sơn, cùng thôn Chuế Cầu chia sẻ.

Giờ đây, hai vợ chồng anh Trình đang bám trụ trên đê, bố mẹ già, con nhỏ thì gửi nhờ nhà người thân. Nhìn xuống trang trại giờ chỉ còn bãi bùn loang lổ, anh nghẹn giọng: “Chắc phải một vài hôm nữa nước mới rút. Nước rút rồi lại lo dọn dẹp bùn đất, vệ sinh môi trường. Khi ấy, lại cậy nhờ lực lượng công an, dân quân địa phương tham gia hỗ trợ. Mấy trăm triệu đồng trôi theo con nước, bao công sức cả năm coi như mất trắng. Giờ nghĩ đến việc tái đàn mà ngán ngẩm, vốn chẳng còn, nợ cũ chưa trả hết!”.

Trong ánh mắt người đàn ông hơn 40 tuổi, từng trải qua bao năm quân ngũ rồi quay về làm kinh tế, vẫn còn đó sự kiên cường. Nhưng ẩn dưới vẻ kiên nhẫn ấy là những giọt nước mắt âm thầm lặn vào trong. “Chăn nuôi là kế sinh nhai, là nguồn sống của cả gia đình. Chỉ mong có thêm sự hỗ trợ, nguồn vốn vay ưu đãi để còn trụ được với nghề”, anh Trình trải lòng.

Những lều tránh lũ cho đàn lợn được dựng dọc đê tả sông Lèn.

Câu chuyện không chỉ của riêng anh Trình cũng là nỗi niềm chung của nhiều hộ chăn nuôi vùng ngoại đê nơi đây. Hộ anh Nguyễn Văn Sơn phải di dời gần 100 con lợn; anh Lê Đăng Hải ảnh hưởng cả trại gà gần 1.000 con, cùng 3 ao cá trôi theo nước lũ, thiệt hại vô cùng... Đến nay, xã đã và đang huy động các lực lượng công an, dân quân... tiếp tục hỗ trợ bà con những ngày qua.

Chia tay vùng lũ, sau lưng chúng tôi là những tấm bạt loang lổ vết bùn và những ánh mắt thấp thỏm chờ nước rút...

Đình Giang - Minh Khanh