Hành trình trên đất Hủa Phăn (Bài cuối): Thắt chặt tình hữu nghị thủy chung, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững

Trên hành trình từ Sầm Nưa về Viêng Xay, Sầm Tớ (Hủa Phăn, Nước CHDCND Lào) đến Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo - Nậm Xôi, chúng tôi cảm thấy may mắn vì luôn nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của những người thân quen trên đất Việt hay mới chỉ lần đầu gặp gỡ trên đất nước Triệu Voi.

Những người lính biên phòng Đại đội 215 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hủa Phăn) và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo gặp gỡ, trao đổi tình hình thực hiện nhiệm vụ liên quan đến bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh - trật tự khu vực biên giới.

Chưa cần những điều lớn lao mà xuất phát từ sự chân thành, giản dị giữa những con người mà chúng tôi được gặp gỡ đã giúp chúng tôi cảm nhận nhiều hơn về tình cảm hữu nghị, đoàn kết, sợi dây bó giữa hai dân tộc Việt – Lào, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững.

Anh Lăm Thong và anh Khon (Sở Ngoại vụ tỉnh Hủa Phăn) là người bạn vừa lái xe, vừa phiên dịch đưa chúng tôi từ thị xã Sầm Nưa đi huyện Viêng Xay, Sầm Tớ. Con đường từ huyện Viêng Xay đến Sầm Tớ hơn 100 cây số, địa hình chủ yếu là đường đèo, dốc hẹp, đi lại còn khó khăn. Vì hạn hẹp về thời gian nên khi làm việc ở Sầm Tớ xong, chúng tôi gấp rút quay về Viêng Xay cho kịp làm việc với những người lính biên phòng Đại đội 215 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hủa Phăn) và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo (Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa). Gần cuối giờ chiều 11-7, chúng tôi mới có mặt ở Đại đội 215 thuộc bản Pun Cáu, huyện Viêng Xay. Chiều nay, những người lính biên phòng Đại đội 215 và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo có cuộc gặp gỡ, trao đổi tình hình thực hiện nhiệm vụ liên quan đến bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh - trật tự khu vực biên giới.

Cán bộ, chiến sĩ Đại đội 215 và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo trao đổi tình hình thực hiện nhiệm vụ của hai đơn vị

Đại diện Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo thông tin trong 6 tháng đầu năm 2022, khu vực biên giới do đơn vị phụ trách cơ bản ổn định, tuy nhiên còn một số tình hình có tác động ảnh hưởng đến nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới. Trong đó, về phía ngoại biên cơ bản ổn định, qua công tác nắm tình hình chưa phát hiện hoạt động chống phá chính quyền bạn (Lào), tuy nhiên nổi lên là hoạt động tội phạm và tệ nạn ma túy, các hoạt động khai thác quặng sắt sát biên giới. Về phía nội biên, xuất nhập cái trái phép, vi phạm quy chế biên giới, hoạt động tôn giáo trái pháp luật, hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại, trộm cắp tài sản; khai thác mua bán, vận chuyển lâm sản vẫn diễn ra…

Thời gian qua, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Lào, đặc biệt là Đại đội 215, chủ động phối hợp nắm, đánh giá đúng tình hình, kịp thời tham mưu cho cấp trên của mỗi bên giải quyết tốt những vấn đề liên quan đến chủ quyền lãnh thổ, an ninh - trật tự khu vực biên giới không để bị động, bất ngờ. Theo đó, duy trì nghiêm công tác quản lý, kiểm soát xuất, nhập cảnh tại cửa khẩu, tổ chức tuần tra đơn phương, song phương; tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân hai bên biên giới qua lại mua bán, trao đổi hàng hóa, đồng thời phối hợp đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy, xuất nhập cảnh trái phép; tăng cường các hoạt động đối ngoại biên phòng kết hợp với đối ngoại Nhân dân. Duy trì có hiệu quả công tác kết nghĩa 2 bên biên giới nhằm trao đổi, tạo niềm tin giữa lực lượng bảo vệ và nhân dân 2 bên biên giới, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Cán bộ, chiến sĩ Đại đội 215 chụp ảnh lưu niệm với Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo

Trung tá Thy Khăm Phon, Đại đội trưởng Đại đội 215 thông tin cho chúng tôi về vai trò, nhiệm vụ của Đại đội 215 cũng như những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ ở địa bàn rộng, đồi núi, cách xa trung tâm huyện Viêng Xay và thị xã Sầm Nưa. Theo đó, Đại đội 215 bao gồm 78 đồng chí, có 6 trạm trực thuộc, đại đội phụ trách 107 km đường biên giới tiếp giáp với các huyện Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn (Thanh Hóa), 46 cột mốc (từ cột mốc 288 đến cột mốc 333), 2 cửa khẩu (CKQT Nậm Xôi và cửa khẩu bản Bó, 3 lối mở (Ché Phái, Khằm Nàng, Lán Thong). Thời gian qua, trên khu vực biên giới đại đội phụ trách vẫn còn xảy ra tình trạng buôn lậu, buôn bán ma túy, khai thác gỗ… Đại đội 215 phối hợp với lãnh đạo huyện Viêng Xay, lực lượng chức năng của Việt Nam thực hiện theo biên bản hợp tác về tuần tra song phương giữa tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn, Đại đội 215 và các đồn biên phòng bên Việt Nam; làm tốt nhiệm vụ ngăn chặn hành vi vi phạm xuất nhập cảnh qua biên giới, tăng cường các hoạt động giao lưu, trao đổi tình hình với lực lượng bảo vệ biên giới của Việt Nam, giao lưu nhân dân, duy trì tốt hoạt động kết nghĩa, góp phần ổn định tình hình chính trị khu vực biên giới.

Phụ trách ở địa bàn rộng, đồi núi cao hiểm trở, cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn, khó khăn, nhưng vượt lên gian khó, những người lính biên phòng Đại đội 215 và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã và đang chung tay bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới.

Phóng viên Báo Thanh Hóa cùng đại diện Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đến thăm bà con bản Lơi, cụm Mường Pún, huyện Viêng Xay

Tiếp tục hành trình, theo chân những cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo chúng tôi đến thăm bà con bản Lơi, cụm Mường Pún, huyện Viêng Xay là bản kết nghĩa với bản Na Mèo, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn theo mô hình kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới giữa tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn. Ông Sỏn Mạ Ny Lợi Bủa My Xay, Trưởng bản kiêm Bí thư chi bộ bản Lơi thông tin khái quát tình hình đời sống bà con, phát triển kinh tế - xã hội của bản cho chúng tôi nắm được. Thời gian qua, do ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19 nên hoạt động qua lại, thăm thân giữa Nhân dân hai bản có phần hạn chế, từ khi dịch bệnh ổn định người dân qua lại, thăm thân, trao đổi hàng hóa được thuận lợi hơn. Người dân bản Lơi chủ yếu làm nương rẫy, trồng trọt, chăn nuôi. Những năm qua, bà con bản Lơi được bộ đội biên phòng, bà con Nhân dân bản biên giới của huyện Quan Sơn giúp đỡ, hỗ trợ trong phát triển kinh tế, giúp đỡ các cháu học sinh theo chương trình “Nâng bước em tới trường”.

Cán bộ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo thăm hỏi, làm việc với ban quản lý bản Lơi, cụm Mường Pún, huyện Viêng Xay

Vừa qua, bản Lơi và bản Na Mèo đã tổ chức chương trình kết nghĩa trong giai đoạn tiếp theo. Theo Trưởng bản kiêm Bí thư chi bộ bản Lơi Sỏn Mạ Ny Lợi Bủa My Xay thì thông qua hoạt động kết nghĩa, Nhân dân hai bên biên giới nâng cao ý thức, trách nhiệm đối với chủ quyền lãnh thổ quốc gia, cùng chia sẻ, giúp đỡ nhau trong phát triển kinh tế - xã hội, xây đắp tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống. Đặc biệt, thông qua các hoạt động đối ngoại Nhân dân, hai bên cùng nhau phản bác luận điệu xuyên tác của các thế lực thù địch, phá tan âm mưu chia rẽ mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị Thanh Hóa – Hủa Phăn, Việt Nam – Lào.

Được biết, nhằm thắt chặt tình hữu nghị thủy chung mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, hàng năm lãnh đạo 2 tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn, các địa phương kết nghĩa của hai tỉnh duy trì đình kỳ mỗi năm một lần gặp gỡ, nhằm đánh giá kết quả thực hiện thỏa thuận hợp tác trong thời gian qua, thống nhất ký kết nội dung hợp tác cho những năm tiếp theo. Trên cơ sở thỏa thuận hợp tác kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh giữa hai tỉnh, các huyện giáp biên tiếp giáp với tỉnh Hủa Phăn cũng thống nhất chủ trương và xây dựng kế hoạch thực hiện việc kết nghĩa giữa các cặp huyện hai bên biên giới, các cặp bản khu vực biên giới, bảo đảm nguyên tắc tôn trọng chủ quyền của mỗi quốc gia, phù hợp với hiệp định, quy chế biên giới mà hai nước, hai tỉnh đã ký kết. Từ năm 2014, hai tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn triển khai mô hình kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới tại các cặp bản ở xã Na Mèo, huyện Quan Sơn và bản Lơi, cụm Mường Pún, huyện Viêng Xay; cặp bản Hin, xã Mường Chanh (Mường Lát) và bản Bó, cụm Mường Cánh (Viêng Xay); cặp bản Kéo Hượn, xã Nhi Sơn (Mường Lát) và bản Khằm Nàng, cụm Nặm Ngà (Viêng Xay)… Đến nay, bộ đội biên phòng hai tỉnh tiếp tục phối hợp với các huyện miền núi tổ chức kết nghĩa thêm các cặp bản dọc biên giới hai tỉnh, nâng tổng số các địa phương kết nghĩa trên tuyến biên giới Thanh Hóa – Hủa Phăn lên 17 cặp bản, cụm bản.

Chia tay bản Lơi, chúng tôi về đến Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo khi trời đã tối. Sau những ngày cùng chúng tôi đến thăm, làm việc ở các huyện Viêng Xay, Sầm Tớ, anh Lăm Thong và anh Khon (Sở Ngoại vụ tỉnh Hủa Phăn) trở về thị xã Sầm Nưa, còn chúng tôi xuôi về thành phố Thanh Hóa, kết thúc những ngày dài khám phá mảnh đất, con người Hủa Phăn. Trên chuyến xe khách trở về thành phố Thanh Hóa, điều thú vị là chuyến xe cũng chỉ có 7 người. Chúng tôi gặp lại một chị đi thăm thân từ Viêng Xay trở về, hai cô sinh viên từ Sầm Nưa sang Việt Nam đi học, hai cô phóng viên trở về sau chuyến công tác và 2 người lái xe khách đều đặn xuất phát từ thành phố Thanh Hóa đi Sầm Nưa và ngược lại. Dọc con đường nơi biên giới, ca khúc “Tình Việt Lào” của nhạc sĩ Hồ Hữu Thới vang lên trong tôi:

“Em ở bên này Tây Trường Sơn

Anh ở bên này Đông Trường Sơn.

Ta gửi cho nhau câu hát ân tình

Câu hát dân ca của Lào xủng Lùm Lào Thơng

Câu hát dân ca của quê mình quan họ

Đến với nhau, người ở đừng về.

Em ở bên Tây, anh ở bên Đông.

Hai nước nghe chung tiếng gà gáy sáng.

Đất nước Chăm Pa, đất nước Tiên Rồng.

Chung bước bên nhau xây đắp mối tình

Tình Việt - Lào anh em, tình Việt - Lào anh em.

Mãi mãi không bao giờ phai.”

Cuộc đời là những chuyến đi dài không nghỉ và hạnh phúc chính là luôn có những người đồng hành, tiếp thêm sức mạnh cùng tiến về phía trước. Chúng tôi đã có những ngày ý nghĩa, đặc biệt trên mảnh đất Hủa Phăn. Chưa cần những điều lớn lao mà xuất phát từ sự chân thành, giản dị ở những con người mà chúng tôi được gặp gỡ, đã giúp chúng tôi cảm nhận nhiều hơn về tình cảm hữu nghị, đoàn kết, sợi dây bó giữa hai dân tộc Việt – Lào.

Ngọc Huấn - Nguyên Mai