Về Nga Sơn "săn" ốc núi

(VH&ĐS) Với người dân Nga Sơn, mùa hạ cũng là mùa của ốc núi. Ốc núi có thể được coi là một món đặc sản của vùng đất này, bởi phải vượt qua rất nhiều ngọn núi, vào tận thung sâu mới bắt được ốc. Hơn nữa, ốc núi vừa có vị ngon, lại có thể chữa bệnh.

Món lạ, bài thuốc hay

Được sự giới thiệu của một người bạn quê ở Nga Sơn, lại đúng vào dịp mùa mưa đã đến, tôi gợi ý người bạn cho về quê để được một lần mục sở thị về món ăn lạ này. May cho tôi, sau đêm mưa tầm tã, tôi đã được cùng chủ nhà và mấy bà hàng xóm í ới lên non bắt ốc về ăn.

Chuẩn bị đồ nghề gồm bao tải, găng tay, ủng,… Từ xóm 12 - Nga An vào khu vực chân núi không xa lắm, nhưng do trời mưa, nên con đường trở nên khó khăn, đã có người ì ạch ngã do trơn trượt. Rồi phải leo trèo lên những ngọn núi, vượt nhiều thung sâu tôi đã thấm mệt. Thế mới biết, món ốc núi quý giá vô cùng.

Sau khi vượt qua rất nhiều thung lũng khác nhau như: Thung Phướn, Thung Xối, Thung Cừ,… cuối cùng, chúng tôi cũng đến được nơi có sản vật trời ban. Ốc nằm rải rác ở trong các lùm cây to, những nơi ẩm ướt, hoặc các vách đá,… Ốc núi cũng có hình dạng xoắn trôn như ốc thường, nhưng không xoắn theo chiều từ trên xuống mà xoắn ngang. Thế nên nó có mình dẹt chứ không nhọn. Nhìn bề ngoài con ốc núi rất đẹp, với nhiều đường vân khác nhau như những bức vẽ. Tôi đồ rằng, vỏ ốc núi cũng có thể làm được đồ trang sức, mỹ nghệ.

Để bắt được ốc núi, cung đường đi không hề đơn giản.

Ốc núi trú ngụ ở sâu trong các vách đá, ăn lá cây ở rừng. Khi có mưa, chúng bò ra những điểm quen thuộc là những bụi cỏ Xạc, cỏ Gắm,.. Bởi sau khi mưa xong, những bụi cây này vẫn còn nguyên sự ẩm ướt.

Để không bị chồng chéo nhau, mọi người tản ra theo nhiều hướng đi tìm ốc núi. Phải chịu khó vạch các kẽ đá, lùm cây, bụi cỏ gai,… mới thấy được nhiều "chiến lợi phẩm". Vừa nhanh tay nhặt những con ốc to tròn bỏ vào bao tải, cô Minh người cùng đi vừa kể cho tôi nghe về những công dụng của ốc núi. Theo như lời cô, “Vì ốc núi chỉ ăn các loại lá rừng, trong đó có nhiều cây thuốc nam có tác dụng chữa bệnh. Vậy nên, ăn ốc núi rất lành. Nhiều người ăn các loại ốc khác thì bị đau bụng, còn ăn ốc núi thì khỏi phải lo. Người dân nơi đây, thường cho trẻ con ăn ốc núi để chữa bệnh Cam, Sài, những căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ”.

Ốc núi có hình thù và đường vân rất đẹp, có thể làm đồ mỹ nghệ.

Món ngon từ ốc núi Nga Sơn!

Thành quả của gần 2 tiếng đồng hồ làm việc là mấy bao tải ốc núi, ước chừng mỗi người cũng được khoảng 10 - 15kg. Ngay khi vừa về tới nhà, các cô chú đã nhanh chóng tiến hành công việc rửa ốc. Cô Minh chọn ra những con ốc nhìn to vừa phải, cô bảo hôm nay sẽ chế biến những món ăn từ ốc để thiết đãi tôi. Theo như lời cô Minh, người ta có thể chế biến ốc núi thành nhiều món khác nhau, nhưng người dân nơi đây, thường luộc ốc rồi chấm với mắm tỏi ớt và kẹp bánh đa, người nào cầu kỳ hơn thì có thể làm món ốc xào măng. Nghe cô Minh giới thiệu tôi cứ háo hức, mong sao cho đến bữa trưa để được thưởng thức món ăn đặc biệt này.

Mùa bắt ốc núi cũng là mùa gặt, thành ra không phải gia đình nào cũng tranh thủ được thời gian đi bắt ốc núi. Thế nên khi cô Minh đang chuẩn bị món ăn, tôi đã thấy vài người đến mua cả yến ốc. Vì đều là những người trong xóm nên cô Minh bán với giá “ưu đãi” là 30.000đ/kg. Tuy nhiên theo như lời cô kể, nếu đem ra chợ bán, giá cả thường là 40.000đ - 50.000đ/kg. Chính vì bán được giá, nên ai cũng hồ hởi hẹn nhau đợi cơn mưa sau lại đi bắt ốc.

Trò chuyện với những người dân nơi đây, ai cũng hào hứng kể cho tôi nghe những câu chuyện thú vị xoay quanh chuyện đi bắt ốc núi. “Mùa hè mà được ăn ốc núi thì ngon tuyệt. Ốc có vị thanh mát, ăn giòn. Nhiều người chưa ăn ốc núi quen thì không thích phần ruột cho lắm. Nhưng ăn phần ruột ấy mới là ngon nhất, vì ruột ốc có nhiều loại lá cây chữa bệnh” - một người dân kể.

Mọi người cùng thưởng thức "chiến lợi phẩm" sau chuyến vượt núi đi săn.

Ốc núi là món đặc sản của người dân Nga Sơn. Đôi khi, ốc núi còn được đánh giá là một thứ hàng hiếm, bởi chỉ sau khi mưa to, mới có thể đi bắt về. Thế nên, với họ, nguồn lợi nhuận thu được từ ốc không hề nhỏ.

Tôi đã vui đã được “trải nghiệm” chuyến hành trình thú vị cùng những người dân nơi đây và được thưởng thức một món ngon, đặc sản của vùng đất. Hẹn một ngày không xa, lại được trở về miền quê huyền thoại này để khám phá bao điều thú vị đang chờ đón.

Ngô Mai Nga