Một ngày ở Trung tâm Chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí khu vực miền núi Thanh Hóa

Là đơn vị nhà nước, được Chủ tịch UBND tỉnh ra Quyết định 3985/QĐ-UBND để thành lập từ tháng 10-2015, nhưng đến tháng 8-2016, Trung tâm Chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí khu vực miền núi Thanh Hóa mới hoàn thành một phần cơ sở hạ tầng để đi vào hoạt động. Đến nay, Trung tâm đang chăm sóc, điều trị cho 129 đối tượng tâm thần, rối nhiễu tâm trí của 11 huyện miền núi cùng 4 huyện lân cận là Thọ Xuân, Vĩnh Lộc, Triệu Sơn và Yên Định.

Nằm ẩn mình trong một thung lũng rộng lớn nên thơ và xanh mướt của xã Minh Tiến (Ngọc Lặc), Trung tâm có lợi thế bởi sự trong lành, tĩnh lặng và rộng rãi để điều trị, phục hồi chức năng cho người bệnh.

5 giờ sáng, các bệnh nhân được đánh thức, hướng dẫn gấp chăn màn, vệ sinh cá nhân và tập thể dục.

Sau khi ăn sáng, tùy từng nhóm bệnh nhân với mức độ bệnh nặng - nhẹ khác nhau sẽ được hướng dẫn lao động trong khuôn viên Trung tâm. Đây là một trong các liệu pháp điều trị để người bệnh tiếp xúc, vận động cơ, phục hồi nhiều khả năng để dần tái hòa nhập cộng đồng.

Cơm, nước được đun nấu bằng hệ thống lò hơi củi để tiết kiệm chi phí, tăng khẩu phần ăn cho người bệnh theo định mức.

Các cán bộ ở nhiều khâu khác nhau, nhưng đều là nhân viên nấu ăn. Do thiếu nhân lực nên vào giữa buổi sáng và cuối buổi chiều, có khi các thành viên Ban Giám đốc cũng xuống nhặt rau, cùng tham gia nấu cơm cho người bệnh.

Ngô, thực phẩm, rau củ quả ở đây chủ yếu do đơn vị tự tổ chức tăng gia nên đa phần sản phẩm sạch, gần như được sản xuất tại chỗ.

Chỉ 29 người, gồm cả lãnh đạo, cán bộ, người lao động hợp đồng nhưng phục vụ, điều trị và phục hồi chức năng cho gần 130 người bệnh thuộc đối tượng không bình thường nên mỗi người đều phải “kham” nhiều công việc. Nhiều cán bộ vừa đóng vai người chăm sóc bệnh nhân, vừa tham gia tăng gia sản xuất, thợ xây chuồng trại, thợ hàn cửa, chăn nuôi, trồng rừng… bởi đa phần các hoạt động kinh tế ở đây đều tự cung, tự cấp.

Các suất ăn cho người bệnh hằng ngày được các cán bộ Trung tâm chuẩn bị.

Do tính chất đặc thù, nên khâu ăn uống cũng được các cán bộ giám sát, điều tiết. Từng đối tượng bệnh nhân mức độ nặng - nhẹ khác nhau được bố trí ngồi chung bàn. Trong lúc ăn, cũng có cán bộ đứng bên điều tiết, hướng dẫn...

Khâu cấp phát thuốc cho 129 bệnh nhân cũng được các bác sỹ, điều dưỡng chuẩn bị từ chiều. Thuốc của mỗi người được bỏ vào một lọ thủy tinh nhỏ có ghi tên để tránh nhầm lẫn.

Tránh tình trạng bệnh nhân tâm thần, rối nhiễu tâm trí vứt bỏ hoặc giấu không uống thuốc nên khi được phát thuốc, từng bệnh nhân phải uống trước mặt cán bộ y tế ở đây. Sau khi uống thuốc, các bệnh nhân được hướng dẫn đi ngủ, nhưng các cán bộ Trung tâm vẫn phải chia ca túc trực cả đêm.

Ngoài lao động phục hồi và các phương pháp điều trị phụ trợ thì thuốc uống có vai trò quan trọng với bệnh nhân tâm thần, rối nhiễu tâm trí nơi đây. Tuy nhiên, định mức thuốc của bệnh nhân hiện mới 70 nghìn đồng/tháng, Trung tâm đang kiến nghị tỉnh nâng định mức thuốc lên 280 nghìn đồng/bệnh nhân/tháng.

Lê Đồng