Nga Sơn: Nỗ lực thực hiện tiêu chí nước sạch xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu

Nga Sơn là một trong những huyện ven biển của tỉnh Thanh Hóa, về đích NTM năm 2019. Sau khi được công nhận hoàn thành Chương trình Mục tiêu quốc gia XDNTM, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân đã nỗ lực tiếp tục duy trì các tiêu chí NTM. Năm 2020, Nga Sơn đã có 2 xã về đích NTM nâng cao. Tuy vậy, từ năm 2021-2022 theo kế hoạch Nga Sơn có một số xã về đích NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu nhưng không đạt mục tiêu đề ra, nguyên nhân chủ yếu là vướng tiêu chí nước sạch.

Một hộ dân xã Nga An đã dùng nước sạch.

Được biết, Nga Sơn hiện có 3 nhà máy nước sạch: Trung tâm nước sinh hoạt và Vệ sinh môi trường nông thôn phục vụ cho các xã, thị trấn và vùng ven biển của Nga Sơn đã lắp đặt từ trước. Còn Nhà máy nước sạch Nam Nga Sơn tại xã Nga Thắng do Công ty CP Xây dựng và Tự động hóa Đức Anh làm chủ đầu tư, có công suất thiết kế 9800m3/ngày đêm với tổng mức đầu tư gần 100 tỷ đồng đảm bảo nước sạch cho 6 xã phía nam huyện Nga Sơn và Nhà máy nước sạch phía Bắc đóng tại xã Nga Thiện với công suất 10000m3/ngày đêm được đầu tư 115 tỷ đồng phục vụ nước sạch cho 8 xã phía bắc của Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng VN1. Cả 2 nhà máy nước sạch Nam Nga Sơn và Bắc Nga Sơn đều được Chủ tịch UBND tỉnh cấp giấy phép đầu tư bằng nguồn vốn của doanh nghiệp và vốn vay ngân hàng đã hoàn thành và đi vào hoạt động. Nhà máy nước sạch Bắc Nga Sơn mới đạt 30% công suất thiết kế, Nhà máy nước sạch Nam Nga Sơn đạt 19,6%. Tại xã Nga An đang xây dựng xã NTM kiểu mẫu, theo Chủ tịch UBND xã – ông Trần Công Văn cho biết mới có 500/2.200 hộ sử dụng nước sạch. Hiện có 4 tổ đang làm nước sạch và phấn đấu đến cuối năm 2023 sẽ đạt được mục tiêu đề ra. Hiện xã Nga Hải đang XDNTM nâng cao cũng chưa đạt tiêu chí nước sạch và đang nỗ lực cuối năm hoàn thành...

Theo đánh giá của lãnh đạo Nhà máy nước sạch Bắc Nga Sơn: Hiện nhà máy đã đấu nối được đường ống hơn 3.000 hộ dân, công suất sử dụng mới đạt 1/3, trong đó có 300 hộ đã đấu nối đường ống nhưng chưa sử dụng nước sạch. Nguyên nhân chủ yếu là người dân còn sử dụng nước mưa, mặc dù công ty đã thông báo đến từng thôn, vận động qua các cuộc họp, hội nghị tại nhà văn hóa thôn. Công ty đang sử dụng 3 nấc thang nước sinh hoạt cho người dân theo quy định của nhà nước. Còn tiền thu đấu nối đường ống lắp đặt từ đường nhánh vào đến hộ gia đình đợt 1 là 4,5 triệu đồng/hộ; đợt 2 là 5 triệu đồng/hộ. Số tiền này không phải người dân đóng góp cổ phần vào doanh nghiệp mà để lắp đặt từ đường ống nhánh đến đồng hồ của các hộ dân, gồm: mua đồng hồ nước, rắc co, van khóa, công lắp đặt đường ống. Đối với Nhà máy nước sạch Nam Nga Sơn, xã Nga Bạch mới đạt 0,07%, còn xã Nga Thạch đang phấn đấu về đích NTN nâng cao mới đạt 14,2%. Theo ông Mai Văn Năm - Chủ tịch UBND xã Nga Thạch chia sẻ: Xã mới đạt 14/19 tiêu chí nâng cao, riêng tiêu chí nước sạch rất khó khăn vì người dân chưa đồng thuận, trong khi đã họp cán bộ mở rộng xuống tận chi bộ. Ông mong muốn được giảm tiền lắp đặt đường ống, bớt khó khăn cho hộ dân. Theo đánh giá của bà Trần Thị Hiền - Trưởng phòng tổ chức của Công ty Cổ phần Xây dựng và Tự động hóa Đức Anh thì: Nhà máy đã đi vào hoạt động từ tháng 10-2022, đến thời điểm này người dân sử dụng nước sạch còn rất thấp vì tư tưởng còn sử dụng nước giếng khoan và nước mưa, mặc dù nguồn nước bị ô nhiễm. Công ty đã phải đầu tư một khoản tiền rất lớn để xây dựng nhà máy, đến thời điểm này đang phải bù lỗ, vì phải vay nguồn vốn từ ngân hàng OCB và không được nhà nước hỗ trợ. Khi nhà máy đang đấu nối đường ống đến các xã thì lại gặp khó khăn vì đường ống phải qua đường 10 và đường 524 nên tạm dừng để xin giấy phép của Cục Đường bộ Việt Nam.

Nga Sơn đang phấn đấu năm 2023 có 4 xã về đích NTM nâng cao: Nga Yên, Nga Liên, Nga Thạch, Nga Hải và xã Nga An đạt NTM kiểu mẫu. Để đạt mục tiêu này, các xã đang nỗ lực phấn đấu hoàn thành các tiêu chí đề ra, nhất là tiêu chí nước sạch. Theo quy định tại số 33/2022/QĐ - UBND tỉnh ngày 10-8-2022 đối với tiêu chí số 18 về chất lượng môi trường sống phải đảm bảo tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch theo tiêu chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung phải đạt ≥55%. Đây là tiêu chí khó đối với huyện Nga Sơn. Vì thế, mới đây UBND huyện cũng đã có Công văn số 2254/UBND-NN ngày 23-8-2023 “Về việc nâng cao tỷ lệ hộ dân tham gia sử dụng nước sạch trên địa bàn huyện” đối với các xã có 2 nhà máy trên, trong đó UBND các xã phải thực hiện tốt văn bản chỉ đạo của tỉnh về chương trình nước sạch, tăng cường công tác tuyên truyền cho Nhân dân bằng nhiều hình thức để người dân hiểu rõ tác dụng của nước sạch đối với bản thân, gia đình và xã hội. Từ đó vận động các hộ gia đình, các đơn vị trên địa bàn tham gia sử dụng nước sạch, đảm bảo sức khỏe. Phối hợp tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, lắp đặt đường ống cung cấp nước tới các hộ dân và bảo vệ tốt đường ống, cơ sở vật chất của doanh nghiệp. Trong đó có việc nắm bắt dư luận Nhân dân về chất lượng nước sạch, phục vụ của doanh nghiệp để kịp thời chỉ đạo...

Với sự quyết tâm cao của cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể từ huyện đến sơ sở, sự vào cuộc của Nhân dân, hy vọng huyện Nga Sơn sẽ tạo được sự đồng thuận và các xã sớm về đích NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Bài và ảnh: Đức Vũ