Ngăn tình trạng xây dựng không phép, sai phép ở các đô thị

Trước đây, TP Thanh Hóa được ghi nhận là địa phương có nhiều nổi cộm trong trật tự xây dựng với số vụ liên quan đến xây dựng sai phép, không phép được lực lượng chức năng phát hiện, xử lý lên đến hàng trăm vụ mỗi năm. Từ khi thực hiện Chỉ thị số 12 ngày 4-6-2021 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc "Tăng cường công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa”, tình trạng vi phạm như xây dựng không phép, sai phép trên địa bàn thành phố đã có nhiều chuyển biến tích cực. Điều đó được minh chứng qua số vụ vi phạm trong xây dựng được phát hiện, xử lý năm sau giảm hơn năm trước. Nếu như năm 2020, Đội Kiểm tra quy tắc đô thị thành phố phát hiện, xử lý 149 trường hợp xây dựng không phép, sai phép, sai thiết kế..., đến năm 2021, giảm xuống còn 101 trường hợp.

Dự án White Palace vi phạm chỉ giới xây dựng đã được Thanh tra tỉnh yêu cầu tháo dỡ.

Trong số những trường hợp vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn TP Thanh Hóa thời gian qua, Thanh tra tỉnh đã vào cuộc thanh tra toàn diện và đã chỉ ra hàng loạt sai phạm về quy hoạch, đất đai, trình tự thủ tục đầu tư, xây dựng tại 5 dự án đầu tư tại khu vực nút giao Đại lộ Võ Nguyên Giáp và đường SCESP. Cụ thể, tại Dự án Tổ hợp khách sạn, thương mại Tự lập Plaza, Tổng Công ty Đầu tư Hà Thanh - Công ty cổ phần đã xây dựng nhà 3 tầng nổi, 1 tầng hầm tại vị trí được cấp phép xây dựng khách sạn, thương mại có chiều cao 16 tầng, không phù hợp với tổng mặt bằng xây dựng; tiến độ thực hiện dự án chậm 43 tháng kể từ ngày được bàn giao đất thực địa, thuộc trường hợp vi phạm Luật Đất đai 2013. Dự án Trung tâm thương mại tổng hợp và showroom ô tô Ford Thanh Hóa của Công ty TNHH Thương mại ô tô Thanh Hóa, hạng mục xây dựng công trình chưa đảm bảo quy mô theo tổng mặt bằng xây dựng và giấy phép xây dựng, tiến độ sử dụng đất chậm 60 tháng...

Tình trạng xây dựng không phép, sai phép cũng xảy ra khá phổ biến trên địa bàn thị xã Nghi Sơn, khi trong năm 2021 có 124 trường hợp vi phạm được Đội quy tắc đô thị của thị xã kiểm tra, phát hiện và xử lý. Điều đáng nói trong số các trường hợp vi phạm trên, có đến 117 trường hợp vi phạm xây dựng không có giấy phép, còn lại là những trường hợp xây dựng sai phép. Đối với các trường hợp không có giấy phép xây dựng, UBND các xã, phường đã yêu cầu các hộ dừng thi công, đồng thời, hướng dẫn các hộ làm hồ sơ xin cấp phép xây dựng. Ngoài phát hiện, xử lý các trường hợp xây dựng sai phép, không phép, Đội Kiểm tra, quy tắc Đô thị thị xã còn phát hiện 15 trường hợp xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, đất lấn chiếm và đã vận động tháo dỡ, tổ chức tháo dỡ.

Xây dựng không phép, sai phép không chỉ xảy ra trên địa bàn TP Thanh Hóa hay thị xã Nghi Sơn mà nhiều khu đô thị khác trên địa bàn tỉnh như thị xã Bỉm Sơn, TP Sầm Sơn... đều có tình trạng này. Ngăn tình trạng xây dựng không phép, sai phép, chính quyền các địa phương, trong đó Đội Kiểm tra Quy tắc đô thị là lực lượng nòng cốt đã tăng cường kiểm tra nhằm phát hiện, xử lý kịp thời. Theo Thanh tra Sở Xây dựng, năm 2021 các địa phương trong tỉnh đã phát hiện 326 công trình vi phạm về trật tự xây dựng ở khu đô thị, đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 137 công trình với tổng mức tiền xử phạt là 2,35 tỷ đồng;...

Nói về nguyên nhân của những sai phạm trong xây dựng, ông Mai Văn Tuấn, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng, cho rằng: Ngoài ý thức chấp hành pháp luật về xây dựng của một số tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng chưa tốt thì số lượng cán bộ chuyên môn quản lý về xây dựng ở các địa phương còn mỏng và hạn chế năng lực chuyên môn, lại kiêm nhiệm nhiều lĩnh vực nên việc kiểm tra, phát hiện vi phạm còn chậm, xử lý vi phạm còn lúng túng. Mặt khác, trách nhiệm trong quản lý nhà nước về quy hoạch, trật tự xây dựng tại một số địa phương chưa cao; công tác lãnh, chỉ đạo chưa sâu sát, quyết liệt, kịp thời để chỉ đạo xử lý dứt điểm vi phạm. Một số cán bộ được giao làm công tác quản lý nhà nước tại địa phương thiếu tính chủ động, có biểu hiện ngại khó, đùn đẩy trách nhiệm, không kiểm tra, phát hiện kịp thời, không có biện pháp ngăn chặn ngay từ ban đầu và xử lý dứt điểm, dẫn tới nhiều trường hợp vi phạm với quy mô lớn, khó giải quyết thì mới báo cáo lên cấp trên...

Vì vậy, để ngăn chặn tình trạng xây dựng sai phép, không phép ở các khu đô thị trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, ông Mai Văn Tuấn cho rằng, cần phải tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, đó là: Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền các quy định pháp luật về xây dựng bằng nhiều hình thức nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm và sự đồng thuận của Nhân dân. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm, kịp thời các tổ chức, cá nhân vi phạm về trật tự xây dựng. Kiên quyết áp dụng biện pháp buộc tháo dỡ công trình vi phạm theo quy định, đảm bảo thực hiện nghiêm kỷ cương pháp luật. Kiện toàn và nâng cao năng lực bộ máy quản lý xây dựng của chính quyền địa phương. Rà soát năng lực cán bộ làm công tác quản lý về xây dựng, sớm xây dựng kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu công tác quản lý; phối hợp với các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh thường xuyên hướng dẫn, tổ chức tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác quản lý trật tự xây dựng ở cấp xã, phường, thị trấn. Thanh tra Sở Xây dựng cần tiếp tục tham mưu cho Giám đốc Sở định kỳ ban hành các văn bản để đôn đốc UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm về quy hoạch, trật tự xây dựng trên địa bàn quản lý...

Bài và ảnh: Minh Xuyên