Sản xuất và tiêu dùng xanh thời đại 4.0

Sản xuất và tiêu dùng xanh không chỉ là lĩnh vực kinh doanh tiềm năng mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng lối sống thân thiện với môi trường, sản xuất sạch, tiêu dùng bền vững…

Chuỗi cafe Hào sử dụng cốc giấy khi ship hàng cho khách nhằm bảo vệ môi trường.

Từ sản xuất xanh...

Nắm bắt xu hướng tiêu dùng xanh của khách hàng và tình yêu đối với các sản phẩm thân thiện với môi trường, ngay từ năm 2015, vợ chồng anh Nguyễn Mạnh Cường - chị Hoàng Thị Luật ở thôn Yên Ninh, xã Yến Sơn (Hà Trung) đã thành lập Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại BamBoo Vina, chuyên sản xuất sản phẩm đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ, nội thất từ tre, luồng.

Hài lòng nhìn lại hành trình gần 6 năm “ăn, ngủ” với tre, luồng, chị Hoàng Thị Luật cho biết: Tre, luồng vốn là cây nguyên liệu thế mạnh của tỉnh ta, nhưng khi bán để làm nguyên liệu thô thì giá trị thương mại rất thấp, hoặc ngâm ủ, chế biến thường xả thải làm ô nhiễm môi trường... Trăn trở sản xuất phải gắn liền với tái tạo, an toàn cho người sử dụng và bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao giá trị thương mại của sản phẩm, góp phần nâng cao đời sống của bà con vùng nguyên liệu, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại BamBoo Vina đã đầu tư hàng chục tỷ đồng mua sắm mới toàn bộ hệ thống máy cắt và máy tạo khối sản phẩm từ tre luồng. Công ty tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất khép kín, sơn phủ, sấy, tẩm keo, ép thủy lực, xử lý rác thải… đảm bảo an toàn sức khỏe người tiêu dùng, thân thiện với môi trường. Mỗi tháng công ty tiêu thụ khoảng 300 tấn nguyên liệu thô, doanh thu đạt từ 800 triệu - 1,2 tỷ đồng. Sản phẩm của công ty không chỉ tiêu thụ trong tỉnh, trong nước mà còn làm hài lòng những thị trường khó tính như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Pháp, Mỹ... Vừa qua, bộ sản phẩm dụng cụ nhà bếp của công ty được công nhận sản phẩm đạt chất lượng OCOP 4 sao của tỉnh. Công ty đang hướng đến nâng cấp sản phẩm trở thành sản phẩm OCOP quốc gia, đồng thời, tiếp tục hoàn thiện thêm sản phẩm ghế tre thư giãn đề nghị tỉnh đánh giá, công nhận sản phẩm OCOP 4 sao.

Thời gian qua, mặc dù dịch, bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, nhưng Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại BamBoo Vina vẫn hoạt động, duy trì việc làm cho người lao động. Các sản phẩm của công ty được bán trên các sàn thương mại điện tử như Lazada, Tiki, Shopee... Dự kiến trong tháng 9-2021, công ty sẽ chính thức đưa các sản phẩm tre luồng “made in Thanh Hóa” lên kệ hàng thương mại điện tử quốc tế Amazon.

Xu hướng sản xuất và tiêu dùng xanh đã kéo theo sự phát triển nở rộ của các chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch, đáp ứng nhu cầu thực phẩm sạch, rõ nguồn gốc xuất xứ cho người dân. Nhiều cửa hàng cà phê, trà sữa... cũng chuyển sang kinh doanh theo xu hướng xanh, bằng cách sử dụng ống hút tre thay cho ống hút nhựa; hạn chế sử dụng các loại nước đóng chai có bao bì khó phân hủy; chỉ sử dụng túi giấy, cốc giấy thay thế các sản phẩm từ nhựa, nilon… Nhiều siêu thị lớn cũng chung tay, nỗ lực giảm thiểu việc sử dụng túi nilon, rác thải nhựa bằng cách sử dụng lá chuối, hoặc túi giấy gói, đựng rau củ, thực phẩm;…

Tại TP Thanh Hóa, chuỗi cửa hàng cafe Hào đã chuyển sang kinh doanh theo xu hướng xanh từ 3 năm trước. Chị Nguyễn Thị Vân, Quản lý chuỗi cửa hàng này chia sẻ: Tại cafe Hào chỉ sử dụng cốc inox, thủy tinh tại quán và cốc giấy khi ship hàng cho khách. Bàn ghế tại cafe Hào cũng chủ yếu sử dụng chất liệu gỗ, tạo cảm giác gần gũi, thân thiện với thiên nhiên, đồng thời bảo vệ môi trường sống.

Có thể thấy, các hoạt động tuyên truyền, thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng xanh thời gian qua đã góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc sản xuất và tiêu dùng các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Đến tiêu dùng xanh

Không chỉ các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh đang dần chuyển hướng sang sản xuất xanh mà cả người dân cũng đang thay đổi thói quen tiêu dùng, mua sắm.

Chị Hoàng Thu Trang (phường Trường Thi, TP Thanh Hóa) chia sẻ: “Vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm được các bà nội trợ quan tâm hàng đầu để đảm bảo sức khỏe cho gia đình. Do đó, tôi thường lựa chọn đi siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch mua sắm thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng”.

Không chỉ chú trọng đến vấn đề an toàn thực phẩm, nhiều bà nội trợ kỹ tính còn quan tâm đến cả các mặt hàng gia dụng, quan tâm đến việc đóng gói, ưu tiên lựa chọn những sản phẩm được chứng nhận nhãn xanh như: bột giặt, nước rửa chén, bóng đèn huỳnh quang, bao bì nhựa tự phân hủy sinh học dùng gói hàng hóa khi mua sắm… Chị Trịnh Ngọc Thu (phường Ba Đình, TP Thanh Hóa) cho biết: “Trước khi mua bất kỳ sản phẩm nào từ thực phẩm đến hàng tiêu dùng, tôi thường có thói quen đọc các thông tin của sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, xuất xứ. Gia đình tôi thường ưu tiên lựa chọn những sản phẩm đã được chứng nhận của các cơ quan có thẩm quyền, như các sản phẩm OCOP, hoặc các sản phẩm được dán nhãn xanh của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, những sản phẩm này chưa đa dạng và chênh lệnh giá khá lớn so với các sản phẩm thông thường”.

Thực tế cho thấy, việc thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm xanh thay thế sản phẩm thông thường còn rất nhiều khó khăn, trở ngại. Bởi vậy, để sản xuất và tiêu dùng xanh không dừng lại ở một phong trào ngắn ngủi, cần hoàn thiện khung pháp lý khuyến khích. Trong đó, cần có các chính sách phát triển những ngành nghề, lĩnh vực có áp dụng công nghệ sạch; đẩy mạnh xanh hóa sản xuất, ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên, phát triển công nghệ xanh… Đồng thời, phát triển và nhân rộng các mô hình doanh nghiệp xanh; có chính sách hỗ trợ giá đối với các sản phẩm, dịch vụ xanh nhằm kích cầu tiêu dùng. Bên cạnh đó, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, người dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của sản xuất và tiêu dùng xanh đối với môi trường sống và sức khỏe của con người...

Bài và ảnh: Linh Hương