Tin buồn thời 4.0

Hình đại diện Facebook dù chỉ chiếm một diện tích bé xíu nhưng thông tin chứa trong ấy không hề ít. Người dễ tính đăng hình xấu xí, nham nhở làm đại diện; người kỹ càng thì thay ảnh theo mùa, cái nào cái ấy đều trau chuốt xinh đẹp; người nghiêm túc thì đưa chứng minh thư, com-lê, cà vạt trịnh trọng… Cuộc sống muôn hình vạn trạng, mạng ảo nhưng thể hiện rõ con người thật ngoài đời.

Không biết từ bao giờ, khi trong nhà có người ruột thịt mất, thì chủ Facebook đổi hình đại diện thành một màu đen.

2h sáng, điện thoại rung liên tục vì những tin nhắn trong nhóm chát bạn thân. Nhoài người định đặt chế độ im lặng thì chuông điện thoại reo, tôi bật nghe theo phản xạ. Đầu dây bên kia giọng hớt hải: “Biết tin gì chưa? Bố Huân mất rồi”. Tôi giật mình: “Sao lại thế? Lúc tối, chúng mình nhắn tin trong nhóm vừa buôn với Huân hỏi chuyện đưa bố đi khám thế nào, Huân bảo ổn mà”. “Thế mới khổ chứ. Mai bà thu xếp công việc, con cái bắt xe ra sớm đi. Bọn tôi từ Hà Nội xuống thẳng nhà Huân luôn, có gì còn giúp”, đứa bạn sắp xếp xong xuôi thì tắt máy. Tôi bần thần một lúc rồi mò vào Facebook, Huân vừa thay ảnh đại diện bằng hình đen lúc 1 giờ sáng, kèm dòng chữ rành rành: Bố ơi!!!

Mấy năm nay gan của bố Huân không tốt, ở bệnh viện còn nhiều hơn ở nhà nhưng trộm vía ông lạc quan, sinh hoạt điều độ, cơ thể lại thích ứng với thuốc điều trị nên tình hình sức khẻo thời gian gần đây khá khả quan. Nhóm chúng tôi chơi thân với nhau, xem nhau như người nhà nên chuyện về bố mẹ, anh em trong gia đình mỗi người chúng tôi đều biết và thăm hỏi thường xuyên. Sáng nay, trước khi đưa bố đi khám, Huân cũng nhắn tin thông báo, 2 bố còn còn chụp hình tự sướng gửi vào nhóm chát khoe. Trông bố rất tươi tắn, khỏe mạnh. Vậy mà… Tôi triền miên nghĩ ngợi, buồn bã, không tài nào ngủ lại được.

6 giờ sáng, thu xếp xong việc nhà tôi ngồi xe ra Hà Nội. Xe chạy được một quãng thì cậu bạn hôm qua gọi điện, giọng cũng gấp gáp không kém: “Bà đừng ra nữa nhé, bố có bị làm sao đâu. Đêm qua gọi mãi cho nó không được, nhắn tin động viên các kiểu. Sáng nay nó gọi lại giải thích tôi mới biết, sếp Huân bị đột quỵ, ông này Huân quý nên hay gọi là bố. Ông ấy mất, Huân và mấy anh em thân thiết ở cơ quan thay ảnh đại diện để thể hiện lòng thành. Cả đêm hôm qua, nó lo việc bên nhà ông ấy nên không cầm điện thoại”. Tôi tẽn tò, chẳng biết nên vui hay buồn.

Không biết từ bao giờ, khi trong nhà có người ruột thịt mất, thì chủ Facebook đổi hình đại diện thành một màu đen. Cũng có người cầu kỳ “chia” các biểu tượng khác nhau: Ông (bà) thì để hình hoa sen trắng, cánh hạc về trời; bố/mẹ thì màu đen đặc. Người cẩn thận ghi kèm dòng thông báo như một cái tin buồn. Người lại kèm bài thơ khóc cha (hay mẹ). Cộng đồng mạng nhìn vào “tín hiệu” thay đổi ấy là biết ai mất mà đến chia buồn với gia chủ hoặc loan báo cho bạn bè cùng biết. Nhưng không phải “chủ thớt” nào cũng rõ ràng mạch lạc như thế. Không ít người “tung lên” một cái “mặt đen” chơ vơ, không một dòng thêm thắt. Mặc cho bên dưới, bạn bè, người quen nhao nhao hỏi: Có chuyện gì thế? Ai mất đấy?. Do không biết cụ thể nên đa số chỉ dám “còm men” chung chung, kiểu như: “Xin chia buồn cùng bạn và gia đình”. Còn những người bạn thân như tôi thì đang rơi vào tình cảnh không biết đi đâu về đâu. Giá như người đăng ghi thêm một vài dòng rõ ràng hơn sẽ bớt cho bạn bè nhầm lẫn nguy hiểm. Có thể đưa ra câu: “Vĩnh biệt… (ai đấy), thì đã khác.

Cũng câu chuyện về hình đại diện màu đen, có người “treo” trên Facebook cả năm trời, như ngầm thông báo thời gian gia đình đang có chuyện buồn. Nhưng khổ nỗi người đó liên tục cập nhật các cảnh ăn uống, vui chơi, cười đùa vui vẻ… rất sai với hình đại diện. Lại có người quên mình đang “mặt đen”, sáng nào cũng “nhảy” vào “nhà” bạn bè “Chúc ngày mới tốt lành”, khiến người nhận cứ thấy “chờn chợn” vì cái hình đen sì chết chóc. Vì thế, để tế nhị hơn khi nhà đang có “mặt đen” chủ face cũng nên tiết chế đưa hình ảnh “lên sóng” cho phù hợp. Đặc biệt là việc đeo “mặt đen” “nhảy” vào nhà người khác cũng là hành động thiếu tế nhị.

Dù mạng ảo nhưng phản ánh con người thật. Chăm chút cho ngôi nhà Facebook của mình lành mạnh, rõ ràng, tươi mát cũng là cách ứng xử văn minh với cộng đồng mạng.

Tăng Thúy