Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong các nhà trường

Giáo dục kỹ năng sống (KNS) cho học sinh (HS) trong các nhà trường chính là tiền đề cần thiết thúc đẩy sự phát triển cả về phẩm chất lẫn năng lực của HS, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học. Bởi vậy, những năm qua, các trường học trong tỉnh đã chú trọng đến hoạt động giáo dục KNS cho HS, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục.

Việc dạy KNS cho HS Trường Tiểu học thị trấn Yên Cát (Như Xuân) được lồng ghép vào các môn học văn hóa.

Tại Trường THCS Lê Lợi, phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa), thầy giáo Lê Thanh Hải, Hiệu trưởng nhà trường cho rằng: Giáo dục KNS có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển khả năng, kỹ năng cần thiết cho HS trong học tập và cuộc sống thường ngày. Chính vì vậy, cùng với việc nâng cao chất lượng dạy và học, nhà trường luôn tích cực lồng ghép việc dạy KNS cho HS thông qua các môn học trên lớp như: Lịch sử, Địa lí, Ngữ văn... Hoặc thông qua các giờ sinh hoạt tập thể dưới cờ, hoạt động trải nghiệm, giờ sinh hoạt lớp với nhiều nội dung phong phú, đa dạng như: Kỹ năng làm việc nhóm, xử lý tình huống, giao tiếp với thầy cô, bạn bè, gia đình... Ngoài ra, trong các năm học, nhà trường đều phối hợp với Công an phường Đông Vệ và các ngành liên quan để tổ chức các buổi tập huấn, truyền dạy kỹ năng về phòng cháy chữa cháy, phòng chống đuối nước, đảm bảo an toàn giao thông (ATGT), phòng chống xâm hại tình dục, giáo dục giới tính cho HS, tác hại của thuốc lá điện tử... Thông qua đó, góp phần hình thành cho các em KNS cần thiết để áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.

Tại Trường Tiểu học thị trấn Yên Cát (Như Xuân), thầy giáo Phạm Văn Hùng, hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Với đặc thù là HS miền núi, điều kiện sống còn nhiều khó khăn, do đó việc phát triển các KNS cho các em HS trong trường còn hạn chế. Bởi vậy, nhà trường đã quan tâm đến việc giáo dục KNS cho các em theo từng khối và từng độ tuổi. Ngoài việc lồng ghép vào các môn học văn hóa trên lớp, nhà trường còn hướng dẫn, tổ chức dạy KNS cho các em khi tham gia các hoạt động tập thể như: Câu lạc bộ văn nghệ, thể dục - thể thao, câu lạc bộ đọc sách... Ngoài ra, từ kỳ II của năm học 2022-2023, nhà trường đã mở thí điểm một số lớp dạy KNS thu hút được 400 HS trong trường tham gia học. Trong quá trình học, các giáo viên dạy KNS sẽ soạn giáo án giảng dạy phù hợp với nội dung của từng khối, có nội dung hoạt động cụ thể từ kỹ năng giao tiếp, chào hỏi, ứng xử trong gia đình và ngoài xã hội đến giáo dục giới tính, phòng chống xâm hại tình dục, bạo lực học đường... Trong năm học mới 2023-2024, nhằm hướng tới sự chuyên nghiệp hơn trong dạy KNS, nhà trường đã phối hợp với một số trung tâm dạy KNS trong huyện để mở lớp dạy cho các em.

Được tham gia vào lớp học KNS tại Trường Tiểu học thị trấn Yên Cát, em Trương Quỳnh Như, HS lớp 4B chia sẻ: Em rất hào hứng khi được tham gia học KNS tại trường. Các bài giảng của thầy, cô giáo rất hấp dẫn, thú vị và gần gũi với cuộc sống nên chúng em cũng rất dễ dàng tiếp thu. Lớp học đã mang đến rất nhiều điều bổ ích giúp em có thêm KNS để bảo vệ bản thân trước những nguy hiểm và biết cách ứng xử, xử lý khi có tình huống xảy ra. Bởi vậy, em mong rằng nhà trường sẽ tiếp tục mở thêm các lớp dạy KNS để chúng em có điều kiện được tham gia học.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy KNS, ngành giáo dục và đào tạo huyện Như Xuân đã chỉ đạo và khuyến khích các trường trong huyện chú trọng xây dựng chương trình giáo dục KNS theo từng chủ đề, chủ điểm và lồng ghép tích hợp vào trong các môn học, tiết học, các hoạt động tập thể, sinh hoạt câu lạc bộ...

Việc giáo dục KNS cho HS đã được các nhà trường trên địa bàn tỉnh quan tâm thực hiện thông qua nhiều hoạt động. Đầu năm học 2023-2024, Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa cũng đã phối hợp với một số ban, sở, ngành cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố, đồng loạt tổ chức lễ phát động tháng cao điểm phòng chống ma túy, HIV/AIDS, phòng chống tội phạm đợt 1 năm học 2023-2024. Mới đây, Ban ATGT tỉnh phối hợp với Công an tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo cũng đã tổ chức chương trình tuyên truyền chấp hành pháp luật trật tự, ATGT trong trường học, thu hút sự tham gia của hơn 1.500 cán bộ, giáo viên, HS Trường THPT Đào Duy Từ (TP Thanh Hóa)... Thông qua chương trình, đã truyền tải thông điệp “Hãy tham gia giao thông an toàn để bảo vệ chính mình” đến đông đảo HS Trường THPT Đào Duy Từ cũng như HS, sinh viên trên địa bàn toàn tỉnh.

Các hoạt động giáo dục KNS đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao phẩm chất, năng lực của HS. Một trong những giải pháp mà ngành giáo dục trong tỉnh đang tiếp tục triển khai để nâng cao hiệu quả của dạy KNS đó là: Gắn việc dạy lý thuyết KNS với thực hành, trải nghiệm; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, tạo điều kiện cho việc thực hành của HS; tích cực vận động phụ huynh cùng tham gia với nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động dạy KNS cho HS; phối hợp với các cấp, ngành liên quan tổ chức các buổi tập huấn nói chuyện chuyên đề liên quan đến việc dạy KNS; chú trọng rèn luyện KNS cho HS gắn với phong trào “Xây dựng trường học hạnh phúc” nhằm xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn...

Bài và ảnh: Nguyễn Đạt