Mô hình hòa giải “Sống đẹp” thắt chặt hơn tình làng, nghĩa xóm

Chúng tôi đến thôn 6, xã Vân Sơn (Triệu Sơn) vào một ngày tháng Chạp. Không khí những ngày cuối năm âm lịch tất bật hơn. Cả thôn có 216 hộ dân với 918 nhân khẩu. Những năm gần đây, địa bàn thôn được ghi nhận ổn định về an ninh trật tự, có nhiều phong trào, mô hình hoạt động sáng tạo, hiệu quả. Trong số đó phải kể đến hoạt động của các hòa giải viên thuộc mô hình hòa giải “Sống đẹp” đã trở thành “nhịp cầu” gắn kết các mối quan hệ, thắt chặt hơn tình làng, nghĩa xóm.

Các hòa giải viên thuộc mô hình hòa giải “Sống đẹp” ở thôn 6, xã Vân Sơn trao đổi về kỹ năng hòa giải ở cơ sở.

Bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận, tổ trưởng tổ hòa giải thôn 6 Trịnh Thị Phương, cho biết: Các hòa giải viên ở cơ sở tham gia mô hình hòa giải “Sống đẹp” không chỉ là bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận thôn, trưởng thôn, trưởng các chi hội đoàn thể, mà còn có sự tham gia của những người có uy tín trong các cụm dân cư.

Chia sẻ kinh nghiệm về hoạt động này, tổ trưởng tổ hòa giải thôn 6 cho rằng, để gắn kết mọi người, hóa giải được những mâu thuẫn thì quan trọng nhất là các hòa giải viên phải là người có uy tín, hội đủ yếu tố từ kiến thức, kinh nghiệm đến tâm huyết, nhiệt tình với công tác xã hội, nói được, làm được, nắm bắt tốt dư luận, chia sẻ, giải quyết các vấn đề một cách công tâm, khách quan trên tinh thần “đúng sai phân minh, lý tình trọn vẹn”.

Được biết, trên địa bàn xã Vân Sơn hiện có 8 tổ hòa giải ở cơ sở với 40 hòa giải viên tham gia. Các hòa giải viên cũng là thành viên của mô hình hòa giải “Sống đẹp” được triển khai ở tất cả các thôn trong xã. Họ không chỉ là những người có hiểu biết pháp luật, có phẩm chất đạo đức tốt, sống gương mẫu, có uy tín, mà còn có khả năng vận động, thuyết phục Nhân dân chấp hành quy định của pháp luật, có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình tham gia công tác hòa giải ở cơ sở. Đặc biệt, các tổ hòa giải cơ sở có mô hình hòa giải “Sống đẹp” còn huy động được sự phối hợp tích cực của công an phụ trách khu vực và lực lượng công an viên ở các thôn trong giải quyết các vụ việc phát sinh trên địa bàn. Để mô hình hoạt động hiệu quả, UBND xã Vân Sơn thường xuyên rà soát, củng cố, kiện toàn tổ hòa giải và đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở; tạo điều kiện để các hòa giải viên tham gia mô hình được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, tập huấn kỹ năng hòa giải.

Mô hình hòa giải “Sống đẹp” ở Vân Sơn được đánh giá là một trong những mô hình hòa giải tiêu biểu trên địa bàn huyện Triệu Sơn với cách làm hay, bám sát cuộc sống người dân ở mỗi địa bàn, hoạt động linh hoạt về thủ tục, gần gũi, thân mật trong ứng xử, huy động được những người hiểu biết pháp luật, có uy tín, trách nhiệm, nhiệt tình trong cộng đồng dân cư cùng tham gia... Với sự nỗ lực của các thành viên, mô hình đã mang lại những hiệu quả tích cực trong công tác hòa giải ở cơ sở. Thông qua các buổi sinh hoạt của thôn, xóm, thành viên của tổ đã gặp gỡ, nắm bắt tư tưởng, tình cảm, những băn khoăn, vướng mắc, mâu thuẫn giữa các hộ gia đình, cá nhân trong thôn. Nhờ đó, nhiều vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp được hòa giải kịp thời. Hầu hết những vụ việc mâu thuẫn chưa đến mức xử lý hình sự, hành chính trên địa bàn dân cư được các tổ hòa giải phát hiện và tập trung giải quyết dứt điểm ngay tại cơ sở. Theo đó, các vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp, khiếu kiện ở xã Vân Sơn giảm mạnh qua các năm. Riêng trong năm 2023, chỉ có 2 vụ việc cần hòa giải, kết quả hòa giải thành đạt 100%.

Chủ tịch UBND xã Vân Sơn Lê Bá Thành đánh giá: Để bảo đảm an ninh trật tự ở các khu dân cư, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, vai trò của các tổ hòa giải ở cơ sở rất quan trọng. Họ vừa là cán bộ thôn, vừa là người có uy tín trong khu dân cư - lực lượng chính trong công tác tuyên truyền, vận động, phổ biến pháp luật, đưa pháp luật đến với người dân, tạo sự đồng thuận, khách quan và tin tưởng đối với những phong trào ở địa phương. Các thành viên hòa giải thuộc mô hình hòa giải “Sống đẹp” luôn tận tình, trách nhiệm, phân xử các vụ tranh chấp, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, giữ gìn an ninh trật tự, đấu tranh phòng ngừa các loại tội phạm và tệ nạn xã hội.

Để huy động sự vào cuộc của các tổ hòa giải, địa phương gắn hoạt động hòa giải ở cơ sở vào tiêu chí đánh giá thi đua của các đơn vị thôn. Nhờ vậy mà từ nhiều năm trở lại đây, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn xã Vân Sơn luôn được bảo đảm. Đây là điều kiện quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, nâng cao chất lượng đời sống của người dân, góp phần để Vân Sơn được Chủ tịch UBND tỉnh công nhận là xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2022.

Bài và ảnh: Minh Hiền