Lên Bá Thước thưởng thức lạp sườn Pù Luông

Những ngày mưa bên mâm cơm được thưởng thức món lạp sườn dậy mùi thơm, chua dìu dịu, cay cay của hạt tiêu có màu vàng cánh gián hấp dẫn bởi mùi khói bếp đặc trưng, khiến chúng ta mãi không quên.

Lên huyện vùng cao Bá Thước chúng tôi được giới thiệu món lạp sườn đặc trưng của đồng bào miền núi. Đây là món ăn truyền thống lâu đời của người dân bản địa.

Gia đình bà Hoàng Thị Thanh ở thị trấn Cành Nàng là hộ có truyền thống làm lạp sườn ngon nổi tiếng nơi đây.

Theo bà Thanh, lạp sườn làm rất công phu, trải qua nhiều giai đoạn. Chính bởi sự công phu và mỗi gia đình có bí quyết riêng mà lạp sườn là món ăn dự trữ dài ngày. Việc đầu tiên tiên là lòng lợn (lòng non) được rửa sạch nhiều lần bằng nước muối loãng cho đến khi cảm giác hết trơn, sau đó sẽ rửa bằng rượu rồi phơi khô để làm vỏ bọc bên ngoài lạp sườn.

Để lạp sườn ngon, khâu chọn thịt nhân rất quan trọng. Thịt phải có màu đỏ thẫm, mỡ trắng trong, bóng, bì mỏng và một màu. Thịt được chọn từ lúc còn nóng (lợn vừa mổ). Tất cả được rửa bằng nước muối loãng, thái miếng nhỏ và tẩm ướp muối, mì chính, tiêu bắc, đường, tỏi, rượu, ngũ vị hương cùng chút rượu để làm chất lên men, rồi nhồi vào lòng non.

Công đoạn tiếp theo là phơi khô khoảng ba nắng rồi treo lên gác bếp, khói và hơi nóng của bếp lửa đun bằng bã mía làm cho miếng thịt săn và ngon hơn. Ngày nay, nhờ sử dụng lò sấy nên đã rút ngắn khoảng thời gian để ra sản phẩm lạp sườn. Khi sấy khô đến độ phù hợp, lạp sườn được đóng gói bao bì, hút chân không, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và có thể bảo quản lâu dài trong ngăn đá đủ lạnh.

Nhờ thừa hưởng những bí quyết do mẹ truyền lại và mong muốn lạp sườn của huyện vùng cao Bá Thước được đến tay người tiêu dùng trong và ngoài huyện, anh Bùi Mạnh Cường, con trai của bà Hoàng Thị Thanh đã đăng ký lạp sườn là sản phẩm OCOP của huyện Bá Thước với tên gọi Lạp sườn họ Hoàng - đặc sản Pù Luông xứ Thanh.

Theo anh Cường, hương vị lạp sườn họ Hoàng có những điểm đặc biệt, đó là lạp sườn tươi, có vị ngon đậm đà của thịt nạc vai ướp các loại gia vị, vị chua chua, thơm ngậy của thịt hun khói, dai dai của vỏ lòng non bào mỏng. Nhờ sự thơm, ngon đặc trưng mà lạp sườn họ Hoàng đã được nhiều người tiêu dùng tin tưởng. Lạp sườn họ Hoàng đã có mặt ở TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng…

Lạp sườn có thể chế biến bằng cách rán vàng đều, nướng trên than hoa rồi thái lát mỏng chấm tương ớt, ăn kèm với rau thơm, dưa chuột hoặc hấp vài phút cho mềm rồi xào cùng ngồng tỏi tươi... Lạp sườn ăn với xôi trắng, dùng như món mặn trong bữa cơm hằng ngày.

Mới đây, lạp sườn họ Hoàng đã được UBND tỉnh Thanh Hóa công nhận đạt chất lượng 3 sao sản phẩm OCOP tỉnh Thanh Hóa đợt 3 năm 2021.

Ngọc Huấn - Hoàng Đông