Người làm sống lại nghề đúc đồng truyền thống ở Thiệu Trung

Nguyễn Bá Châu sinh ra và lớn lên ở làng Chè Đông, xã Thiệu Trung (Thiệu Hóa) - nơi nổi tiếng với làng nghề đúc đồng Trà Đông. Từ nguy cơ mai một, bằng tâm huyết và sáng tạo của mình, nghệ nhân ưu tú (NNƯT) Nguyễn Bá Châu đã góp phần làm sống dậy nghề đúc đồng truyền thống của ông cha.

Nghề đúc đồng làng Chè Đông, xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa xưa nay nổi tiếng với nhiều sản phẩm tinh xảo như trống đồng, chiêng đồng, đồ thờ, lư hương, con giống… được làm bởi bàn tay của những nghệ nhân tài hoa, yêu nghề và cần cù lao động.

Trải qua nhiều thăng trầm, có thời kỳ làng nghề trở nên sa sút vì không thể cạnh tranh với cơ chế thị trường và nhiều sản phẩm công nghiệp cùng loại. Trước nguy cơ làng nghề ngày càng mai một, nghệ nhân Nguyễn Bá Châu luôn đau đáu nổi niềm chấn hưng, phục dựng nghề xưa.

Năm 2000 nghệ nhân Nguyễn Bá Châu là người đầu tiên trong cả nước đúc thành công trống đồng bằng phương pháp thủ công truyền thống. Chiếc trống này không chỉ khơi gợi mạch nguồn văn hóa một thời mà còn mở ra một trang mới với nghề đúc đồng Trà Đông.

Từng đường nét, hoa văn đều cho thấy sự kì công, tinh xảo và hiểu biết sâu sắc của nghệ nhân về trống đồng xưa.

Với những đóng góp của mình, nghệ nhân Nguyễn Bá Châu đã vinh dự được phong tặng danh hiệu NNƯT.

Bằng kỹ thuật điêu luyện, sự sáng tạo không ngừng nghỉ, NNƯT Nguyễn Bá Châu đã đúc ra nhiều tác phẩm độc đáo và được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác nhận như: Người thực hiện trống đồng đánh hai mặt đúc bằng phương pháp thủ công đầu tiên ở Việt Nam; đôi tượng đồng phiên bản “Cây đèn hình người quỳ” lớn nhất Việt Nam. Năm 2020 NNƯT Nguyễn Bá Châu và con trai là nghệ nhân Nguyễn Bá Quý đúc tượng Mẹ Âu Cơ làm quà tặng Hội nghị cấp cao APEC 2017 với số lượng lớn nhất Việt Nam đã được xác lập kỷ lục…

Năm 2021 bộ trống đồng Quý Châu được xếp sản phẩm OCOP hạng 4 sao.

NNƯT Nguyễn Bá Châu chia sẻ: Đây là nghề thủ công, không có máy móc nào có thể thay thế bàn tay của con người được. Với mong muốn vực lại nghề và chuyển giao tất cả những gì tinh túy nhất cho các thế hệ sau, trong những năm qua tôi đã dạy cho rất nhiều người thành công, trong đó có người đạt danh hiệu NNƯT và có người được công nhận nghệ nhân làng nghề Việt Nam.

Con trai, con gái trong gia đình NNƯT Nguyễn Bá Châu đều theo nghề của ông cha để lại.

Con trai của NNƯT Nguyễn Bá Châu là Nguyễn Bá Quý cũng đã được công nhận là nghệ nhân làng nghề Việt Nam.

Hiện Công ty TNHH đúc đồng truyền thống Đông Sơn Chè Đông của NNƯT Nguyễn Bá Châu đang tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động với thu nhập bình quân từ 8 đến 10 triệu đồng/người/tháng.

Quyết Thắng - Thu Thủy