Chè tán ma Pha Dua trên hành trình hướng đến sản phẩm OCOP

Trong số các sản phẩm được huyện Quan Sơn xây dựng thương hiệu hướng đến tham gia chương trình OCOP năm 2021, cây chè tán ma được hết sức chú trọng.

Tại bản Phụn, xã Trung Xuân hiện có 9 hộ trồng cây chè tán ma.

Trước đây, đồng bào các dân tộc vẫn giữ thói quen sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, ít quan tâm xây dựng thương hiệu, từ khi triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) người dân đã thay đổi thói quen, chuyển sang sản xuất tập trung, quy mô lớn, chú trọng các khâu chế biến cũng như xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Thực hiện chương trình “Mỗi xã một sản phẩm”, thời gian qua huyện miền núi Quan Sơn tiếp tục thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất gắn xây dựng nông thôn mới. Tập trung đẩy mạnh phát triển cây trồng, vật nuôi, chú trọng phát triển các loại cây trồng chủ lực, có tiềm năng, thế mạnh. Từng bước hình thành các vùng chuyên canh lâu dài, đảm bảo tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.

Năm 2021 huyện xây dựng kế hoạch nâng tầm các sản phẩm tham gia OCOP, phát triển ít nhất 2 sản phẩm là chè tán ma của HTX nông lâm, nghiệp và dịch vụ môi trường xã Trung Hạ, lúa nếp Cay Nọi của HTX dịch vụ nông lâm, nghiệp xã Trung Thượng, trong đó có 1 sản phẩm đạt 3 sao trở lên.

Chè tán ma Pha Dua là sản phẩm truyền thống lâu đời của đồng bào Thái huyện Quan Sơn. Chè có màu đỏ vàng, vị ngọt tự nhiên, không hóa chất, chủ yếu làm bằng phương pháp thủ công truyền thống.

Theo người dân nơi đây chè có tác dụng tốt cho sức khỏe, tăng tuổi thọ, tốt cho tim mạch, hệ tiêu hóa.

Anh Phạm Bá Trọng (HTX nông lâm, nghiệp và dịch vụ môi trường xã Trung Hạ) cho biết quy trình sản xuất sản phẩm chè tán ma khá đơn giản. Chè được hái thủ công, khi đã tan hết sương sớm, người dân lấy tay vò nhàu rồi ủ chè, sau đó rải trên các nong, nia phơi nắng cho đến khi héo… Chè được đựng trong các túi nilon, sau đó được đóng gói, bảo quản.

Tại bản Phụn, xã Trung Xuân hiện có 9 hộ trồng chè tán ma với diện tích 1,4 ha. Tại đây người dân đầu tư xây dựng đường bê tông vào đồi chè, trong đó công trình bể nước chứa phục vụ tưới tiêu, mỗi bể có dung tích 6m3 do huyện hỗ trợ.

Hiện nay toàn huyện Quan Sơn có trên 100 ha diện tích trồng chè tán ma, tập trung chủ yếu tại các xã Trung Xuân, Tam Thanh, Sơn Thủy, Trung Thượng… Riêng xã Trung Xuân có trên 35 ha tại bản Phụn, bản Phú Nam. So với các loại cây trồng khác, chè tán ma có nhiều tiềm năng về giá trị kinh tế được nhiều địa phương trong huyện trồng.

Ông Hà Hoàng Thanh Tâm, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quan Sơn cho biết việc phát triển vùng nguyên liệu chè tán ma của huyện gặp nhiều khó khăn, chè được trồng rải rác, không tập trung.

Để chè tán ma trở thành một sản phẩm OCOP trong tương lai, huyện tiếp tục phối hợp cơ quan liên quan xây dựng, củng cố nâng cấp chất lượng chè tán ma, đồng thời quy hoạch, trồng vườn ươm. Chú trọng hoàn thiện sản phẩm theo hướng nâng cao chất lượng, tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu sản phẩm và mở rộng hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm. Bên cạnh đó, thiết kế hoàn thiện bao bì, nhãn mác, tem truy xuất nguồn gốc an toàn vệ sinh thực phẩm, xây dựng câu chuyện sản phẩm. Triển khai ứng dụng KHKT trong sản xuất, chế biến, quản lý chất lượng theo chương trình OCOP; hoàn thiện tổ chức sản xuất theo hướng liên kết giữa các hộ sản xuất với HTX, doanh nghiệp…

Trung Lê