Tổ công nghệ số cộng đồng - đưa công nghệ số vào mọi ngõ ngách của cuộc sống

Với phương châm hoạt động “đi từng ngõ, gõ từng nhà, hướng dẫn từng người”, các tổ công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ) có “sứ mệnh” phổ cập công nghệ, kỹ năng số tới từng người dân, góp phần đưa công nghệ số vào mọi ngõ ngách của cuộc sống, giúp người dân được tiếp cận công nghệ theo cách đơn giản, xuất phát từ nhu cầu tự thân, tạo ra giá trị thiết thực, thúc đẩy chuyển đổi số (CĐS) tại các địa phương.

Các tổ CNSCĐ trên địa bàn phường Đông Sơn (TP Thanh Hóa), hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng các dịch vụ số.

Thực hiện các chiến dịch cao điểm hướng dẫn Nhân dân trên địa bàn phường Đông Sơn (TP Thanh Hóa) sử dụng ứng dụng Thanh Hóa, các ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, cài đặt chữ ký số cá nhân, hồ sơ sức khỏe điện tử, ứng dụng VneID..., 9 tổ CNSCĐ trên địa bàn phường Đông Sơn đã cùng với chính quyền địa phương tích cực tuyên truyền, hỗ trợ người dân bằng nhiều hình thức.

Ông Cù Đình Hoành, Tổ trưởng Tổ CNSCĐ phố 6, phường Đông Sơn, chia sẻ: Tổ CNSCĐ phố 6 gồm 6 thành viên có nhiệm vụ thông tin tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về công tác CĐS đến người dân, doanh nghiệp trên địa bàn. Thời gian qua, các thành viên của tổ đã tích cực, trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp, hộ sản xuất, kinh doanh, người dân trên địa bàn ứng dụng công nghệ số, thương mại điện tử, dịch vụ công trực tuyến, các dịch vụ CĐS trong y tế, giáo dục... thông qua các cuộc họp chi bộ, tổ dân phố, đoàn, hội, thậm chí “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”... để gặp gỡ, hướng dẫn người dân.

Trên địa bàn phường Đông Sơn hiện có 9 tổ CNSCĐ với nhiệm vụ chính là hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thiết lập mỗi người dân một tài khoản dịch vụ công trực tuyến và một kho dữ liệu cá nhân trực tuyến để sử dụng dịch vụ công; hướng dẫn người dân mua sắm trực tuyến gắn với việc bảo vệ dữ liệu cá nhân, nhận diện các trang mua sắm trực tuyến tin cậy; thanh toán trực tuyến an toàn, tiện lợi, tránh bị lừa đảo mất tiền, gắn với việc bảo vệ dữ liệu cá nhân; tự bảo vệ mình trên không gian mạng, tránh trường hợp bị lừa đảo trực tuyến, bị đánh cắp dữ liệu cá nhân; sử dụng các nền tảng số. Các tổ CNSCĐ trên địa bàn phường đã tích cực, chủ động phối hợp cùng chính quyền địa phương tham gia CĐS trong từng lĩnh vực của đời sống, góp phần xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số tại các tổ dân phố.

Ông Lê Huy Lâm, Phó Chủ tịch UBND phường Đông Sơn cho biết: Để nâng cao năng lực số cho các tổ CNSCĐ trên địa bàn, UBND phường đã phối hợp cùng các đơn vị chức năng tổ chức tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng số, kỹ năng tuyên truyền cho thành viên các tổ CNSCĐ... Nhờ sự vào cuộc tích cực của các tổ CNSCĐ trong việc phổ cập, cài đặt các dịch vụ số, 6 tháng đầu năm 2024, toàn phường đã có 67,5% người dân trong độ tuổi lao động được thông tin, tuyên truyền, đào tạo kỹ năng số cơ bản; tỷ lệ dân số từ 15 tuổi trở lên có tài khoản giao dịch thanh toán tại ngân hàng hoặc tổ chức được phép khác đạt 75,3 %; tỷ lệ dân số trưởng thành có điện thoại thông minh đạt 75,5%; 99,8% người dân được tạo lập hồ sơ sức khoẻ điện tử; 73,4% hộ gia đình thanh toán tiền điện bằng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt... Các tổ CNSCĐ chính là những “hạt nhân” góp phần lan tỏa, thúc đẩy tiến trình CĐS tại địa phương.

Nhờ có sự hướng dẫn tích cực của Tổ CNSCĐ, bà Vi Thị Sơ, thôn Đồng Lớn, xã Hải Long (Như Thanh) đã có thể sử dụng thành thạo điện thoại thông minh.

Tại huyện miền núi Như Thanh, toàn huyện có 163 tổ CNSCĐ với hơn 600 thành viên, chính lực lượng này đã góp phần cùng với chính quyền địa phương các cấp thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động CĐS, góp phần đưa Như Thanh trở thành một trong những huyện tốp đầu về CĐS.

Ông Lục Đại Trường, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Long (Như Thanh) cho biết: Trong tháng 8 và tháng 9, xã Hải Long mở đợt cao điểm về đẩy mạnh CĐS, trong đó tập trung vào việc cài đặt chữ ký số, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, hình thành kỹ năng số cho người dân... Cùng với chính quyền địa phương, các thành viên của 9 tổ CNSCĐ của xã đã và đang tích cực hỗ trợ người dân cài đặt chữ ký số, hướng dẫn sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt... Không chỉ hướng dẫn trực tiếp tại nhà văn hóa thôn, mà các thành viên tổ CNSCĐ còn đến tận nhà dân để vận động, tuyên truyền, hướng dẫn người dân. Bên cạnh đó, các thành viên của tổ CNSCĐ cũng đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân về các hình thức lừa đảo trực tuyến để người dân biết và cảnh giác.

Với mục tiêu đưa công nghệ số đến với mọi nhà, đảm bảo mọi người dân ở mọi ngành nghề, đặc biệt là người dân khu vực nông thôn, miền núi được tiếp cận và sử dụng công nghệ số, đến nay, 100% các đơn vị xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh đã thành lập tổ CNSCĐ với tổng số trên 4.792 tổ CNSCĐ và trên 14.748 thành viên. Các tổ CNSCĐ tại các địa phương chính là “cánh tay nối dài” của ban chỉ đạo CĐS từ tỉnh đến cơ sở trong việc phổ cập các nền tảng số, kỹ năng số cho người dân.

Tuy nhiên, hiện nhiều thành viên của các tổ CNSCĐ đã lớn tuổi, hạn chế về kỹ năng, kiến thức công nghệ. Ngoài ra, đa số thành viên các tổ CNSCĐ đều hoạt động kiêm nhiệm, chưa có cơ chế, chính sách hỗ trợ kinh phí hoạt động... Để các tổ CNSCĐ hoạt động hiệu quả, ngành thông tin và truyền thông, các địa phương cần có những giải pháp thiết thực để nâng cao vai trò, hiệu quả hoạt động của các tổ CNSCĐ; tiếp tục tập huấn, nâng cao kỹ năng số cho các thành viên tổ CNSCĐ; phổ biến khóa học “Phổ cập kỹ năng số cộng đồng” trên nền tảng học trực tuyến của Bộ Thông tin và Truyền thông đến các thành việc của tổ CNSCĐ và người dân...

Bài và ảnh: Linh Hương