Giữ hồn quê hương

(VH&ĐS) Nhận thức sâu sắc văn hóa vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển xã hội, trong nhiều năm qua đội ngũ báo chí xứ Thanh luôn thực hiện tốt chức năng cổ động, tuyên truyền và gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa của địa phương cũng như của nhân loại, góp phần không nhỏ vào việc bảo tồn, phát huy nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

Thực tế những năm qua cho thấy, hầu hết các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh đều xây dựng chuyên trang, chuyên mục về đề tài văn hóa, trong đó đề cập đến nội dung bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, đồng thời cũng phê phán, lên án mạnh mẽ những hành vi xâm hại đến di sản văn hóa. Nhờ có báo chí phát hiện, lên tiếng kịp thời mà chính quyền các cấp, các cơ quan quản lý về văn hóa quan tâm hơn đến việc bảo vệ, đầu tư phục hồi những di tích bị hư hỏng, xuống cấp hoặc bị mất hiện vật, cũng như những vụ việc xâm hại đến di tích lịch sử văn hóa – danh lam thắng cảnh. Báo chí cũng lên án mạnh mẽ những hiện tượng lợi dụng lễ hội truyền thống để hoạt động mê tín dị đoan, đồng thời tuyên truyền giải thích, hướng dẫn nhân dân tham gia lễ hội một cách lành mạnh bài trừ các tệ nạn xã hội trong các lễ hội…

Cùng với việc quan tâm đến giá trị văn hóa vật thể, những người làm báo Thanh Hóa cũng tích cực trong việc tuyên truyền về những nét văn hóa phi vật thể đặc sắc của xứ Thanh. Đó là những làn điệu dân ca, dân vũ ở xứ Thanh vô cùng phong phú và đặc sắc. Nói đến trò diễn người Kinh phải kể đến múa đèn (Đông Anh, Thiệu Quang), trò Xuân Phả, trò Tiên Cuội, trò Chuộc (múa rối), trò ngũ Bôn, trò Thủy, trò Thiếp. Đến với đồng bào Thái với múa quạt, múa nón, trò diễn Kin Chiêng bọoc mạy; đồng bào Mường có mùa Pồôn Pôông; người Dao có múa rùa, múa bát; người Mông có múa ô, múa khèn… Về văn hóa tín ngưỡng, xứ Thanh cũng gần như hội đủ các tín ngưỡng và tôn giáo bản địa cũng như ngoại nhập. Tiêu biểu là thờ các vị anh hùng dân tộc, thờ Thành hoàng làng, thờ đá, thờ cây…

Báo chí cũng tham gia tích cực trong việc phát hiện, tôn vinh những tài năng có nhiều công lao phát triển các loại hình nghệ thuật dân tộc, cũng như phát hiện, tôn vinh những người đang lưu giữ, bảo tồn những loại hình nghệ thuật truyền thống có nguy cơ mai một. Đó là những con người đã dành cả cuộc đời mình tâm huyết với bộ môn nghệ thuật truyền thống của cha ông, như các nghệ nhân ưu tú Ngô Trọng Bình (hát ca trù), Tô Quốc Phương (hát xẩm), Bùi Văn Hùng (trò Xuân Phả)… và rất nhiều nghệ nhân đã được công nhận nghệ nhân ưu tú cũng như các nghệ nhân khác chưa được công nhận. Bằng niềm đam mê, họ đã dành nhiều thời gian, công sức và tiền bạc để “giữ lửa” cho nghệ thuật truyền thống.

Cùng với đó, đội ngũ những người làm báo trong tỉnh cũng tích cực tuyên truyền tôn vinh những cơ quan, tổ chức và cá nhân có những đóng góp quan trọng vào việc bảo tồn, gìn giữ và phát triển những loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Như việc ban hành cơ chế chính sách đối với việc khôi phục được các bộ môn nghệ thuật truyền thống ở huyện Hoằng Hóa, việc đưa trò diễn Xuân Phả vào nghị quyết của HĐND huyện Thọ Xuân; đưa hương ước vào trong xây dựng làng văn hóa; xây dựng đời sống văn hóa gắn với việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống… và rất nhiều cách làm hay ở các địa phương trong tỉnh đã được tuyên truyền sâu rộng trên các phương tiện thông tin đại chúng trong tỉnh.

Với những ưu thế nổi trội, đặc biệt là khả năng nhanh nhạy trong việc nắm bắt những vấn đề thời sự, khả năng phản biện và tham gia giải đáp kịp thời những câu hỏi cấp thiết của đời sống văn hóa, những người làm báo Thanh Hóa bằng nhiều hình thức thể hiện phong phú đã tham gia tích cực trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống xứ Thanh, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về đất và người xứ Thanh trong lòng bạn bè trong và ngoài nước.

Trung Hiếu