Hậu Lộc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống

Hậu Lộc là vùng đất có bề dày lịch sử, văn hóa, giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Trên địa bàn huyện có di chỉ văn hóa Gò Trũng thuộc sơ kỳ đồ đá cũ và di chỉ văn hóa Hoa Lộc thuộc sơ kỳ đồ đồng.

Nghi thức rước kiệu trong Lễ hội Đền Bà Triệu năm 2023. Ảnh: Minh Hiếu.

Toàn huyện có 51 di tích được xếp hạng, trong đó có 1 di tích quốc gia đặc biệt, 3 di tích quốc gia và 47 di tích cấp tỉnh. Nổi bật là Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Bà Triệu, chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh, chùa Vích, chùa Ngọc Đới, đền thờ Lê Doãn Giai, khu di tích lịch sử Mẹ Tơm;... có 14 lễ hội, trong đó tiêu biểu như Lễ hội Cầu ngư (xã Ngư Lộc), lễ hội Đền Đức Thánh cả (xã Đa Lộc), Lễ hội đền Bà Triệu, lễ hội đền Hàn (xã Triệu Lộc), lễ hội làng văn hóa Duy Tinh – chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh (xã Thuần Lộc).

Hậu Lộc còn có nhiều nghề truyền thống nổi tiếng lâu đời như: Nghè rèn (Tất Tác, xã Tiến Lộc); nghề nấu rượu (Chi Nê, xã Cầu Lộc); nghề đánh cá (Diêm Phố, xã Ngư Lộc); nghề làm muối (Tam Hòa, xã Hòa Lộc)...

Từ truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, huyện Hậu Lộc đã và đang tích cực bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, thúc đẩy du lịch phát triển, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội.

Trong đó, công tác tuyên truyền được các ngành, các cấp từ huyện đến cơ sở và ban quản lý di tích, ban tổ chức các lễ hội thực hiện thường xuyên với hình thức ngày càng đa dạng, phong phú nội dung. Công tác quản lý lễ hội được địa phương chú trọng, các xã xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tổ chức, thành viên để tăng cường vai trò trách nhiệm trong công tác tổ chức. Qua đó, nhận thức của cán bộ, nhân viên tại các đơn vị, địa phương đã được nâng cao, hoạt động lễ hội đã có sự chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào nề nếp, phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, cộng đồng dân cư, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của Nhân dân. Nội dung lễ hội được tổ chức thực hiện phù hợp với truyền thống văn hóa của từng địa phương, đáp ứng nhu cầu tâm linh và giải trí của Nhân dân, góp phần giáo dục lý tưởng “Uống nước nhớ nguồn”, tăng cường sự gắn kết trong cộng đồng.

Du khách dâng hương tại Khu di tích Đền Bà Triệu, xã Triệu Lộc.

Trong công tác quản lý nhà nước, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn chú trọng tu bổ, tôn tạo, bảo vệ di tích. Hiện nay, huyện Hậu Lộc có di tích chùa Vích, đình Miễu Nhị đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị tu bổ, tôn tạo di tích theo quy định. Địa phương thường xuyên thực hiện công tác tuyên truyền trên hệ thống đài truyền thanh, trang thông tin điện tử từ xã đến huyện; treo băng rôn và dựng một số cụm cổ động tại các di tích, vì vậy ý thức trong công tác quản lý, bảo vệ di tích của người dân được nâng cao.

Hiện nay, ban quản lý các di tích đều được thành lập và kiện toàn. Nhiều di tích đã thực hiện tốt việc dựng biển chỉ dẫn, giới thiệu tóm tắt như: Di tích đền Bà Triệu, di tích chùa Vích, di tích chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh, di tích chùa Ngọc Đới, chùa Tam Giáo, chùa Vích,… Nhiều di tích đã được tăng cường công tác bảo vệ như có người trông coi, hệ thống cửa, khóa được củng cố; một số di tích được lắp camera như khu di tích đền Bà Triệu, cụm di tích Diêm Phố, đền Thánh Cả, chùa Vích,…Thực hiện quản lý hòm công đức, hòm đựng tiền dầu đèn trong di tích theo quy định, đồng thời chỉ đạo các ban quản lý di tích thực hiện nghiêm công tác quản lý, thu gom tiền lễ, tiền giọt dầu, tiền công đức.

Là một trong những di tích lịch sử quốc gia đặc biệt trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, khu di tích Đền Bà Triệu nằm trên địa bàn xã Triệu Lộc là điểm đến của đông đảo Nhân dân, du khách trong và ngoài tỉnh; nơi tổ chức các hoạt động “về nguồn” giáo dục truyền thống lịch sử yêu nước cho thế hệ trẻ, nhất là học sinh các trường học trong và ngoài huyện. Từ tháng 1 đến tháng 5-2023, khu di tích đền Bà Triệu đón hơn 31.500 lượt khách, riêng dịp nghỉ lễ 30-4, 1-5 vừa qua đón gần 3.000 lượt khách đến dâng hương, tham quan.

Lễ hội Đền Đức Thánh Cả năm 2023 tại xã Đa Lộc diễn ra vào tháng 2 âm lịch.

Cổng Tam quan Đền Đức Thánh Cả uy nghiêm, trầm mặc theo thời gian.

Tính đến đầu tháng 5-2023, toàn huyện Hậu Lộc đã đón hơn 65.000 lượt du khách đến tham quan, dâng hương tại các di tích, lễ hội trên địa bàn.

Di tích quốc gia chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh, hằng năm diễn ra lễ hội truyền thống làng Duy Tinh - chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh vào ngày 7-8/2 âm lịch.

Trong thời gian tới, huyện Hậu Lộc tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền về di tích lịch sử, ý nghĩa lễ hội và phổ biến các quy định của pháp luật đến người dân; phục dựng các hoạt động văn hóa truyền thống và các trò chơi dân gian trong lễ hội. Chỉ đạo các ngành, các cấp, các ban quản lý di tích, ban tổ chức lễ hội tăng cường sự phối hợp, nâng cao tinh thần trách nhiệm; kịp thời giải quyết, chấn chỉnh những phát sinh, tồn tại diễn ra trong lễ hội trên địa bàn như: chèo kéo khách, ăn xin, ăn mày, khấn thuê; hàng quán lấn chiếm lối đi vào di tích; nâng giá trông giữ phương tiện; hướng dẫn Nhân dân và du khách thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội, tham quan di tích.

Thảo Nguyên