Nhà văn cùng dịch giả “Time Shelter” nhận giải Booker Quốc tế 2023

Ngày 23/5, tại thủ đô London (Anh), Hội đồng Giải thưởng Văn học Booker Quốc tế đã công bố chủ nhân của giải thưởng danh giá này năm 2023. Theo đó, nhà văn người Bulgari Georgi Gospodinov và dịch giả Angela Rodel đã giành giải Booker quốc tế cho tác phẩm “Time Shelter” (tạm dịch: Nơi thời gian ẩn náu), một cuốn tiểu thuyết truyện tranh về sự hấp dẫn nguy hiểm của nỗi nhớ.

Nhà văn Georgi Gospodinov (phải) và dịch giả Angela Rodel. Ảnh: The Guardian.

Đây là lần đầu tiên giải Booker Quốc tế được trao cho một tác phẩm tiếng Bulgaria.

“Time Shelter” viết về câu chuyện một “phòng khám cho quá khứ”, nơi điều trị cho những người mắc bệnh Alzheimer. Để kích hoạt ký ức của bệnh nhân, phòng khám này đã tái hiện bầu không khí của những thập kỷ trước, cho đến từng chi tiết nhỏ nhất. Theo thời gian, ngay cả những người không mắc bệnh về trí nhớ cũng tìm tới phòng khám này, nhằm tìm cách thoát khỏi những áp lực của cuộc sống hiện đại...

Chủ tịch Hội đồng giải thưởng Booker Quốc tế Leila Slimani nhận xét rằng: “Cuốn tiểu thuyết “Time Shelter” mở ra nhiều suy ngẫm, xen lẫn những dè dặt, thận trọng. Tác phẩm khiến chúng ta xúc động bởi ngôn ngữ - nhạy cảm và chính xác, cùng sự mong manh tột độ của quá khứ”.

Các thành viên khác trong ban giám khảo cũng cho rằng “Time Shelter” giàu tính sáng tạo, có giọng điệu táo bạo và gây bất ngờ khi đặt ra cho độc giả các câu hỏi về sự nguy hiểm của trí nhớ có chọn lọc, tính di truyền của sự tổn thương, cách nỗi nhớ có thể kìm hãm xã hội...

Tiểu thuyết gia kiêm nhà thơ Georgi Gospodinov sinh năm 1968, là người Bulgaria. Các tác phẩm của ông đã được dịch ra 25 thứ tiếng trên thế giới. Chia sẻ về giải thưởng, ông Gospodinov cho biết: “Điều này khuyến khích các nhà văn, không chỉ từ đất nước của tôi, mà còn từ vùng Balkan, những người thường cảm thấy rằng mình nằm ngoài tầm chú ý của những người nói tiếng Anh”.

Nhà văn Gospodinov cũng thừa nhận rằng: “Không dễ dàng chút nào để dịch tác phẩm này, bởi cuốn sách đề cập đến các thập kỷ khác nhau trong thế kỷ 20 và sử dụng các ngôn ngữ khác nhau mà chúng ta có trong thập kỷ này”.

Trong khi đó, dịch giả Angela Rodel sinh ra và lớn lên tại bang Minnesota (Mỹ) nhưng sinh sống và làm việc tại Bulgaria. Các bản dịch thơ và văn xuôi của bà đã được xuất bản trên các tạp chí văn học và nhiều tuyển tập tác phẩm. Năm 2014, nhằm ghi nhận những đóng góp của bà Rodel đối với nền văn hóa Bulgaria, chính phủ Bulgaria đã trao cho bà quốc tịch của nước này.

Giải thưởng danh giá Booker Quốc tế được trao thường niên cho các tiểu thuyết hoặc tuyển tập truyện ngắn được viết nguyên bản bằng bất kỳ ngôn ngữ nào, đã được dịch sang tiếng Anh, xuất bản ở Anh hoặc Ireland. Giải thưởng trị giá 50.000 bảng Anh (tương đương 62.000 USD).

Hương Giang (Theo the Guardian/AP)