Sắc màu của lặng im

Nhiều ngày ra chợ, tôi thường gặp một người đàn ông dáng vóc mảnh khảnh, đầu tóc rối bù chìa chiếc nón rách chứa những đồng tiền lẻ về phía mình với ánh mắt cầu khẩn. Lần đầu, tôi mỉm cười nhẹ nhõm khi thả tiền vào chiếc nón. Lần thứ hai, tôi vẫn vô tư cho đi những đồng bạc lẻ. Nhưng đến lần thứ ba, tôi quay đi, lặng im.

Minh họa: MD

Tháng ngày tuổi trẻ, tôi từng ngược xuôi tìm kiếm sự chân thành. Nghĩ rằng sự thành thật là thứ quan trọng nhất để yêu và được yêu. Nhưng rồi có nhiều khi gieo chân thành mà lại gặp giả dối, niềm tin đặt ở nơi người phụ rẫy mình... Như người bước hụt chân, tôi chọn cách lặng im để nói rằng mình đang ổn, là một phương thức làm lành những tổn thương. Có lúc, tôi nghĩ sự lặng im là phút giây những xúc cảm yêu thương đang hao mòn trong ý nghĩ.

Anh trai tôi kể rằng, mối tình đầu của anh đã kết thúc trong sự im lặng đầy nghi hoặc. Lần đầu gặp gỡ, ánh mắt anh chạm phải nụ cười cô gái, chạm vào đôi mắt sâu hoang hoải của nàng. Không gian ấy chưa từng đặt chân đến, đôi mắt kia, nụ cười kia chưa từng nhìn một lần, nhưng sao anh thấy thân thuộc như đã quen nhau từ rất lâu? Sợi dây vô hình của cảm xúc gắn kết họ, nhưng họ lại vẽ tương lai bằng sự chân thành riêng biệt. Cuối cùng thì những cuộc hẹn, những lời hứa, những xúc cảm... chỉ là ảo giác đời người. Cả hai chọn lặng im để rời bỏ khỏi sự trói buộc lưng chừng, tìm cho mình một vòng quay mới. Nhưng nhiều năm sau gặp lại, những hình ảnh về nhau vẫn đầy trong mắt, và anh vẫn chưa thôi tự vấn về sự lặng im của chính mình ngày trước!

Tôi có một thói quen rất lạ. Ngày nào chạy xe trên đường về nhà sau giờ làm cũng “phân thân” làm đôi, đối thoại với nhau hàng tá những câu chuyện không đầu không cuối, những vui - buồn của một ngày... Có lúc cười ha hả đầy phấn khích, có khi lại tràn ứ những giọt nước mắt xót thương. Chúng tôi luận bàn về những bộ phim, vùng đất, món ăn... lâu dần thì nói về nỗi buồn, sự trống vắng. Nhiều khi tôi giật mình tự hỏi, lẽ nào tôi cô đơn đến nỗi chỉ còn biết độc thoại với chính mình? Sự lặng im, tự bao giờ đã thành nỗi ám ảnh vô cùng bức bối.

Mẹ tôi là người đàn bà quê hồn hậu và sâu sắc. Bà nói rằng, cách ăn uống thể hiện sự giáo dưỡng của một người, chỉ cần nhìn miệng nhai, xem cách gắp đồ ăn, đủ biết khí chất thế nào. Đàn ông thích nhìn phụ nữ hở hang, nhưng họ tôn trọng phụ nữ kín đáo. Tôi im lặng lắng nghe. Cách ăn mặc không chỉ tôn lên vẻ đẹp hình thức, mà nó còn ý nhị thể hiện nét duyên thầm của người con gái. Váy áo có thể điểm tô nhan sắc nhưng không phải là bộ mặt của nhân cách. Chẳng biết thế giới đàn ông rộng lớn đến đâu, nhưng tôi tin mẹ.

Em trai không nhớ ngày sinh nhật của tôi, nhưng nó thường ôm tôi rất chặt mỗi khi phải tạm biệt. Một năm chúng tôi gặp nhau chẳng được mấy ngày, vậy mà vẫn nhỏ nhen cãi vã, giận dỗi... Nhưng sau tất cả là lặng lẽ thứ tha, buông bỏ mọi lỗi lầm của nhau. Chúng tôi thường lặng im tiễn nhau một đoạn đường khi ai trong hai đứa phải đi xa. Và dù có phiêu du nơi góc biển chân trời, có bao mối thâm tình bạn hữu, chúng tôi vẫn luôn nhớ quay về cùng nhau, lo lắng cho nhau vô điều kiện.

Mỗi người đều đã sống và tạo nên những sắc màu của lặng im rất khác biệt. Một cuộc tình kết thúc, lặng im là để gói ghém và cất giữ niềm tin, rằng tình yêu, những xúc cảm, khát khao hạnh phúc đã có thật - trong - quá- khứ. Nơi tổ ấm thân thương, sự lặng im chúng tôi trao nhau, đó là phút giây tất cả cảm nhận những thanh âm ngọt ngào của bình an, ấm áp trong hai tiếng gia đình.

Lặng im chẳng phải vì yếu đuối, không phải là thỏa hiệp, càng không phải thờ ơ. Lặng im chính là trưởng thành, là lúc ta có thể lắng nghe những âm điệu dịu êm ẩn sâu trong ý niệm!

Tản văn của Mai Đình