Tháng Bảy về với Vị Xuyên

Trong những ngày tháng 7 nghĩa tình, người dân trên khắp mọi miền của đất nước lại tìm về mảnh đất Vị Xuyên anh hùng để dâng nén hương thơm, viếng các Anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc.

Cách TP Hà Giang hơn 20 km, Đền thờ các Anh hùng liệt sĩ mặt trận Vị Xuyên, nằm trên điểm cao 468, thuộc thôn Nậm Ngặt, xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, là nơi từng diễn ra nhiều trận chiến khốc liệt để bảo vệ nền độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Điểm cao 468 được xem là vị trí trung tâm của mặt trận Vị Xuyên. Nơi đây trở thành vùng chiến sự ác liệt nhất trong chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Những người lính Vị Xuyên đã chiến đấu với tinh thần quả cảm “sống bám đá đánh giặc, chết hóa đá bất tử” để giành lại điểm cao 1509, 772, 685, đồi Đài, đồi Cô Ích…

Trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, trên mặt trận Vị Xuyên, có một người con xứ Thanh là Anh hùng liệt sĩ Lê Trần Mãn, quê ở xã Hoằng Phú, huyện Hoằng Hóa, đã vượt “mưa bom, bão đạn”, hiên ngang cắm cờ Tổ quốc trên đỉnh E5 thuộc điểm cao 685.

Tại khu vực cao điểm 685, nơi được mệnh danh “Lò vôi thế kỷ”, từ ngày 14 đến ngày 18-1-1985, quân địch liên tục bắn hàng nghìn quả pháo và tổ chức nhiều đợt tiến công vào trận địa phòng ngự của Đại đội 7.

Trong số hàng ngàn chiến sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Vị Xuyên năm xưa, có rất nhiều thanh niên tuổi đời mười tám, đôi mươi. Trong đó, có Anh hùng liệt sỹ Nguyễn Viết Ninh, sinh năm 1962, dân tộc Mường, quê ở xã Minh Hòa, huyện Yên Lập, tỉnh Vĩnh Phú (nay là xã Minh Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Phú Thọ) - tác giả của dòng chữ khắc lên báng súng “Sống bám đá đánh giặc, chết hóa đá bất tử”. Dòng chữ ấy đã trở thành lời thề trong tâm khảm của cán bộ, chiến sĩ trên toàn mặt trận Vị Xuyên thời đó.

Đài hương tại Đền thờ các Anh hùng liệt sĩ hy sinh trên mặt trận Vi Xuyên được khởi công xây dựng tháng 1-2016 và đưa vào sử dụng đầu năm 2017. Đài hương có diện tích khoảng 60 m², với các hạng mục như: bia Tổ quốc ghi công, bia kiến lập Đài hương, bia ký ức không quên.

Từ năm 1984 - 1989, nhiều địa danh, trận chiến tại vùng đất địa đầu Tổ quốc đã đi vào lịch sử như: cao điểm 1509, 468, 772, 233, 685, 1030, đồi Cô Ích, Bốn Hầm... Đây là những nơi đã diễn ra hàng trăm trận đánh vô cùng khốc liệt để bảo vệ từng tấc đất quê hương. Có hàng nghìn cán bộ, chiến sỹ đã ngã xuống, nhiều cựu chiến binh đã bỏ lại một phần cơ thể của mình, sâu thẳm trong trái tim họ luôn đặt “Tổ quốc là trên hết, Tổ quốc là tất cả”.

Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên nằm cạnh Quốc lộ 2, thuộc thị trấn Vị Xuyên, huyện Vị Xuyên, cách TP Hà Giang 18 km về phía Nam. Nghĩa trang được khởi công xây dựng năm 1990 trên diện tích 1,2 ha, tựa lưng vào dãy núi Tây Côn Lĩnh, phía trước hướng ra dòng sông Lô lịch sử.

Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên là nơi yên nghỉ của hơn 1.800 liệt sĩ quê ở khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Trong số hơn 1.800 liệt sĩ đang yên nghỉ, có 181 liệt sĩ là người con quê Thanh Hóa.

Tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên có trên 346 ngôi mộ chưa xác định được thông tin.

Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên có một ngôi mộ tập thể các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh tại mặt trận Vị Xuyên từ năm 1979 đến năm 1989.

Sau 2 lần tôn tạo, Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên hiện có diện tích hơn 11 ha.

Đền thờ liệt sĩ trong Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên được khởi công xây dựng cuối năm 2020 và khánh thành, đưa vào sử dụng tháng 6-2021.

Cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc đã lùi dần vào quá khứ, song ký ức về những người con đất Việt anh dũng, kiên cường vẫn còn mãi với thời gian. Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên, Đền thờ các Anh hùng liệt sĩ ở điểm cao 468 trở thành những công trình tưởng niệm bề thế, trang nghiêm, khắc ghi công lao to lớn của các thế hệ cha anh đã chiến đấu, hy sinh vì độc lập, chủ quyền Tổ quốc và cuộc sống bình yên của Nhân dân.

Phong Sắc