Nỗi niềm những giáo viên "cắm bản"

Sáng là lớp học còn tối đến là chỗ sinh hoạt ăn, ngủ của hơn 20 cô giáo Trường mầm non xã Yên Thắng, huyện miền núi Lang Chánh. Một khung cảnh khiến nao lòng.

Trường mầm non xã Yên Thắng

Sinh hoạt tập trung nên không gian riêng tư ở đây là gần như không có. Khó khăn vô cùng nhưng họ vẫn lạc quan. Họ là những “đóa hoa sơn cước” đã và đang từng ngày gieo chữ nơi rẻo cao còn nhiều gian khó này.

Sáng là lớp học, tối là nhà

Câu chuyện cùng Trưởng phòng Giáo dục huyện Lang Chánh Lê Minh Thư trước đó cho tôi quyết tâm ngược biên đến với cô trò trường mầm non xã Yên Thắng.

Tỉnh lộ 530 đầy khó nhọc, những bản làng hãy còn ngủ vùi trong sương sớm, tôi đến xã vùng cao xã Yên Thắng cũng là lúc học sinh tới trường.

Cô Lê Thị Phượng - Hiệu trưởng Trường mầm non xã Yên Thắng rất mừng khi thấy chúng tôi. Cô Phượng thủ thỉ: “Ở điểm trường vùng cao còn vô vàn khó khăn này ít khi các cô có khách dưới phòng (Phòng Giáo dục huyện) giới thiệu lên”.

Quan sát quanh nhanh căn phòng nhỏ của cô hiệu trưởng, phần nào cũng cho thấy những khó khăn hiện hữu. Ngoài bộ bàn ghế tiếp khách, căn phòng nhỏ còn có thêm 1 chức năng nữa là chứa đựng đồ đạc, các dụng cụ để giảng dạy của nhà trường.

Theo cô Phượng, do địa hình đồi núi phân cách nên nhà trường vẫn còn tới 5 khu lẻ nằm rải rác tại các bản như: Khu Tráng (có 46 cháu), khu Vần (101 cháu), khu Vặn (102 cháu), khu Vịn (17 cháu), khu Cơn (19 cháu) và khu Ngàm (khu chính 128 cháu).

Với hơn 400 học sinh, nhà trường được bố trí 47 cán bộ, giáo viên, trong đó có 25 cán bộ, giáo viên nữ từ miền xuôi và các huyện khác lên công tác phải ở lại. Khó khăn hiện tại của nhà trường, đầu tiên phải kể đến là thiếu tới 5 phòng học cũng như tình trạng xuống cấp tại một số điểm lẻ. Bên cạnh đó hơn 20 cán bộ, giáo viên hiện không có nhà công vụ để ăn ở, sinh hoạt.

Tối đến các cô lại sum vầy trò chuyện rôm rả

Vậy các cô ở đâu sau những giờ lên lớp, tôi hỏi? Theo cô Phượng thì trước kia cũng có cô ra ở trọ với bà con dân bản. Tuy nhiên, do phong tục, tập quán và nhiều nguyên nhân khác, đến giờ các cô đều ở lại trường và điểm trường góp gạo thổi cơm chung. Theo đó, khu chính có 12 cô ở lại tại trường, khu Vần có 6 cô, khu Tráng 2 cô, khu Vặn 5 cô.

Khó khăn hơn cả là các cô ở lại tại những khu lẻ. Để ra trung tâm mua sắm lương thực, thực phẩm các cô phải đi bộ hàng cây số đường khó, địa hình cách trở.

Nơi ăn, ngủ của các cô cũng là tạm, giường là những chiếc đệm, là cái chõng của các con tận dụng để nằm. Phòng học gánh thêm chức năng là nơi ở của các cô.

Địu con ngược ngàn “gieo chữ”

Cô Lê Thị Phượng, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, đa phần các cô giáo lên đây “cắm bản” đều tuổi đời các cô còn rất trẻ, mới lập gia đình, có hoàn cảnh khó khăn. Để đảm bảo việc giảng dạy nhiều cô phải địu cả con lên bản để nuôi dạy rất vất vả.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhiều cô giáo phải vượt qua những khó khăn, thiếu thốn

Cô Phạm Thị Tâm Thương chia sẻ: “Nhà hai vợ chồng tôi dưới dưới thành phố, chồng làm tự do thường xuyên vắng nhà, trong khi ông bà nội tuổi cũng đã cao nên phải đưa con lên đây ở cùng. Chồng em nhớ con, muốn lên thăm cũng khó vì không có nơi ở”.

Với cô Hà Thị Nguyệt thì không thể quên lần chồng mình là anh Nguyễn Tuấn Anh “đột kích” lên nhằm tạo bất ngờ cho vợ. Hai vợ chồng đã phải đi xin ở nhờ bà con con dân bản qua đêm. Đi nhà nào cũng nhỏ, cũng đông con cháu, may thay có đồng chí cán bộ xã xởi lởi bảo về nhà cán bộ.

Để thuận lợi hơn cho công việc nhiều cô giáo phải đưa con lên ở cùng

Trước khi rời trường, Chủ tịch UBND xã Yên Thắng Lương Văn Hải níu vai tôi nói: “Các cô dưới xuôi lên đây công tác giảng dạy đã phải chịu nhiều khó khăn, thiệt thòi. Không chỉ bà con dân bản kiến nghị, mà mỗi cán bộ như chúng tôi cũng ái ngại khi để các cô phải ăn ở tại trường, tại lớp. Tuy nhiên, để giải quyết khó khăn này thì xã gần như “lực bất tòng tâm”. Hy vọng những kiến nghị về một dự án nhà công vụ cho các cô sẽ sớm được triển khai”.

Nói về những khó khăn của cán bộ, giáo viên miền xuôi lên cắm bản, Trưởng phòng Giáo dục huyện Lang Chánh Lê Minh Thư cho rằng: Sau khi sáp nhập trường lớp học, cũng như sáp nhập các khu lẻ về khu chính (giai đoạn 2015 -2020), ngoài những thuận lợi cũng phải kể tới những khó khăn nhất định, như thiếu phòng lớp học. Bên cạnh đó là chuyện nhà công vụ dành cho cán bộ, giáo viên miền xuôi lên công tác. Phòng Giáo dục đã kiến nghị lên huyện, các phòng ban cũng đang lên kế hoạch đưa vào vốn đầu tư trung hạn giai đoạn 2020 -2025. Hy vọng sẽ sớm có sự đổi thay để cán bộ, giáo viên yên tâm với sự nghiệp “trồng người” ở những nơi còn nhiều khó khăn.

Đình Giang