Sách cho năm học mới: Thị trường béo bở và nỗi đắn đo của người mua

(VH&ĐS) Năm học mới đang đến gần cũng là thời điểm phụ huynh và học sinh không khỏi băn khoăn với câu chuyện về sách. Giữa sự đa dạng, phong phú của thị trường sách, làm sao để lựa chọn được những cuốn có chất lượng, đáp ứng yêu cầu của việc học, việc đọc, vẫn là câu chuyện đến hẹn lại lên.

Có dấu hiệu khan hiếm sách giáo khoa

Thời điểm ngay trước thềm năm học mới, dạo quanh các nhà sách trên địa bàn thành phố ở thời điểm hiện tại, dễ dàng nhận thấy nhu cầu về sách tập trung nhiều ở mảng sách giáo khoa. Tuy vậy, thị trường sách giáo khoa dành cho học sinh năm nay có ít nhiều biến động.

Em Vũ Diệu Linh (học sinh Trường THCS Trần Mai Ninh) cho biết: một số cửa hàng sách nhỏ gần nhà đều đã hết sách giáo khoa cho chương trình học của em, nếu muốn mua thì phải đặt hàng trước. Cùng với đó, nhiều phụ huynh cũng chia sẻ về tình trạng nhiều cửa hàng báo hết sách giáo khoa.

Tại Nhà sách Fahasa (TP Thanh Hóa) vào dịp cuối tuần nên lượng khách đến đây khá cao, trong đó có nhiều người đến để tìm mua sách giáo khoa. Tuy vậy, theo quan sát của chúng tôi, lượng sách giáo khoa còn lại trên kệ không nhiều. Và đại diện cửa hàng cũng cho biết: đến thời điểm hiện tại, lượng sách giáo khoa còn lại của nhà sách là khá ít. Có một số bộ sách thậm chí đã hết hàng.

Tương tự, tại Nhà sách Tiền Phong, mặc dù số lượng sách giáo khoa vẫn đáp ứng được nhu cầu của khách hàng trong thời điểm hiện tại. Song nhân viên tại nhà sách cũng cho biết: lượng sách dự trữ còn lại là không nhiều.

Lý giải cho hiện tượng “khan hiếm” sách giáo khoa ở nhiều cửa hàng, nhà sách hiện nay. Anh Phạm Văn Tuấn, Quản lý Nhà sách Fahasa Thanh Hóa cho biết: rất ít có khả năng “ghim” hàng để tạo ra cơn “sốt”. Có thể do các đơn vị kinh doanh lo lắng trước thông tin sẽ cải cách chương trình học trong thời gian tới của ngành giáo dục. Bởi vậy, để tránh nguy cơ rủi ro, thì nhiều nhà sách lựa chọn phương án an toàn: chỉ nhập về sách giáo khoa số lượng vừa phải, vì nếu cải cách, đổi mới chương trình học thì lượng sách giáo khoa của chương trình cũ nếu bị tồn lại sẽ rất khó xử lý.

Mặc dù có dấu hiệu khan hiếm song tín hiệu vui là giá sách giáo khoa về cơ bản ở nhiều cửa hàng, nhà sách uy tín trên địa bàn thành phố vẫn được giữ nguyên, không có hiện tượng tăng giá. Bên cạnh đó, một số nhà sách vẫn duy trì chương trình giảm giá sách từ 10%.

Thị trường sách tham khảo phong phú, đa dạng.

Sách tham khảo - thị trường phong phú

Cùng với sách giáo khoa thì dịp đầu năm học mới, thị trường sách tham khảo cũng thu hút sự quan tâm của rất nhiều phụ huynh, học sinh và ngay cả giáo viên. Nếu sách giáo khoa được “độc quyền” bởi NXB Giáo Dục thì thị trường sách tham khảo lại vô cùng sôi động với sự góp mặt của rất nhiều nhà xuất bản lớn, nhỏ, uy tín khác nhau. Và điều đó mang đến cho khách hàng rất nhiều sự lựa chọn. Tuy nhiên, giữa mê cung những sách tham khảo, học tốt được in ấn đẹp mắt cùng những lời quảng cáo, giới thiệu hấp dẫn thì để có thể tìm được những cuốn sách tham khảo phù hợp, chất lượng dường như lại là điều không dễ.

Nói về sách tham khảo, đây rõ ràng là thị trường “béo bở” mang lại lợi nhuận không nhỏ cho cả tác giả, nhà xuất bản, nhà phân phối, cửa hàng sách. Có lẽ vì thế mà có chuyện nhà nhà làm sách, người người viết sách, còn các nhà sách thì lại dành những vị trí ưu ái đặc biệt cho nhiều đầu sách tham khảo. Đương nhiên, bên cạnh những đầu sách có giá cả phải chăng thì lại có những đầu sách tham khảo lên đến hàng trăm nghìn. Song có đôi khi, chất lượng và giá thành lại không tỉ lệ thuận cùng nhau.

Thực tế cho thấy, những năm vừa qua, thị trường sách tham khảo khiến nhiều người quan tâm tới văn hóa đọc không khỏi băn khoăn: sách tham khảo, học tốt được in ấn, phát hành rộng rãi và như nhiều người nói là “thượng vàng hạ cám”. Và đã có không ít đầu sách tham khảo bị bắt lỗi, thậm chí bị đơn vị quản lí tuýt còi. Song điều đó dường như vẫn chưa đủ sức răn đe cho nhiều đơn vị phát hành làm “ẩu”.

Theo đánh giá của một số đơn vị kinh doanh sách trên địa bàn tỉnh, bên cạnh một số đầu sách tham khảo được giữ nguyên giá thì cũng có không ít đầu sách đã được điều chỉnh giá tăng nhẹ. Tuy nhiên, bên cạnh giá cả, điều mà nhiều người quan tâm lại là hiệu quả thực sự mà những đầu sách tham khảo mang lại cho học sinh khi sử dụng.

Song, có một tín hiệu vui cho nhiều phụ huynh, học sinh. Thời gian qua, thị trường sách tham khảo dù vẫn còn khá “nhộn nhạo” song đã có sự phân hóa, định hình khá rõ. Ở đó, tên của các tác giả trở thành yếu tố đảm bảo cho chất lượng của các đầu sách tham khảo. Đối với sách tham khảo tiếng Anh dành cho học sinh phổ thông, tác giả Vũ Mai Phương được nhiều học sinh tin tưởng khi chọn sách. Ở mảng văn học là tác giả Phan Danh Hiếu; tương tự đối với sách tham khảo, luyện thi toán học thì tác giả Lê Hoành Phò cũng đang tạo được sự tin tưởng với nhiều học sinh...

Bên cạnh đó, đối với học sinh tiểu học, các đầu sách tham khảo cũng được các thầy cô giáo định hướng để phụ huynh tìm mua. Trong đó, các đầu sách tham khảo của NXB Giáo Dục được nhiều thầy cô ưu tiên định hướng cho học sinh của mình.

Sách tốt như người bạn tốt. Vậy để có thể tìm cho mình những người bạn tốt thực sự đó chính là tìm kiếm được những cuốn sách hay hấp dẫn, giúp học sinh có phương pháp giải, cách tiếp cận vấn đề. Muốn được vậy thì phụ huynh, giáo viên, và bản thân mỗi học sinh phải là người tiêu dùng thông minh khi lựa chọn sách.

Thu Trang