Đậm đà hương vị tương Xuân Phả

Không chỉ mang hương vị truyền thống đặc trưng của vùng thôn quê, nước “Tương Xuân Phả” của cơ sở sản xuất Xuân Dũng ở thôn 1, xã Xuân Trường (Thọ Xuân) đang dần khẳng định chất lượng trên thị trường, được người tiêu dùng đón nhận.

Nguyên là Bí thư Đoàn xã Xuân Trường, qua quá trình tìm tòi, học hỏi, anh Đỗ Xuân Dũng - chủ cơ sở sản xuất Tương Xuân Phả, xã Xuân Trường đã thành công khi cho ra đời sản phẩm Tương Xuân Pha. Năm 2021, Tương Xuân Pha được UBND tỉnh công nhận sản phẩm đạt chất lượng OCOP 3 sao.

Người dân làng Xuân Phả từ bao đời nay thường trồng ngô, đậu tương ở bãi bồi ven sông Chu. Đây là hai nguyên liệu chủ đạo làm nên sản phẩm Tương Xuân Phả. Tương sản xuất theo phương pháp truyền thống. Công đoạn để làm nên nước Tương Xuân Phả cũng thật cầu kỳ, trước hết đậu tương và ngô sau khi được chọn kỹ đem phơi khô, đủ độ giòn, rồi đóng bao kín không bị ẩm dể bảo quản. Tiếp đó, đem rang bằng chảo gang trên bếp củi cho đến khi chín có mùi thơm đặc trưng của ngô và đậu là được. Đặc biệt, không được chín quá sau này tương có màu không đẹp, nếu chưa chín đến khi pha sẽ bị thối, hỏng.

Ngô và đậu sau khi sơ chế đem xay bằng cối đá, bột ngô thu được ủ mốc bằng cách trộn đều với nước sạch đạt đến độ ẩm nhất định trải đều ra nong, phủ lá dáng lên trên từ 5 – 7 ngày, mốc sẽ lên đều, nếu là mốc vàng có thể dùng được, còn nếu mốc đen coi như hỏng. Đem bột đậu đã xay bỏ vào chum sành, cho nước lọc đảm bảo tiêu chuẩn an toàn, ngâm dưới nắng từ 6 - 7 ngày. Khi đậu được nung chín thì cho mốc đã ủ được cùng muối sạch hòa tan đều vào chum tiếp tục phơi nắng từ 15 - 20 ngày là dùng được.

Ưu điểm lớn nhất của Tương Xuân Phả là dùng nguyên liệu có sẵn tại địa phương, sản xuất theo quy trình khép kín, không dùng hóa chất, chất bảo quản, nên sản phẩm có mùi rất đặc trưng.

Tại xã Xuân Trường có hơn 100 hộ làm tương, trong đó cơ sở sản xuất hộ anh Đỗ Xuân Dũng quy mô nhất, trung bình sản xuất từ 10.000 - 12.000 lít nước tương/năm. Trừ chi phí, mỗi năm thu về cho gia đình hơn 70 triệu đồng. Hiện sản phẩm Tương Xuân Pha của anh Dũng có mặt ở nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh.

TRUNG LÊ