Người thầy trăn trở với văn hóa đọc của học sinh vùng cao

Đó chính là thầy giáo Đặng Xuân Viên - Hiệu trưởng Trường tiểu học Thanh Xuân (Quan Hóa). Người luôn trăn trở với việc học và đọc của học sinh thân yêu.

Thầy giáo Đặng Xuân Viên - Hiệu trưởng Trường tiểu học Thanh Xuân luôn trăn trở với việc phát triển văn hóa đọc cho học sinh trong trường

Trường Tiểu học Thanh Xuân xã Phú Xuân (Quan Hóa) còn nhiều khó khăn. Do địa bàn rộng, bị chia cắt bởi sông Mã, ngoài trường chính thì còn 3 điểm trường lẻ. Trong đó, xa nhất là điểm trường Giá (bản Giá) cách điểm trường chính 12 km; điểm trường Vui (bản Vui) cách 9 km, đây cũng là hai bản đặc biệt khó khăn với phần đa là đồng bào dân tộc Mường, Thái sinh sống. Cũng như nhiều trường học ở vùng cao, ngoài sự khó khăn cơ sở vật chất, học sinh Trường Tiểu học Thanh Xuân trước đây còn thiếu cả sách nhằm đáp ứng nhu cầu đọc.

Tuy nhiên, cách đây hơn 3 năm, với trăn trở của người đứng đầu cùng sự nỗ lực của tập thể giáo viên nhà trường và sự hỗ trợ của nhiều tấm lòng thiện nguyện, Trường Tiểu học Thanh Xuân đã “phủ kín” thư viện xanh ở tất cả các điểm trường.

Thư viện xanh được “phủ” kín ở tất cả các điểm trường của Trường Tiểu học Thanh Xuân

Thầy giáo Đặng Xuân Viên nhớ lại lý do quyết tâm xây dựng thư viện xanh nhằm tạo không gian đọc sách đáp ứng nhu cầu đọc của học sinh thân yêu: "Năm 2017, tôi về làm hiệu trưởng. Sau 2 năm gắn bó với nhà trường, với các em học sinh chủ yếu là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Do đời sống của người dân nhiều khó khăn, địa bàn chia cách, ít có điều kiện giao lưu, tiếp xúc với bên ngoài nên kỹ năng nói và viết tiếng Việt của học sinh nhà trường còn khá hạn chế. Đánh vần chậm dẫn đến việc tiếp thu nội dung học vì thế mà gặp nhiều khó khăn. Ngoài sự kiên trì của các thầy, cô giáo thì phải tăng cường việc đọc cho học sinh mới hy vọng giải quyết vấn đề một cách căn bản. Để hình thành và rèn luyện thói quen đọc sách cho học sinh thì phát huy hiệu quả thư viện trong nhà trường là giải pháp hiệu quả”.

Dù còn nhiều thiếu thốn, thư viện xanh tại các điểm trường của Trường Tiểu học Thanh Xuân được học sinh rất thích thú.

Nghĩ là làm, đầu năm học 2019 sau nhiều trăn trở, thầy Đặng Xuân Viên quyết định xây dựng mô hình thư viện xanh. Không nặng về hình thức, thư viện xanh của Trường Tiểu học Thanh Xuân hướng đến sự đơn giản, tiết kiệm, mục đích chính là tạo cho học sinh không gian đọc sách thoải mái.

Thấu hiểu sự khó khăn của phụ huynh học sinh nên nhà trường không huy động đóng góp. Theo đó, ngoài tiết kiệm một phần nhỏ từ kinh phí chi thường xuyên của nhà trường, thầy giáo Đặng Xuân Viên kêu gọi cả sự hỗ trợ của bạn bè và đồng nghiệp đang dạy học ở các vùng miền, trường học khác nhau. Ai có kinh phí thì giúp kinh phí, ai có sách cho sách; rồi kết nối với các đơn vị, đoàn thiện nguyện để “xin” sách cho học sinh… Chỉ trong năm học 2019 - 2020, với sự quyết tâm của người đứng đầu nhà trường, tất cả các điểm trường của Trường Tiểu học Thanh Xuân đều có thư viện xanh.

Phòng đọc sách tại điểm trường chính Trường tiểu học Thanh Xuân được đầu tư xây dựng khang trang hơn

“Phải khẳng định, với học sinh các trường học khu vực miền núi nói chung, Trường Tiểu học Thanh Xuân nói riêng, việc đọc sách còn rất nhiều khó khăn, thiếu thốn, đặc biệt các đầu sách về văn học, truyện tranh giải trí phù hợp với lứa tuổi không nhiều. Trường Tiểu học Thanh Xuân may mắn nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ nhiệt tình của bạn bè và các đoàn thiện nguyện, rồi cả sách được tặng của thư viện tỉnh… trong giờ ra chơi, học sinh thay vì chỉ chơi ngoài sân trường như trước thì giờ đây đã có thể tập trung đọc sách tại thư viện xanh. Các em được tùy ý chọn đọc các đầu sách có sẵn. Có học sinh đọc ở trường chưa xong, còn xin mượn sách về nhà để đọc. Cũng tại thư viện xanh học sinh còn được thầy cô giáo dạy chơi cờ vua, dạy xếp hình, các trò đố vui… nhằm kích thích, khơi dậy khả năng tư duy. Từ đó hỗ trợ việc học, tiếp thu kiến thức được tốt hơn”, thầy Đặng Xuân Viên cho biết.

Dù còn nhiều khó khăn, thiếu thốn nhưng với trăn trở của người đứng đầu nhà trường cùng nỗ lực của các thầy cô giáo, thư viện xanh Trường Tiểu học Thanh Xuân đã thực sự tạo không gian văn hóa đọc ý nghĩa cho học sinh vùng cao.

Để thư viện xanh ở tất cả các điểm trường hoạt động hiệu quả thì chính giáo viên và học sinh là những “cộng tác viên” hỗ trợ đắc lực cho việc quản lý, duy trì hoạt động của thư viện xanh. “Sau hơn 3 năm đi vào hoạt động, hệ thống thư viện xanh của Trường Tiểu học Thanh Xuân đã thực sự phát huy hiệu quả thiết thực. Không chỉ khơi gợi mà còn hình thành thói quen, niềm say mê văn hóa đọc cho học sinh thân yêu. Cũng nhờ đó góp phần nâng cao rõ rệt hiệu quả việc học môn tiếng Việt. Đặc biệt, không chỉ có học sinh mới đọc sách ở thư viện xanh, không ít phụ huynh khi đến trường đón con cũng tranh thủ vào thư viện đọc sách. Năm học sắp kết thúc, nhà trường cũng đang “tính toán” để mỗi học sinh có thể mượn về nhà một vài đầu sách đọc trong dịp hè, đây cũng là cách để các em "không quên con chữ”, thầy giáo Đặng Xuân cho biết thêm.

“Nếu so với thư viện truyền thống thì thư viện xanh tiện lợi, được học sinh yêu thích hơn. Tuy nhiên, đi cùng với đó thì công tác bảo quản sách cũng gặp không ít khó khăn. Hiện nay, ở tất cả thư viện xanh của Trường Tiểu học Thanh Xuân đều chưa có tủ đựng sách. Cùng với đó, số lượng đầu sách đáp ứng việc đọc của học sinh còn hạn chế, chưa đa dạng về thể loại… Ngoài việc tiết kiệm một phần kinh phí để dành mua sắm sách, thầy và trò Trường tiểu học Thanh Xuân hy vọng tiếp tục nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, ủng hộ của các cấp, ngành, đơn vị và những tấm lòng hảo tâm. Trong thời gian tới, thầy và trò nhà trường mong muốn nhận được sự hỗ trợ, cho tặng sách của nhiều hơn những tấm lòng trân quý", thầy Đặng Xuân Viên bày tỏ.

Khánh Lộc