Danh hiệu Bến đò văn minh, văn hóa, an toàn có bị cấp nhầm?

Trong số 49/119 bến đò đủ tiêu chuẩn được cấp phép đang hoạt động chở khách qua sông trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, có 25 bến được chọn xây dựng và trở thành Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn. Việc xây dựng các mô hình Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn không chỉ tạo thói quen tốt chấp hành Luật Giao thông đường thủy nội địa mà còn xây dựng được nét văn hóa giao thông cho người điều khiển phương tiện và hành khách đi đò. Tuy nhiên, thực tế tại nhiều bến đò, tiêu chí an toàn đều bị chủ đò và hành khách xem nhẹ.

Ông Lê Quang Thành - Phó Trưởng Phòng Quản lý kinh tế - Hạ tầng huyện Hoằng Hóa cho biết: Hiện trên địa bàn huyện có 3 bến đò được công nhận “Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn”, đó là đò Phùng (xã Hoằng Phượng), bến đò Chùa Gia (xã Hoằng Giang) và đò Hoằng Yến (xã Hoằng Yến). Từ khi các bến đò này được công nhận, việc đảm bảo an toàn giao thông cho hành khách đi đò đã có nhiều chuyển biến tích cực. Không dừng lại ở việc người điều khiển phương tiện có chứng chỉ chuyên môn, chất lượng phương tiện đảm bảo, hay đò được trang bị áo phao, cục nổi đầy đủ, mà người điều khiển phương tiện rất có trách nhiệm, luôn nhắc nhở, hướng dẫn hành khách đi đò sao cho an toàn và xử sự có văn hóa.

Bến phà Hoằng Yến (huyện Hoằng Hóa) đi cảng cá Hòa Lộc - Hải Lộc (huyện Hậu Lộc) được huyện Hoằng Hóa chọn là mô hình Bến phà văn hóa, văn minh, an toàn. Bến này hiện đang được Hợp tác xã thương mại (HTXTM) Quyết Thắng đứng ra quản lý, khai thác theo hình thức cổ phần. Chủ tịch HĐQT - ông Trịnh Văn Thịnh cho biết: Khi HTX đứng ra quản lý và khai thác bến phà, đơn vị đã đầu tư xây dựng đường lên xuống, nhà chờ và đóng mới phà với tổng trị giá hơn 3 tỷ đồng. Mặc dù, mới đi vào hoạt động thời gian chưa nhiều, nhưng tất cả hành khách khi qua phà đều ghi nhận đánh giá về sự an toàn cũng như thái độ phục vụ của nhân viên trên phà.

Chị Hoa, xã Hải Lộc cho biết: Chị thường xuyên phải đi qua phà, với giá vé (bao gồm cả người và xe máy là 10,000đ/ lượt đi) là hợp lý. Hơn nữa, mỗi lần đi phà chị cũng thấy yên tâm vì phương tiện không những được đầu tư, đóng mới mà đường lên xuống phà được đổ bê tông, mặt đường rộng thênh thang, sạch sẽ và quan trọng hơn, người điều khiển phương tiện niềm nở, lịch sự. Họ nhắc nhở hành khách đứng sao cho an toàn.

Thấy tôi băn khoăn, lo lắng khi tất cả hành khách đi trên phà không sử dụng bất cứ dụng cụ nào dù áo phao, hay cục nổi, chị Hòa phân trần: “Chủ phà cũng có nhắc nhở khi hành khách lên phà nhưng chị thấy phà chắc chắn như thế này rồi, cần gì phải mặc áo phao cho nóng bức và vướng víu”...

Dù đã trở thành bến đò văn hóa, văn minh, an toàn nhưng người đi đò không mặc áo phao, hay cục nổi.

So với các bến đò được công nhận là văn hóa, văn minh, an toàn do cấp huyện xây dựng, bến đò Nga Thủy (huyện Nga Sơn) đi Đa Lộc (huyện Hậu Lộc) được đánh giá có nhiều ưu điểm nổi trội về độ an toàn cho khách qua sông. Chủ đò xã Nga Thủy - ông Trần Văn Diện cho biết: Năm 2015, đò của ông được công nhận là Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn. Việc này giúp ông có thêm động lực, cố gắng nhiều hơn nữa để xứng với danh hiệu này.

Hàng chục năm làm nghề sông nước nên ông Diện hiểu làm nghề này không thể lơ là, chủ quan vì chỉ sơ sẩy một chút dễ xảy ra tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến tính mạng nhiều người. Do nhận thức đúng được tầm quan trọng của an toàn giao thông đường thủy nên phương tiện của ông lúc nào cũng đảm bảo được các điều kiện như: Đò được đăng kí, đăng kiểm, người điều khiển có chứng chỉ. Ngoài ra, ông Diện còn là người có kinh nghiệm và có trách nhiệm đối với tính mạng của hành khách đi đò. Ông thường xuyên nhắc nhở hành khách khi lên đò đứng như thế nào cho an toàn và phải mặc áo phao hay cục nổi.

Trên đây là 2 trong số 25 bến đò được công nhận là “Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn” mà chúng tôi đã trực tiếp mục sở thị. Ở các bến đò này, nhìn chung cơ sở hạ tầng như: đường lên, xuống đò, nhà chờ... cho đến chất lượng phương tiện đã được chủ phương tiện quan tâm đầu tư nâng cấp hoặc đóng mới đảm bảo an toàn cho khách qua sông. Ngoài chất lượng phương tiện được đảm bảo, thái độ phục vụ có nhiều chuyển biến. Dễ nhận thấy nhất là nét đẹp văn hóa trong ứng xử như nhường chỗ ngồi tốt cho hành khách là người cao tuổi, trẻ em; giúp đỡ khách lên đò, nhất là những khách mang hàng nặng, cồng kềnh đang xuất hiện ở nhiều bến khách ngang sông. Đặc biệt, có nhiều chủ đò, còn hướng dẫn hành khách khi lên đò đứng như thế nào cho an toàn...và nhắc nhở họ trang bị áo phao, cục nổi khi đi đò... Tuy đã tạo được những chuyển biến trong hoạt động chở khách qua sông đảm bảo an toàn cũng như xây dựng được nét văn hóa giao thông đường thủy. Song thực tế, ở các bến đò này người đi đò vẫn không chịu trang bị áo phao, hay cục nổi. Vì vậy, để tạo thói quen và trở thành nét văn hóa cho người tham gia giao thông đường thủy phải trang bị áo phao hoặc cục nổi khi lên đò cũng giống như người tham gia giao thông đường bộ đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy và xe đạp điện nên chăng chính quyền cơ sở - nơi có bến đò cùng với các chủ đò đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức chấp hành Luật Giao thông đường thủy phải trang bị áo phao hay cục nổi khi đi đò. Bên cạnh đó, chủ đò cần có thái độ kiên quyết đối với những trường hợp lên đò không trang bị áo phao. Mặt khác, lực lượng chức năng phải tăng cường tuần tra, kiểm soát và kiên quyết xử lý đối với các trường hợp người đi đò không sử dụng áo phao. Nếu giải quyết được những vướng mắc trên, tin rằng “Bến đò văn hóa, văn minh, an toàn” mới thực sự có ý nghĩa.

Minh Lý