Mắm tép Hà Yên, đặc sản của vùng đồng chiêm trũng Hà Trung

Mắm tép là món ăn dân dã bao đời nay của người dân xã Hà Yên cũ, nay là xã Yên Dương, huyện Hà Trung. Nói đến sản vật của vùng đất xứ Thanh nhiều người nhớ đến món mắm tép này.

Bà Nguyễn Thị Thi bên hũ mắm tép thơm ngon.

Làng Đình Trung nằm ven sông Hoạt bao quanh làng là những cánh đồng chạy dài, cứ đến tháng 10 âm lịch là người dân nơi đây lại kéo nhau ra đồng bắt tép. Số lượng tép bắt về nhiều người dân ăn không hết và đã nghĩ cách để chế biến thành một loại thực phẩm khác, đó là mắm tép.

Công đoạn bỏ thính gạo để ủ món mắm tép.

Bà Nguyễn Thị Thi ở xã Yên Dương cho biết để có được một vại mắm tép thơm, ngon, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm thì cần nhiều thời gian và sự tỉ mỉ.

Vào đúng vụ bà phải dậy từ 2-3 giờ sáng để đi bắt tép, có những thời điểm tép của làng không đủ phải ra tận thị xã Bỉm Sơn, có khi ra tỉnh Ninh Bình để lấy tép.

Để cho ra một món mắm tép ngon cần có tép tươi, muối, thính gạo, sau đó làm sạch, trộn đều tay không để tép gãy, rồi bỏ vào vại sành, sau đó đổ nước xâm xấp, đậy lại thật kín.

Mội hũ mắm tép đã cho ra thành phẩm thơm ngon.

Tùy vào mùa để muối tép, có thể muối xổi hoặc muối trường, thời gian từ 16 - 20 ngày với loại muối xổi còn muối trường từ 3 - 6 tháng là ăn ngon.

Mắm tép được dùng ăn với cà muối, thịt luộc hoặc có thể chế biến với các món ăn khác. Mắm tép ở đây khác với các loại mắm ở nơi khác khi có màu đỏ gạch, vị hơi chua.

Hiện nay mắm tép Yên Dương đã có tổ hợp tác đứng ra quản lý và bao tiêu sản phẩm với trên 20 hộ làm đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho các hộ gia đình.

Bảo Thanh