Trái tim người mẹ

Dậy sớm và đi bộ là một thói quen sinh hoạt không thể thiếu được của Hạ trong nhiều năm nay. Nhưng sáng nay, khi vừa mới bước chân xuống đường, Hạ thấy cảnh vật chìm trong một màn sương mờ mờ như một tấm khăn voan mỏng bàng bạc, nhẹ nhàng giăng mắc nơi đầu thôn cuối phố. Mùi hoa sữa thơm nồng quyện trong làn gió lan tỏa khắp không gian khiến Hạ giật mình thảng thốt: trời đã sang thu!

Hè qua - thu tới! Đó là quy luật vận động bất biến của thiên nhiên nhưng với Hạ mùa thu còn gắn liền bao kỷ niệm khó quên.

Hai mươi năm trước, Hạ có một gia đình hạnh phúc, ấm êm. Chồng cô là cán bộ kiểm lâm luôn phải sống xa nhà nhưng rất yêu thương vợ con. Khi con trai đầu lòng tròn 14 tháng tuổi, cô phát hiện mình có mang nên phải cai sữa cho con. Biết tin, Thanh rất vui nhưng chưa kịp về thăm vợ thì anh bị bọn lâm tặc bắn trọng thương phải mổ cấp cứu.

Nhận được tin báo, Hạ hốt hoảng, vội vã đến bệnh viện. Cô hết đứng lại ngồi, lòng nặng trĩu lo âu, mắt đăm đăm không rời cánh cửa phòng mổ. Sau bốn tiếng căng thẳng chờ đợi ca mổ kết thúc nhưng Thanh bị hôn mê sâu. Nhìn chồng nằm bất động trên giường, đầu và cánh tay phải bị thương quấn băng trắng xóa, Hạ giàn giụa nước mắt, nghẹn ngào không nói nên lời.

Rồi một ngày... hai ngày... và ba tuần trôi qua Thanh vẫn bất tỉnh, mặt nhợt nhạt. Dù đang trong thời kỳ thai nghén, nhưng Hạ vẫn ngày đêm bên giường bệnh của chồng. Sang tuần thứ tư, tình trạng sức khỏe của Thanh dần xấu đi do vết thương quá nặng. Thế rồi điều cô lo sợ nhất đã đến - vào một ngày thu, Thanh đã ra đi mãi mãi. Chứng kiến người chồng thương yêu trút hơi thở cuối cùng trên tay mình, Hạ chết lặng không thể khóc được nữa, bởi thời gian qua lúc nào cô cũng sống trong lo âu và nước mắt. Cô ôm ghì lấy anh, cố gắng lay gọi anh nhưng toàn thân thể Thanh cứng đờ và lạnh ngắt. Mọi người phải vội vàng xúm lại đưa cô ra ngoài để khâm liệm cho Thanh. Rồi như một cái xác không hồn, Hạ cố lê những bước chân lên chiếc xe của bệnh viện chở thi hài của chồng về an táng.

Ngoài kia, trời xanh, mây trắng, nắng thu vàng,... Phố phường vẫn đông vui, tấp nập người qua lại nhưng có ai biết rằng trái tim cô như muốn vỡ vụn ra thành trăm mảnh trước nỗi đau đớn của biệt ly. Ngửa mặt lên trời thu trong xanh vời vợi Hạ muốn gào khóc thảm thiết: “Ông trời ơi! Sao người không thương chồng con với? Sao người không cho anh ấy một cơ hội sống dù anh không còn khỏe mạnh như xưa nhưng còn sống là con cũng toại nguyện lắm rồi!”. Nếu có thể làm được như vậy chắc phần nào nỗi đau sẽ nguôi ngoai trong cô. Hạ đành phải kìm nén tất cả, trước mắt cô còn bao việc phải làm.

Lo mai táng cho chồng xong xuôi, Hạ nặng nhọc buông mình nằm xuống chiếc giường thân quen nhưng không tài nào chợp mắt nổi. Những dòng nước mắt cứ thế lặng lẽ tuôn rơi, ướt đầm cả gối. Nhìn đứa con nhỏ ngây thơ đang tập nói gọi mẹ, ríu rít vui cười vì thấy nhà đông người, lòng Hạ đau đớn như cắt từng khúc ruột. Thương con, cô gắng gượng nuốt từng thìa cháo, uống từng ngụm sữa, nước mắt nhạt nhòa.

Bảy tháng sau cô sinh con - một bé gái nặng 2,8kg. Nhớ lời chồng dặn khi còn sống, cô đặt tên con là Hướng Dương. Ôm con vào lòng bao cảm xúc chợt ùa về khiến Hạ nghẹn lòng, nước mắt rưng rưng.

Khi mới 18 ngày tuổi, Hướng Dương bị viêm phổi phải cấp cứu tại bệnh viện. Nhìn con thơ quằn quại trong cơn sốt phải thở oxy, lòng người mẹ đau như cắt từng khúc ruột. Sau mười ngày điều trị ở bệnh viện, Hướng Dương được ra viện nhưng kể từ lần ốm ấy con bé rất khó tính. Bé hay khóc ngặt nghẽo đến tím tái cả người; đòi mẹ bế đi quanh nhà đúng ba tháng mười ngày mới ngoan. Đôi chân Hạ mỏi rã rời không muốn bước, nhưng dường như tình mẫu tử thiêng liêng đã trỗi dậy, tiếp thêm sức mạnh cho cô. Trên tay mẹ, Hướng Dương say nồng trong giấc ngủ. Đôi môi hồng nhỏ xinh lúc mếu máo, lúc chúm chím cười trông thật dễ thương!

Thời gian thấm thoát trôi, khi vừa tròn một tuổi Hướng Dương đã chập chững bước đi và bập bẹ gọi mẹ. Nhưng niềm vui ấy chỉ ngắn tựa tày gang khi cô phát hiện ra bé Dũng, con trai cô dạo này rất ít nói cười, không thích giao tiếp với mọi người. Ở lớp hay ở nhà cậu bé chỉ thu mình trong một góc nhỏ tự chơi, đôi mắt luôn ẩn chứa một nỗi buồn u uất. Nhận ra đó là những dấu hiệu chẳng lành, Hạ vội đưa con đến bệnh viện kiểm tra và run rẩy khi biết con mắc bệnh tự kỷ.

Thương con, Hạ cố kìm nén để khỏi bật ra tiếng nức nở, lặng lẽ nuốt ngược nước mắt vào trong. Cô bán chiếc lắc tay, đôi bông tai, sợi dây chuyền vàng là quà tặng của bố mẹ hai bên trong ngày cưới, đưa con đi chữa trị. Cô thu xếp công việc hợp lý để chăm sóc, trò chuyện gần gũi với con. Đêm, Hạ để hai con nằm cạnh bên mình thì thầm kể chuyện vỗ về, nâng niu cho con từng miếng ăn, giấc ngủ.

Lên lớp 4, bệnh tình của Dũng dần thuyên giảm nhưng lầm lì, cáu bẳn không chịu nhường em. Hai anh em hay cãi cọ, tranh giành nhau. Hạ vừa phải làm mẹ, vừa làm bố để uốn nắn, dạy bảo con. Những lúc công việc bận rộn, trong người mệt mỏi nghe hai anh em cãi nhau rồi khóc lóc đòi mẹ phân xử khiến Hạ buồn bã nẫu cả ruột gan. Một nỗi xót xa tủi cực trào dâng trong cô, rồi những giọt nước mắt nóng hổi thi nhau lăn dài trên má. Thấy mẹ khóc, hai anh em sợ hãi, vội im lặng chạy tới ôm lấy mẹ. Hạ lặng lẽ gạt nước mắt dang hai tay ôm con vào lòng. Thương con côi cút, thương phận mình phải chịu bao nỗi truân chuyên!

Một lần tan trường từ lâu nhưng Hạ chờ mãi không thấy Dũng về. Cô hốt hoảng đến trường tìm con. Sân trường vắng tanh. Thấy Hạ ngược xuôi gọi con, các bác hàng xóm cũng chia nhau đi tìm giúp. Trời nhá nhem tối mà vẫn không thấy bóng con đâu. Hạ run lên vì sợ hãi, bỗng cô chợt nghĩ ra Dũng rất thích bãi cỏ ven đê nơi chiều chiều cô thường cho các con ra chơi. Cô chạy một mạch ra tới nơi cất tiếng gọi tên con: “Dũng ơi! Con ở đâu?”.

Cô nhìn khắp một lượt và nhận ra ở cuối bãi, Dũng đang lặng lẽ ngồi nhìn dòng nước, mắt đỏ hoe. Hạ lao tới ôm chầm lấy con vỗ về. Trong vòng tay mẹ, Dũng òa khóc tức tưởi: “Mẹ ơi! Con sợ! Con buồn quá!”.

Về sau khi con đã bình tĩnh lại Hạ mới biết được nguyên nhân Dũng bỏ đi là do trong giờ ra chơi, cậu bé đã vẽ bậy vào vở của bạn ngồi cùng bàn khiến con bé tức giận chửi Dũng là đồ mất dạy không có bố. Dũng giận quá cầm ngay lấy quyển vở của bạn xé làm đôi. Cô bạn dọa sẽ mách anh trai nó đánh cho Dũng một trận. Đã thế Dũng lại bị các bạn trong lớp xúm vào trêu: “Lêu lêu! Đồ không có bố!” khiến cậu bé vừa tủi thân vừa sợ. Nghe con kể, Hạ thương con vô cùng vì cô biết Dũng tuy lầm lì ít nói nhưng sống rất tình cảm và nhút nhát. Sau lần ấy, Dũng không muốn đi học nữa nên Hạ phải nhờ cô giáo động viên, giải thích, cậu bé mới chịu đi học trở lại và ngày càng tiến bộ.

Cuộc sống tưởng như sẽ yên ổn hơn với ba mẹ con Hạ nhưng thật éo le một tai họa lại bất ngờ ập đến với gia đình cô khi Dũng chuẩn bị lên lớp 9. Vào một chiều thu mát mẻ, Dũng đi đá bóng với các bạn ở một bãi cỏ ven đường. Khi bóng lăn ra đường, Dũng đã chạy theo. Vì quá mải mê với quả bóng, cậu bé không để ý đến một chiếc ô tô đang lao tới. Chiếc xe vội phanh gấp nhưng người Dũng cũng theo đà đang chạy húc mạnh vào đầu xe. Cậu bé ngã vật xuống, đầu và miệng máu chảy ướt đầm áo, ngất lịm. Người lái xe vội vã đưa Dũng đi bệnh viện cấp cứu.

Lúc ấy, Hạ đang chuẩn bị bát đĩa để dọn cơm, bỗng ngoài cổng, lũ trẻ vừa chạy vào nhà cô vừa kêu thất thanh: “Cô Hạ ơi! Dũng bị tai nạn rồi!”. “Choang!”- chồng bát đĩa trên tay cô rơi xuống. Hạ đứng im, không tin ở đôi tai mình. Cô lắp bắp: “Dũng... con cô! Nó... nó... làm sao hả cháu?”. Mấy bác hàng xóm thấy vậy cũng xúm vào hỏi thăm và vội vã lấy xe đưa cô đến bệnh viện. Nhìn thấy áo con đầm đìa máu, người cô run lên bần bật, không nói lên lời. Bao ký ức đau thương về Thanh năm xưa lại hiện hình trước mắt cô làm Hạ nghẹn ngào tức tưởi. Cố gắng trấn tĩnh, Hạ chạy tới níu lấy tay áo bác sĩ vừa khám cho Dũng, run rẩy nói trong tiếng nấc:

- Bác sĩ ơi! Con tôi... có làm sao không ạ?

Bác sĩ vội trả lời:

- Cháu bị thương phần mềm ở vai và đầu nhưng lách bị giập phải mổ gấp. Người nhà mau vào ký giấy cam kết và làm thủ tục.

Cầm chiếc bút trên tay, cố gắng lắm Hạ mới viết được vài chữ nguệch ngoạc. Mấy bác hàng xóm đỡ cô ngồi xuống chiếc ghế đợi ở ngoài phòng mổ. Mặt Hạ trắng bệch ra, nước mắt ròng ròng trên má, đầm đìa ở cổ, con tim đau đớn, tái tê. Một tiếng chờ đợi trôi qua, bỗng cửa phòng mổ bật mở, cô y tá nói rằng Dũng bị mất máu quá nhiều phải truyền máu mà nhóm máu O trong bệnh viện lại vừa hết nên người nhà bệnh nhân vào làm xét nghiệm để cho máu. Mọi người đi cùng ai cũng xung phong giúp mẹ con Hạ nhưng chỉ có Hạ là cùng hệ nhóm máu với con nên ca phẫu thuật đã thành công.

Sau hơn một tháng nằm viện, Dũng về nhà đúng ngày khai giảng năm học. Nhìn các bạn vui vẻ đến trường, mắt cậu bé rưng rưng khiến Hạ thương con vô cùng. Cô ôm lấy vai con vỗ về, an ủi: “Con đừng buồn, bác sĩ bảo sức khỏe của con đang hồi phục nhanh. Con sẽ sớm được đi học thôi”.

Vì không muốn Dũng bị gián đoạn kiến thức, Hạ nhờ các bạn trong lớp ghi bài cho con. Đêm đêm, cô tranh thủ thời gian hướng dẫn con học. Một thời gian sau, sức khỏe của Dũng ổn định hơn, Hạ vất vả ngày hai lần đưa đón con đến trường. Toàn thân cô mệt mỏi rã rời nhưng nhìn thấy sức khỏe của con ngày một hồi phục bao mệt nhọc dường như tan biến.

Về phần Dũng sau lần bị tai nạn này, cậu bé rất ân hận vì đã làm khổ mẹ. Thương mẹ, Dũng chịu khó ăn uống và chăm chỉ học tập. Trong kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh năm ấy, Dũng đã đạt giải Ba môn Toán lớp 9 và đạt số điểm cao ở kỳ thi vào lớp 10.

Theo thời gian, các con của Hạ dần khôn lớn. Ở độ tuổi trăng tròn tính cách của hai anh em có nhiều thay đổi. Chúng chợt vui, chợt buồn và ít gần gũi tâm sự với mẹ hơn. Nhận ra sự đổi thay về tâm lý của con Hạ vừa vui, vừa buồn: vui vì con đang tập làm người lớn; buồn vì một ngày nào đó không xa các con cô sẽ xa rời vòng tay mẹ bay tới những phương trời xa.

Ngày qua tháng lại, thấm thoát đã hai mươi năm trôi qua, khi mái tóc đen mượt mà ngày nào của Hạ giờ đã điểm nhiều sợi bạc thì cũng là lúc hai con cô đều vững vàng bước vào đời: Dũng học năm cuối của Trường Đại học Quốc gia Hà Nội, Hướng Dương học năm thứ 3 Học viện Tài chính Hà Nội. Trong một ngày thu nắng vàng rực rỡ, Dũng đã bảo vệ xuất sắc luận án tốt nghiệp. Nhìn Hướng Dương ôm bó hoa chúc mừng anh trai, Hạ vui sướng không cầm được nước mắt. Đó là giọt nước mắt của niềm vui, hạnh phúc mà cô hằng dày công vun trồng và ấp ủ hy vọng trong suốt hai mươi năm qua. Trái tim người mẹ như vỡ òa trong hạnh phúc. Cô khao khát muốn được ôm con vào lòng nhưng do đại dịch COVID-19 đang bùng phát nên Hạ không thể ra Hà Nội để chúc mừng con.

Nhìn lên bầu trời thu xanh thẳm, Hạ dường như cảm thấy ở một nơi xa xôi nào đấy Thanh cũng đang mỉm cười hạnh phúc với cô.

Truyện ngắn của Trịnh Thị Hường