“Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc”

“Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc” là câu hỏi nghị luận trong đề thi Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Nhưng có lẽ cũng là một “mệnh đề” nhắc nhở mỗi người về tình yêu, trách nhiệm với quê hương, đất nước, Tổ quốc.

Dù trong thời bình thì việc gìn giữ, bảo vệ vùng biên cương của Tổ quốc vẫn luôn là nhiệm vụ cao cả của mỗi người lính.

1. Tháng 7 khép lại với những “đồng vọng” và tri ân các anh hùng liệt sĩ, thương, bệnh binh - những con người đã hiến dâng thanh xuân, tuổi trẻ, máu xương và cả tính mạng cho Tổ quốc, để dân tộc Việt Nam được độc lập tự do, mỗi người dân được sống trong hòa bình, an ổn.

Lịch sử dân tộc Việt Nam là lịch sử của dựng nước và giữ nước. Dân tộc Việt Nam yêu hòa bình, sẵn sàng đánh đổi tất cả, hy sinh tính mạng để bảo vệ toàn vẹn non sông gấm vóc của tiên tổ. Từ thuở các Vua Hùng dựng nước, khát vọng độc lập vẫn bỏng cháy trong mỗi người dân Việt. Để rồi năm 938, trên sông Bạch Đằng, dân tộc Việt đã giành độc lập sau cả nghìn năm Bắc thuộc. Và các triều đại phong kiến về sau, khi đất nước gặp nạn xâm lăng, mỗi người dân Việt Nam lại cầm vũ khí ra trận, tạo nên một sức mạnh Đại Việt - Việt Nam, đánh đuổi mọi kẻ thù. Không phân biệt tộc người, không cứ đàn ông, đàn bà, già, trẻ... hễ là người Việt thì sẵn sàng cầm vũ khí để bảo vệ Tổ quốc.

Lê Thánh Tông, đấng minh quân trong lịch sử dân tộc, người có nhiều công trạng trong việc giữ nước và mở nước, tạo nên một giai đoạn thịnh trị rực rỡ của quốc gia Đại Việt, khi còn ở ngôi, ông vẫn thường răn dạy quần thần: “Một thước núi, một tấc sông của ta lẽ nào tự tiện bỏ đi được. Nếu người nào dám đem một thước, một tấc đất của vua Thái Tổ để lại mà làm mồi cho giặc thì kẻ đó sẽ bị trừng trị nặng”. Lịch sử cũng đã chứng minh, những kẻ không coi trọng nguồn cội, hèn nhát trước kẻ xâm lược, bán nước cầu vinh đều không có kết cục tốt đẹp.

... Và sau hơn 80 năm đô hộ của thực dân Pháp, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công là sự khẳng định cho tinh thần đoàn kết, ý chí Việt Nam. Đi qua hai cuộc kháng chiến vệ quốc của dân tộc, 30 năm chiến tranh bom đạn ở khắp các vùng miền Tổ quốc, phải chiến đấu cả trên chiến trường và mặt trận ngoại giao, đối mặt với muôn vàn dã tâm kẻ thù... nhưng không có gì lay chuyển được tinh thần, ý chí Việt Nam.

Đi trong hòa bình hôm nay, mỗi người Việt Nam không bao giờ quên đi lịch sử.

Năm 1954, chiến thắng Điện Biên Phủ khiến không chỉ thực dân Pháp ngỡ ngàng mà còn “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Để làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ ngày ấy, không chỉ là tinh thần, ý chí của những người lính nơi chiến trận, đó còn là mồ hôi, nước mắt, sức người sức của từ hậu phương cho tiền tuyến. Trong đó, xứ Thanh là một trong những hậu phương lớn cho tiền tuyến Điện Biên Phủ. Như cụ ông Trịnh Đình Bầm tháo cả ban thờ gia tiên làm xe tải lương, vượt qua núi cao, đèo sâu phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ... Bởi trong hoàn cảnh cam go của đất nước, khi lịch sử “gọi tên”, mỗi người Việt Nam đều hiểu “vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc”, chúng ta đâu thể sống cho riêng mình!

Và rồi, đại thắng mùa xuân năm 1975, thống nhất đất nước không chỉ là chiến thắng trên chiến trường, mà còn là chiến thắng của lòng dân. Trong những ngày tháng ấy, mọi miền quê, tỉnh, thành đều hướng về miền Nam ruột thịt, với hy vọng, quyết tâm duy nhất: Đất nước thống nhất, non sông thu về một mối.

2. Tiếng súng đã lặng trên đất nước Việt Nam, những vùng đất quê hương đã thanh bình trở lại. Người Việt lại cùng nhau chung tay xây dựng, kiến thiết đất nước với khát vọng một Việt Nam hùng cường.

Năm 2025 đánh dấu những bước ngoặt “chuyển mình” của dân tộc Việt Nam, khi việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, sáp nhập xã đã được hoàn tất. Từ 63 tỉnh, thành phố xuống còn 34, và từ hơn 10.000 đơn vị cấp xã xuống còn hơn 3.300 đơn vị.

Nghị quyết sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh được đánh giá là một quyết sách lịch sử. Sau khi bộ máy hành chính mới đi vào hoạt động được kỳ vọng sẽ tạo nên những thay đổi cho sự phát triển của đất nước. Việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, sáp nhập xã với nhiều thay đổi, khó tránh khỏi những băn khoăn và cả tâm tư. Sẽ có những người tiếp tục đảm nhiệm trọng trách, có người phải chấp nhận thay đổi vị trí công tác, lại có người phải nghỉ công tác sớm, hay tìm công việc mới... Nếu ví việc sắp xếp các đơn vị hành chính như một cuộc “cách mạng” thì những thiệt thòi cho một vài cá nhân, nếu có, cũng là vì cái “Ta” chung.

Đến ngay việc sáp nhập xã cũng không tránh khỏi “tâm tư” của mỗi người dân. Đã có những địa danh tên xã, phường gắn bó với bao thế hệ người dân rồi sẽ trở thành một phần ký ức. Dẫu vậy, như cụ giáo già làng tôi đã nói với mọi người trong thôn, đại ý: Xã mình sáp nhập với xã bên cạnh để trở thành một xã to hơn, có nhiều điều kiện để phát triển hơn cũng là điều tốt, còn tên làng thì vẫn ở đó, là chốn đi ra và cả tìm về của cháu con, tên xã thay đổi còn tên làng thì không mất. Trong “bước chuyển mình lịch sử” của dân tộc, mỗi người dân nếu có “gói ghém” những niềm riêng, vì cái chung cũng là điều nên làm, nên ủng hộ.

Mỗi “thước núi, tấc sông” của Tổ quốc đều do những tiền nhân đã đổ máu xương giành lấy, gìn giữ.

Phải rồi, bởi “vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc”, từ những xã, phường sáp nhập đến các tỉnh, thành sắp xếp, suy cho cùng, có nơi đâu không phải đất đai mà ông cha ta đã nhọc nhằn đấu tranh gìn giữ, có nơi đâu không phải là quê hương Việt Nam, có nơi đâu mà khi chẳng may có đau thương bất trắc xảy ra, lòng mỗi người dân Việt Nam lại không hướng về!

Dù đã có những thay đổi nhưng có một điều chắc chắn, “vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc” và Tổ quốc luôn là điều quý giá, thiêng liêng nhất với mỗi người. Vậy nên, hãy cứ mở lòng đón nhận tất cả, cùng nhau vun đắp cho sự phát triển của quê hương, đất nước, cho Tổ quốc vững bền.

Bài và ảnh: Trang Bùi