Chuyện hái “lộc” rừng

Bao đời nay, cứ mùa măng về, người dân miền núi xứ Thanh lại nô nức lên rừng hái “lộc”. Thế nhưng, những năm gần đây người đi hái măng đang ngày một thưa dần…

Khi những tiếng sấm đầu mùa mưa vang lên là lúc những mầm măng đồng loạt đội đất, vươn lên đón ánh nắng mặt trời. Những búp măng căng đầy sức sống, hứa hẹn một màu xanh ngát của sự sinh tồn và phát triển.

Theo kinh nghiệm của những người đi “săn” măng rừng ở miền Tây xứ Thanh, măng gần như có quanh năm. Đó là món quà bao đời rừng đã hào phóng ban tặng cho con người để chế biến thành vô số món ăn ngon. Họ đem về bán để trang trải cuộc sống gia đình.

Để có nhiều măng, người hái măng phải chịu khó đi xa, băng qua nhiều con suối để tìm. Đây là việc nặng nhọc, đòi hỏi phải có kỹ năng, chịu được vất vả, nhưng tiềm ẩn không ít rủi ro…

Những năm trước, để kiếm được cái măng, bà con phải đi bộ gần chục km, nhưng giờ đây đường sá đã được cải tạo để xe vào vận chuyển cây nứa, cây vầu... nên dễ đi hơn rất nhiều.

Dù vậy, từ bìa rừng, họ vẫn phải đi bộ qua nhiều khe suối với những hòn đá phủ đầy lớp rong rêu. Mọi người chia thành nhiều nhóm, tỏa đi các ngã rừng khác nhau. Một số người thì lặng lẽ kiếm măng một mình…

Nhưng những năm gần đây, bà con không còn khai thác măng ồ ạt, tràn lan như trước kia nữa. Chỉ những búp măng nào không có “sức”, họ mới tận thu để kiếm thêm thu nhập. Măng bà con hái được chủ yếu là măng bương, vì đây là loài cây thường mọc ở núi đá, lẫn vào rừng tự nhiên, đây là loại cây cho giá trị kinh tế rất thấp. Như măng luồng trung bình chỉ bán được từ 7 – 15.000 đồng/cái, nhưng khi thành cây có giá trị kinh tế gấp khoảng hai, ba lần.

Theo những người hái măng, trước kia, dù biết hái măng sẽ ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng, bên cạnh đó mọi hiểm nguy luôn rình rập như: Bị rắn, rết cắn, té ngã, lạc đường... Những năm gần đây, nhận thức rõ được giá trị của cây măng trưởng thành, người dân thấy được giá trị kinh tế của cây luồng, cây vầu, cây nứa nên không còn khai thác bừa bãi nữa.

Có những thôn bản, người dân đã tự đặt ra quy định với nhau: Nếu con trâu, bò nào ăn măng sẽ bị phạt 50.000 đồng/cái, còn chặt trộm phạt 100.000 đồng/cái. Chính vì vậy, không ai bảo ai, mọi người tự giác trong việc chăn thả trâu, bò của gia đình mình, cũng không còn ai bẻ lấy măng.

Một số huyện cũng đã gửi công văn yêu cầu chủ tịch UBND các xã, thị trấn dừng khai thác nứa, vầu trong mùa măng sinh sản, sinh trưởng (từ tháng 8 -9 hàng năm). Đồng thời, không được xác nhận thủ tục khai thác, vận chuyển nứa, vầu với mọi lý do trong thời gian này.

Giờ đây, nhờ có cây luồng, cây nứa mà đời sống của bà con cũng đổi thay từng ngày. Theo thời gian, cuộc sống của những người dân miền núi xứ Thanh sẽ còn nhiều khởi sắc.

Tâm Anh