Đình làng Hồ Nam: Nơi lưu giữ những giá trị kiến trúc, văn hóa đặc sắc

Là công trình được xây dựng dưới thời Nguyễn, đến nay đình làng Hồ Nam, xã Ninh Khang (Vĩnh Lộc) không chỉ còn lưu giữ những kiến trúc văn hóa đặc sắc, mà còn là biểu tượng của văn hóa, tâm linh, tín ngưỡng của đông đảo bà con trong làng.

Nằm ở vị trí “đắc địa” nhất của làng, đình làng Hồ Nam là nơi thờ thành hoàng làng Quản gia đô bác Trịnh Phủ Quân. Đình qua mặt hướng Nam theo thế tay ngai, phía trước là sông Mã, phía sau là làng mạc. Phía Đông (bên tả) có sông Bưởi uốn lượn quanh, phía Tây (bên hữu) giáp động Hồ Công.

Đình có kết cấu theo kiểu chữ nhất, gồm 5 gian, dài 18,6 m, rộng 11,4 m, mỗi vì gồm 4 hàng cột gỗ và cột đá ở hiên trước. Toàn bộ công trình là một kết cấu tương đối hoàn chỉnh và được thiết kế đăng đối nhau.

Gian giữa đình được kéo dài ra phía sau để làm nơi thờ tự. Trong đình còn lưu giữ nhiều bức hoành phi, câu đối và kiến trúc vô cùng đặc sắc. Các vì kèo kết cấu theo lối chồng rường kẻ bảy. Các đường nét gờ chỉ đều được chạm khắc họa tiết dây leo, hoa lá hết sức tinh xảo. Bức hoành phi chính giữa được chạm lưỡng long chầu nhật, theo lối chạm thủng bong sắc nét.

Đáng chú ý nhất của đình làng Hồ Nam là 4 bức ván mê của vì ba và vì bốn được chạm trổ hình tứ linh cùng các con vật khác như: Hươu, nai, chim, hoa lá...

Nét tiêu biểu nhất là bức chạm khắc là hình voi kéo cày. Trong đình hiện còn lưu giữ được nhiều hiện vật quý như: 1 thanh kiếm gỗ, 2 bát hương gốm, 2 mâm bòng gỗ, 1 áo bào, 1 long ngai, 1 bộ bát bảo khí bằng đồng.

Những năm qua chính quyền địa phương và Nhân dân đã góp công, góp của để trùng tu, tôn tạo đình làng Hồ Nam, qua đó, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa của địa phương.

Nguyễn Đạt